Сексуалната работа е работа: Интервју со Лила Милиќ од STAR-STAR

STAR – The first Sex Workers collective in the Balkans и оваа година организира Марш на Црвениот Чадор по повод глобалното одбележување на 17-ти декември, Меѓународниот ден за СТОП на насилството врз сексуалните работнички/ци, а во пресрет на Маршот поразговараме во Лила Милиќ од STAR-STAR. Кои се конкретните барања и цели на маршот?

Оваа година Маршот на Црвениот Чадор го посветуваме на Родово-базираното насилство. Искуствата и статистиките во светот и кај нас покажале дека жените и трансродовите сексуални работници се најмногу изложени на насилство во секоја форма. Затоа, како и секоја година, ќе излеземе на улица да ја истакнеме нашата заложба за солидарност кон сексуалните работници и да ставиме крај на маргинализацијата и виктимизацијата на сексуалните работници.
Ве поканувам и оваа година на 17-ти декември да ги отвориме црвените чадори и заедно да маршираме против криминализацијата и насилството врз нашата заедница. Маршот на Црвениот Чадор ќе започне во вторник во 12 часот напладне од пред платото на Спомен куќата на Мајка Тереза. Рутата на маршот е иста како и секоја година, ќе маршираме до плоштад Филип II.

Маршот на Црвениот Чадор се случува по 12 пат. Дали нешто се има променето во позитивна насока за сексуалните работници/чки во земјата?

Додека се приближуваме до овој значаен ден, се присетуваме на сите жртви на насилство низ годините и ја засилуваме нашата посветеност на постојаната борба за зголемување на видливоста и почитување на правата на сексуалните работници. Иако маршираме веќе 12 години, сепак сè уште сме невидливи за општеството и институциите. Институциите и понатаму се глуви на нашите барања и заложби за создавање на безбедни услови за живот и работа, иако имаат должност да им ја гарантираат безбедноста и здравјето на сите граѓани подеднакво. Нашите права треба да бидат загарантирани, бараме да бидеме признаени од законите за работни односи и слободно да пристапуваме до правдата и здравствените услуги.

На кој начин декриминализацијата ќе помогне кон намалување на родово-базираното насилство?

За разлика од легализацијата која не можеме да ја земеме како позитивен пример, досегашните анализи и компаративни истражувања кој сме ги правеле, покажале дека декриминализацијата на сексуалната работа претставува најдобар модел за регулација на сексуалната работа, бидејќи се грижи за безбедноста и сигурноста, како и ги почитува правата и достоинството на сексуалните работници и пошироката заедница. За позитивен пример, сексуалните работници го земаат Нов Зеланд, каде што сексуалната работа е декриминализирана. Според неодамнешните истражувања се открива дека 90% од сексуалните работници веруваат дека со Законот за декриминализација им се гарантираат нивните права, здравствени и безбедносни права; 64% изјавиле дека им е полесно да преговараат со клиентите за безбеден секс и условите за работа; 57% изјавиле дека, веруваат дека ставовите на полицијата кон нив се подобриле.
Особено ме радува тоа што сексуалните работници во Р.С. Македонија се вклучени уште од самиот почеток во процесот на носење одлуки во усвојување и спроведување на нова, јасна и конзистентна законска рамка која се заснова врз потребите на сексуалните работници и за заштита на нивните права.

Настрана институциите, сексуалната работа е и во голема мера стигматизирана и осудувана од повеќето луѓе, факт кој дополнително ги изложува сексуалните работници и работнички на насилство и општествена маргинализација. Што би им порачала на луѓето кои не ја „прифаќаат“ сексуалната работа како работа и личен избор?

Сметам дека сексуаланта работа треба да се смета како и секоја друга работа на пазарот на трудот и да се почитуваат слободата и правото на избор кај секоја индивидуа подеднакво во нашето општество. Сексуалните работници заслужуваат безбедни работни услови, бидејќи за нив тоа е најдобрата опција да заработат за живот и тука нема место за стигма и дискриминација. Сите сексуални работници имаат право да работат, ослободени од страв, насилство, малтретирање, принудување и експлоатација.