Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Аптеки, гинеколози и контрацептиви
Кога решив да го пишувам написов, почнав да барам информации на македонски за контрацептиви и сфатив дека постојат многу малку.

„Колку пари се твоите контрацептиви?“ – ме праша другарка ми Али. „Прв пат ги купувам моите во Германија и ми рекоа дека се 50 евра за 3 месеци.“

„Моите обично ги земам од Македонија кајшто се многу евтини, ама истите во Германија се околу 20 евра за 3 месеци. 50 евра ми се некако многу за таа количина.“ -и реков. Али е од Тенеси, САД, и се пресели во Берлин пред околу една година, каде што моментално живеам јас. Такашто, стигната е до момент од нејзиниот престој тука кога мора да почне да го навигира германскиот здравствен систем.

„Нема да ти се верува ама во Америка се поевтини,“ ми рече Али.

Здравството во САД е во принцип приватизирано што значи дека цените на повеќето лекови и услуги се многу повисоки бидејќи не се субсенционирани од државата. Така што, овој факт стварно ме изненади, но не премногу. Најголемиот дел од луѓето во Германија имаат државно здравство, но трошоците за контрацептиви и абортус не се покриени од државата. Малку познат факт е дека законите за абортус во Германија се останати од 1933та година кога Нацистичката Партија им забрани на гинеколози да даваат било какви информации за абортус – законот беше делумно сменет оваа година, но сѐ уште има проблеми и недостатоци. Така што навистина не бев изненадена кога Али ми кажа дека таа искусува финансиски бариери во „прогресивна“ земја како Германија. Ниту државното ни приватното здравствено осигурување во Германија не покрива контрацепти како пилули, импланти и спирали.

„Аптекарката ми кажа дека покриено е од осигурување само до 21 година и искрено се навредив дека таа не мислеше дека имам 21 година,“ -се зафркаваше Али која има 25 години.

Јас, пак, имав обратно искуство во аптека во Скопје. Лани отидов со рецепт да земам апчиња за 4 или 5 месеци како што обично правам бидејќи мојот бренд на контрацептиви е поевтин во Македонија отколку во Германија.

„А колку години имаш ти?“ -ми рече аптекарката гледајќи го мојот рецепт.

„21.“

„А…во ред.“ -ми кажа некако засрамено. „Имаме само 3 пакувања така што другите 2 ќе мора да ги земеш од друга аптека.“ Ова ми се случува буквално секој пат кога купувам контрацептиви и секогаш морам да одам до барем 2 аптеки што е стварно зачудувачки. Или многу малце луѓе купуваат контрацептиви или намерно не се увезуваат доволно апчиња.

Младолика сум и често се случува луѓе да мислат дека сум помлада од тоа што сум – дури некогаш ми бараат лична карта во супер маркет кога купувам алкохол. Но ова беше различно. Јас отидов во аптека со рецепт од докторка која има авторитет да реши дали може да земам или да не земам одреден лек. Очигледно аптекарката помислила дека сум многу помлада – веројатно тинејџерка – и затоа сакаше да провери дали би требало некоја девојка на таа возраст да зема контрацептиви. Секако дека постојат одредени случаии каде што контрацептиви би правеле проблеми кај девојки и транс* лица во адолесценција, но во најголем дел тоа не е така. Проблемот што повеќето луѓе и таа аптекарка најчесто го имаат е слободата (или недостатокот на истата) со која даваат контрацептиви на луѓе кои можат да забременат. Ако аптекар/ка или доктор/ка даде контрцептиви на тинејџерка, тогаш практично го одборува нејзиното потенцијално сексуално однесување, а сите знаеме како тоа се перцепира во патријархални општества.

 

Илустрација: Ostapenko Olena

Кога решив да го пишувам написов, почнав да барам инфомации на македонски за контрацептиви и сфатив дека постојат многу малку. Не можев да најдам апсолутно никакви информации за брендот на контрацептиви кој јас го користам на македонски, иако е екстремно евтин и ефикасен. Користам Микрогинон кој ме кошта само 165 денари за 21 апче за еден месец, односно ако сакаме да споредиме со германските цени тоа се само 6.25 евра за 3 месеци што е стварно евтино. Но од другарка разбрав дека не се сите контрацептиви толку евтини – таа користи Јаз и ја кошта околу 500 денари месечно што би било поскапо отколку што би ме коштало во Германија каде што просечните плати се повисоки.

Ако нема доволно инфомации за различните контрацептивни средства, како би можеле да донесеме добри и информирани медицински одлуки за нашите тела? Затоа не е воопшто зачудувачко што само 12,8% од жените во Македонија користат контрацептиви. Тоа е екстремно ниска стапка што имплицира дека или е многу тешко да се добијат овие лекови или има голема неинформираност и стигма на оваа тема. За жал, нема доволно истражување во ова поле за да можам да дадам конкретен одговор, но мојата претпоставка е дека одговорот е некаде во средина. Сѐ уште немаме сеопфатно сексуално образование. Јас се сеќавам на само еден час кајшто зборувавме за сексуално здравје во средно кадешто фокусот беа сексуално преносливи болести и користењето на кондоми – контрацептиви не беа ни спомнати, ниту пак заштита при нехетеросексуален секс. Но веројатно најстрашно е кога дезинформации доаѓаат од медицински лица заради одредени сексистички стигми.

„Сакав да ве прашам каква е процедурата за ставање на спирали? Читав дека тоа е добра опција за контрацепција, особено бидејќи трае неколку години.“ – го прашав мојат гинеколог.

„А на твоја возраст не може тоа. Само откога ќе родиш се ставаат спирали.“ – ми кажа мојата докторка со огромна сигурност.

Кога повторно барав информации за спирали неколку месеци подоцна сфатив дека тоа дефинитивно не е точно – нема никаква причина зошто помлади жени не би можеле да ставаат спирали. Единствената причина веројатно е што младите жени кои би ја донеле оваа одлука не би можеле да имаат деца за дел од нивните „најплодни години“ и секако дека девојки не би требало да имаат таква контрола врз сопствените тела. Овие општествени стигми често се репродуцираат во медицинските ординации кои ги сметаме за објективни. Заради сексизам мојата докторка ми кажа мит, наместо факт или вистински медицински совет.

Ова се само неколку кратки случки околу моето репродуктивно здравје. Но не е доволно само повремено да читаме написи на оваа тема на феминистички сајтови. Би требало да е тема на која што се зборува во семејствата и во училиштатa и би требало да има лесно достапни информации на интернет. За жал ова не е моменталната состојба во Македонија, каде што само одредени граѓански организации како ХЕРА се занимаваат со оваа тема. Се надевам дека овој напис ќе биде само почеток на долга и отворена дискусија за репродуктивно и сексуално здравје.

НАПИШАНО ОД:
  • Елена Гаговска
  • October 3, 2019
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Или како сите, или ништо – Мајки и камионџии
Колку повеќе има исти, толку потешко се прифаќаат различните.
  • Од Дијана Петрова
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Родово-несензитивни закони и родови стереотипи
Правни бариери во пристапот до правда на жените-жртви на семејно насилство.
  • Од Адвокат Тамара Славеска Апостоловски
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Кога личното станува теоретско: кон романот ,,Аргонаутите” на Маги Нелсон
Аргонаутите (The Argonauts, 2015) е последниот роман на американската писателка и професорка Маги Нелсон, позната по нејзините жанровски експерименти.
  • Од Душица Лазова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
5 причини зошто треба да се гледа серијата Mrs. America
„Поборниците за женското ослободување сакаат да создадат полово-неутрален, феминстичко-тоталитарен кошмар.“
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Ментален товар
Менталниот товар е продукт на вообичаеното организирање на едно просечно домаќинство во кое еден од партнерите, обично жената, има улога на „микро-менаџер“.
  • Од Мартина Стојковска
  • ДИЈАЛОЗИ, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Сексуалната едукација се базира на еднаквост, почит, согласност и човекови права: Интервју со Елена Петровска и Мери Цветковска
Сè што треба да знаете за Сеопфатно Сексуално Оразование, со Мери и Елена - експертки во полето. 
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Абортус на слободата на избор под светото начело „за живот“
Десничарските конзервативни партии и во Европа и во САД имаат слични политички аспирации во насока на забрана на абортусот
  • Од Марта Стевковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Моето тело – мојот храм: Приказната на една нео – вагина
Решив за мојата борба да зборувам отворено и експлицитно затоа што сметам дека поинаку не може. Решив да зборувам зашто знам дека некаде има некоја жена што поминала или поминува или ќе поминува низ истиот пат но нема на кого да се обрати, нема со кого да сподели.
  • Од Гасеница
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Кога домот не е безбеден
Голготата на жртвите на родово-базирано насилство кои одлучуваат да го напуштат домот и да останат без покрив над глава со цел да се спасат од насилникот.
  • Од Марта Стевковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Јавната соба е секаде околу нас
Јавни соби ќе постојат сè додека жртвите се виновни, виновниците неказнети, а родово-базираното насилство е „дружење и зезање“.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Среќен осми март. Now, strip!
Кон осмомартовската изложба „Соблечени - Женскиот акт како контекст“ и машкиот поглед во уметноста.
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Интерсекционалноста и улогата на родот во книгата „Седумте мажи на Евелин Уго”
Евелин е жртва на сексизмот - од страна на големиот Холивуд. Евелин е жртва на патријархатот, за кој жената е секогаш виновна, дури и кога молчи.
  • Од Ивана Цилевска
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Мојата постпородилна приказна
Mислите и состојбите по пораѓајот не те дефинираат ни како личност, ни како мајка.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
На 8 Март марширам!
Нека ни е честит денот на женската борба
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Самовили: танц низ опресијата и слободата
За еманципаторниот потенцијал на самовилите.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зошто не можам да престанам да размислувам на жените без деца?
Пред да добијам деца, никогаш не размислував за жените кои избрале да не станат мајки. Сега постојано размислувам за нив и ги забележувам насекаде. Имаат нешто што јас го барам, прозорец кон животниот пат што јас не сум го избрала.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Не паничи! 
Ода за 30тите, ранливоста и борбата за менталното здравје.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Што е муабетот со манифестирање?
Постојат нешта кои ги посакуваме, вредности во кои веруваме и визии кои нè движат. Сакале или не, свесно или несвесно, успешно или неуспешно, правиме чекори кон нив.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Наследството на отпорот на Југословенката: ископување на политичкото тело на феминистичкото и квир омоќување
Повик за учесници на еднодневен семинар со проф. Јасмина Тумбас на 08 јуни, Скопје
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Политиката на трудничкиот стил на Ријана
Кога ќе се вкрстат правото да имаш контрола врз сопственото тело и правото да се облекуваш онака како што сакаш.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Како да се родиш повторно?
(опсесијата на поп-културата со новиот почеток)
  • Од Кристина Атанасова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Постбалкански барок и евровизиска ренесанса
Констракта ги мапира невралгичните точки на современото пост-југословенско општество и ги поврзува во една конечна слика – портрет на пост-Балканот во неолибералната магла.
  • Од Душица Лазова
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Премолчувањето на израелскиот колонијализам
Многу мејнстрим весници ги формулираа овие настани како „судир“ или „конфликт“ поради „иселувањата“, со наслови кои придонесуваат кон едно веќе добро познато јазично опкружување.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Глад – Роксен Геј
Ова е мемоар на моето тело бидејќи, најчесто, приказните за телата како моето се запоставуваат, отфрлаат или исмеваат.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Проблемот со ,,школите за женственост“  
Сите совети за работа на себе паѓаат во вода ако поттикот е машката валидација, а резултатот е женската сервилност
  • Од Елена Кузмановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
ГОДИНИ БУДНИ – ПРВО ПА ЖЕНСКО ПОЛНИ 10 ГОДИНИ!
Во тек е јубилејното 10то издание на феминистичкиот фестивал Прво па женско! Од програмата Пролетно будење, не пропуштајте настанот „Срамота!“ (во рамки на Скопскиот викенд на гордоста), оваа сабота од 20ч. во Театар Комедија и перформаност на Оља Грубиќ „Гол живот“, на 18 јуни во Денсинг салата на МКЦ од 19ч. 
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, ФЕМ 101
@Skopje Queer Youth
Ново онлајн едукативно место за квир теми <3
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Активистки ги прикажаа пораките од „Јавна соба“
Нема да престанеме да го бараме она што ни следува како граѓанки на оваа држава, а тоа е правото да бидеме заштитени од сексуални насилници.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Тајната женска историја во македонската литература во 19 век
Од големо значење за развојот на македонската книжевност, особено на расказот како форма е ликот на Марија Х. Зрнева.
  • Од Дијана Петрова
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зад секој хомофобичен и трансфобичен напад постои човекова приказна – Oва е мојата
Важно е жртвите на насилство да зборуваат и да пишуваат за своите искуства, доколку се чувствуваат спремни да го напраат тоа, но важно е и нивните пријатели и поддржувачи да им помогнат во процесот на опоравување.
  • Од Марко и Елена
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Низ уметничките соработки ги преобликуваме начините на тоа како (можеме да) живееме заедно
Интервју со кореографката и изведувачка Викторија Илиоска по повод премиерата на нејзиниот нов танцов перформанс „Ми треба ново тело“
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Како јас да ѝ верувам на правната држава?
Интервју со Џејлан Велиу.
  • Од Елена Гаговска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Јас и моето драго чудовиште
Како можеш да прифатиш дека секојдневно ќе се соочуваш со нови проблеми, твоето тело постојано ќе се менува и ќе прогресира кон полошо, а да не се разочараш самата себе?
  • Од Викторија Пенова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Пандемија во сенка
Не поминаа ни два месеци откако алармот беше вклучен, за веќе да можеме да ги увидиме иницијалните ефекти и фатални последици кои пандемијата односно изолацијата ги има врз жените во нивните домови.
  • Од Бојана Јовановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Партнерското насилство во квир врските  
Кон Куќата од соништата на Кармен Марија Мачадо.
  • Од Грација Атанасовска

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram