“Малите жени” мора да е навистина одличен филм. Кога беа објавени номинациите за Оскари во понеделникот наутро, таа голема движечка сила одлучи дека е соодветно да го номинира ова дело за најдобар филм, најдобра актерка (Серша Ронан), најдобра споредна актерка (Фиренца Пуг), најдобро адаптирано сценарио (Грета Гервиг) и најдобра костимографија (Жаклин Дуран). Сепак, целиот овој квалитет мора некако сам да се собрал на купче, без никаква водечка рака: Гервиг остана без номинација за најдобра режисерка, како што и веќе е случајот, освен оние пет пати во 92-годишната историја на наградите – повторно се номинирани само мажи.

Веќе долго време се сметам себе за неутрална критичарка, неспособна да се замара нешто премногу околу „одбивањата„ и „инклинациите“ и луѓето или филмовите на кои им ја „украле“ номинацијата. Ова се Оскарите, Џејк, и да се мачиш за јавно да го покажеш гневот поради неправдата кон било која индивидуална грешка, на мене ми се чини дека е само поинаков вид на субординираност во една џиновска консензус – машинерија која што и дава многу поголема културна тежина на необичната институција – Академијата – од што таа всушност заслужува да добие.

Ама, сепак, гласачи во Академијата – озбилно? 2019-та беше годината во која бројот на мејнстрим филмови направени од жени започна да достигнува критична маса: Hustlers на Лорин Скафарија, The Farewell на Лулу Ванг, Harriet на Каси Лемонс, A Beautiful Day in the Neighborhood na Мариел Хелер, Booksmart на Оливија Вајлд, The Souvenir на Џоана Хог, High Light на Клер Денис, Portrait of a Lady on Fire на Селин Скиама и Atlantics на Мати Диоп беа или добро оценети или успешни во билетарниците или двете, а неколку од нив беа номинирани во понеделникот наутро во останатите категории освен во категоријата за најдобар режисер. Па, да возвратиме на една година како оваа на овој начин, со школско исклучување на било која жена од Оскарите кои пред сè ги претставуваат авторството и авторитетот, оние кои го препишуваат успехот на еден филм со обединувачката визија на една индивидуа, започнува да не личи на ништо друго освен на патронизирачки сексизам.
Изгледаше како Гервиг да е прилично блиску до тоа да биде вклучена на листата, дури и земајќи ги предвид ноторните слепи точки на расизам и родова нееднаквост во Академијата. Исто како и Кетрин Бигелоу, единствената жена која ја има добиено оваа награда, таа е атрактивна, бела жена која има партнер кој исто така работи во филмската индустрија. Да се разбереме, ова не се самите причини поради кои гласачите ги препознаа делата на Гервиг, но се чини дека се услови кои можеби и помогнале да помине низ клубот составен од веќе познатите предрасуди на институцијата.

Номинирањето на Гервиг во категоријата исто така би значело и промена во историјата на Оскарите на начин на кој што би им била дадена шанса на членовите на Академијата да се потапкаат по рамо; со оглед на тоа што таа беше номинирана за Lady Bird во 2018-та (кога победи Гиљермо дел Торо за The Shape of Water), можеше да биде првата жена во историјата која двапати била номинирана за најдобра режисерка. Но, очигледно, жените можат да бидат препознаени само до некаде, како малечка награда, а откако квотата на Гервиг која се состои од една номинација е штиклирана на листата, теренот е безбеден за таа да почне да биде игнорирана.

Еве ме, баш во онаа поза во која ти се тресат тупаниците кон Академијата, истата која ја отпишав како контрапродуктивна и бесмислена. Little Women e уникатен успех, кој беше вклучен во повеќе од 100 листи составени од страна на критичари и базирани на најдобрите филмови за оваа година кои се чини дека се предодредени да станат класика. Гервиг е брилијантен млад уметник со голема кариера пред себе; со номинација за режија или не, таа доживеа извонредна година, а и ќе може да отиде на церемонијата и да го види нејзиното пишување, нејзината одлична актерска екипа, нејзиното исклучително око за дизајнирање костуми и самиот филм со добиено признание од страна на индустријата. Па, зошто најавите во понеделникот наутро ме натераа да пцујам под мустаќ додека си го пиев кафето?

Признавам (и баш поради ова е тешко да се избегне моќта на машинеријата што се појавува во сезоната на награди): Оскарите се секогаш за нешто повеќе од самите Оскари. Се чини дека е лош знак да се почне 2020-та, годината во која прашањето „Дали жена може да победи?“ е баш на прагот да биде поставено во многу позначајно поле на дејствување, со ефективно непрепознавање на една хиперквалификувана жена за нејзината специфична способност да води: да води филмски сет, да води кампања, да води држава. Во последните неколку години, жените во Америка повторно и повторно гледаа како надежта полека исчезнуваше од нашите очи, како жени со искуство, талент, енергија, знаење и подготвеност повторно и повторно губеа од мажи кои – да ги задржиме работите општи и многу, многу културни – покажуваат впечатлив недостаток на сите тие квалитети. Стануваме екстремно уморни од тоа да бидеме тргнати на страна во некој чуден простор без никаква логика, кадешто нашата работа е до некаде ценета само ако ние, творците на истата, останеме невидливи, додека некои типчиња го собираат целото признание и моќ: тешката златна статуетка, следната престижна режисерска позиција, лидерството на слободниот свет.

Ајде повелете и обвинете ме дека правам огромна работа од сето ова, од универзализирањето на исклучувањето на една режисерка и преточување на истото во една убедлива изјава за општествената мизогинија. Набрзо ќе се вратам во мојот Зен моуд во однос на Оскарите (или барем додека не ја видам Гервиг на црвениот тепих и не почне пак да ми се тресе тупаницата, дури и додека ги гледам деталите на она што таа ќе го носи). Во меѓувреме, ќе се ограничам на проследување на Little Women, филм чија содржина е експлицитно за важноста и тешкотијата да се бара правото за женско авторство во свет во кој мажот доминира, беше еден од најдобрите филмови за 2019-та, и не беше волшебно создаден од шумски самовили туку напишан и режиран од страна на жив човек – жена.

Извор: Slate.com