Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Држете ги вашите бројаници подалеку од нашите јајници
Секуларноста е клучен (и моментално ранлив) дел од сложувалката на женското ослободување.

„Не ми е гајле што вели Библијата. Всушност, би се борела за вашата верска слобода и право да го практикувате христијанството – верувам во тоа. Јас не верувам во христијанството, што значи дека не може да го диктирате мојот начин на живот врз основа на вашата религија.“ 

Оваа изјава на познатата американска водителка и политичка коментаторка со ерменско потекло Ана Каспаријан датира од 2018 год., но е повторно релевантна во изминатиот турбулентен период за човековите права и секуларноста во САД. Следејќи го дистопискиот тек на настаните околу поништувањето на „Ро против Вејд“, неизбежно се потсетувам на македонскиот трновит пат надвор од демохристијанските пранги и иконичната изјава на Уранија Пировска за време на расправата за либерализација на законот за абортус во 2019 год. – „Господ секогаш ѝ бил најголем непријател на жената“. 

Во тоа време, веќе со години ја имав раскинато секоја врска со организираната религија и претходна номинална идентификација со православното христијанство, а на ланскиот попис за првпат официјално се декларирав како атеист. Моите феминистички погледи одат рака под рака со мојот атеизам, или поточно речено секуларен хуманизам – бидејќи атеизмот едноставно опишува она што не сум, додека секуларниот хуманизам ги опфаќа принципите на верска слобода во кои верувам. За жал, сега сум сведок на време во кое, на глобално ниво, секуларните вредности неопходни за женското и квир ослободување се поразнишани од кога било.

На пример, за предизвиканиот историски регрес во областа на репродуктивните права, Врховниот суд во САД ја доби најцврстата поддршка од никој друг – туку од Ватикан и католичката црква. Највисокиот христијански авторитет, папата Францис, абортусот буквално го спореди со најмување платен убиец. Ова не е прв пат тој недвосмислено да застане зад закони кои ја ограничуваат телесната автономија на бремените жени и квир луѓе. Неговата поддршка претходно ја доби и аргентинското „про-лајф“ движење во своите протести против (сега успешната) легализација на абортусот, како и полските конзервативци чијшто рестриктивен закон за абортус веќе зема бројни жртви. Освен тоа, папата годинава упати и критика кон семејствата кои по свој избор немаат деца, карактеризирајќи ги како „себични“. Ваква осуда звучи особено иронично кога доаѓа од Ватикан – држава и заедница целосно составена од цис мажи, кои не само што никогаш не можат да ги почувствуваат предизвиците на бременоста – туку и по свој избор следат завет кој ги спречува да создадат потомство. Наспроти популарниот имиџ на наводно реформиран верски лидер, па дури и сојузник на ЛГБТИ заедницата – папата всушност нуди перформативна, сожалувачка поддршка на поразличните. Тој само „го мрази гревот, а не грешниците“, додека останува класичен поборник за зачувување на патријархалното и хетеронормативно семејно статус кво. 

Ако се задлабочиме неколку децении наназад во историјата на Ро против Вејд, можеме да дојдеме до радикалните анти-абортус ставови на едно од најобожуваните лица на христијанската догма воопшто – Мајка Тереза. Нејзиното име е широко познато како синоним за женската грижливост, хуманост и алтруизам, а поради нејзиното потекло и националност, овој впечаток е особено наметнат на македонските и албанските девојки и жени во земјава. Реалноста е доста поинаква – приказната на Гонџа Бојаџиу е длабоко извалкана со колонијализам и расизам типичен за христијанското мисионерство, како и нессодветна нега за сиромашните и болните во име на теолошката глорификација на страдањето. Конечно, Мајка Тереза била и гласна противничка на женската репродуктивна слобода, карактеризирајќи го абортусот како фактор на општествена дестабилизација и споредувајќи го со војните. Во 1994 год., Бојаџиу директно испратила писмен апел до американскиот Врховен суд, во кој ја искажува својата осуда за Ро против Вејд и легалниот пристап до абортус воопшто. 

Христијанскиот конзерватизам, кој е моментално во глобален пораст, несомнено предничи во однос на својата моќ и привилегија. Сепак, користењето на религијата како пандан за родово базирана дискриминација и насилство не е ексклузивно за христијаните и западниот свет. Критиката на патријархалните вредности во други култури бара особено сензитивен и нијансиран пристап, но тоа не значи дека треба да ги игнорираме ограничувањата, опасностите и посебните видови насилство со кои се соочуваат жените и квир луѓето во сите теократски општества – како што се принудните бракови, женската генитална мутилација и т.н. убиства (фемициди) за чест. Моментално, најкритична е состојбата на жените и девојките во Авганистан. Под чизмата на талибанската власт и шеријатскиот закон наметнат од истата, тие се целосно изолирани од јавната сфера и лишени од правото на слободна експресија, движење, образование и вработување. Под слоганите #LetAfghanGirlsLearn и #DontTouchMyClothes, храбрите Авганистанки изминативе две години го кренаа својот глас за правото на образование и го едуцираа светот за вистинскиот живописен изглед на авганистанската традиционална облека, наспроти принудниот дрес код со кој исламските фундаменталисти го бришат женскиот идентитет.

Всушност, овој однос на организираната религија кон жените влече корени од самата теорија за настанокот на светот како почетна точка на највлијателните религиски учења. Според истата, жената (Ева) е создадена од реброто на мажот (Адам) со цел задоволување на неговите страсти и репродукција. Ева е казнета за својата љубопитност и желба за знаење, со што станува виновник за сеопштиот грев на човечката раса. Овој наратив ја наметнува љубовта помеѓу еден маж и една жена како единствена „природна“ опција и го става товарот на колективната (семејна, национална, општествена, па и човечка) чест и послушност на женските плеќи. Така се создава штетната дихотомија на светица наспроти грешница, во чии рамки скромноста, жртвувањето и страдањето стануваат услов за жената да се здобие со почит, доверба, правда и основни човечки права. Па затоа, во демохристијанскиот светоглед, бремената личност обично „заслужува“ право на абортус исклучиво во најтрауматични услови (сексуална злоупотреба или опасност по животот на мајката/плодот), додека „совршената“ и „вистинска“ жртва на физичко или сексуално насилство е целосно потчинета, понижена и скршена.

Слободата на религиска определба нужно ја вклучува слободата од припадност на која било религија. Кога организираната религија е најсилно оружје во рацете на опресорот, женската нерелигиозност или независна спиритуалност е ултимативен изблик на бунт против патријархатот. Да ја отфрлиш исконската догма која те претставува како инхерентно грешна и да живееш по свои правила во единствениот живот кој со сигурност ти е даден, без страв од вечна казна по истиот – е радикален акт на самопочит и себељубов. Во време кога привилегираните десничарски струи ја узурпираат борбата против цензурата, важно е да се нагласи дека правото на критика на верските авторитети и слободна интерпретација на светите книги се основа на слободниот говор. Додека почитта кон верниците во нашата заедница ни е обврска, жените и ЛГБТИ луѓето не им должат ништо на верските институции и авторитети кои иницијално не нè почитуваат нас и ги загрозуваат нашите права. 

 

 

 

Авторка: Нина Раповска 

 

 

 

 

 

НАПИШАНО ОД:
  • Нина Раповска
  • July 19, 2022
  • ФЕМ 101
Во фокус: Илинка Митрева
Едно од најпроминентните лица на политичкиот дијалог и дипломатијата
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Интуицијата како отелотворено знаење
Имам некое чувство што не можам да си го објаснам, но тука е.
  • Од Ана Блажева
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Оклопни возила за спречување на семејно насилство
Очигледно гео-политиката е препуштена на мажите, додека жените се оставени на двојна дискриминација – редовната од патријархатот и вонредната од пандемијата.
  • Од Џејлан Велиу
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Насилството е нашата друштвена иницијација
„Вистинската великодушност кон иднината лежи во давање сè на сегашноста“. (Алберт Ками, 1951)
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Феминистичка 2018!
Со желба да рефлектираме кон она што сме го постигнале во измината година, но и она што не' размрдало, возбудило, вознемирило, во денешниот текст неколку авторки од Медуза издвојуваат значајни моменти од 2018 година.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО
Цели генерации девојки пораснаа заедно со ППЖ: Интервју со Тиииит!Инк
Бидејќи ниеден феминистички настан не може да помине без да биде прославен на Медуза, со четирите Тиииитовки разменивме впечатоци од овогодинешната програма, се потсетивме на другите фестивалски изданија и воздивнавме пред убавината на женското другарство.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Женското лице на војната и историјата
Кон романот „Војната нема женско лице“ од Светлана Алексиевич
  • Од Радица Стојановска
  • ФЕМ 101
За неуспешните жени
8 Март беше и треба да остане симбол и поттик за борбата на непривилегираните, за солидарноста со неуспешните.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Трчаш како девојче: Заговорот на тишината
Дисциплината е потребна во спортот, меѓутоа прашањето е која е границата помеѓу одржувањето на дисциплина и психолошко насилство и колку истото е навистина неопходно за формирање на подобри и поуспешни спортисти. 
  • Од Бојана Јовановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Meet _moooki
Доколку сте слаби на Инстаграм профили со автентични илустрации, тогаш дефинитивно треба да ја заследите _moooki, профил зад кој стои сестрано креативната Моника Стојановска.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Во фокус: МКЦ
Да го зачуваме МКЦ!
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Студентките не се виновни
Сите студент(к)и се повлијаени и оштетени од општата култура на примитивни односи на моќ, атмосферата на страв и неизвесност, сексизам, шовинизам и сите типови сексуално вознемирување.
  • Од Фросина Крушкаровска
  • ФЕМ 101
Пријави се на ФЕМ 101.02
Збогати ги своите знаења и вештини во областа на феминизмот.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Со ПичПрич ги нормализираме женските искуства: Интервју со Ана Василева и Румена Бужаровска
Оние жени што ќе се охрабрат да зборуваат за нешто субверзивно и проблематично на сцена со самото нивно појавување веќе прават општествено поместување.
  • Од Калиа Димитрова
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Солидарноста е клучна за професионалниот развој: Интервју со тимот на Стела – првата женска менторска мрежа во Македонија
Женската менторска мрежа на Стела не е само група жени кои се таму за да обезбедат професионална поддршка за образование и кариера, туку и мрежа за поддршка за надминување на секојдневните општествени и приватни пречки и притисоци со кои се соочуваат жените во Македонија.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Маркс за родот и семејството: резиме (прв дел)
Човечките суштества би морале да станат способни да се видат едни со други како вредни за себе, наместо да гледаат како нешто што вреди само на она кое една индивидуа може да го обезбеди за друга.
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Mитот за убавите заспани девојки
Нараторката донесува одлука да преспие една година од својот живот со помош на седативи и антидепресиви. Таа го замислува овој проект како една хибернација, одмор од секојдневните анксиозности и случувања.
  • Од Кристина Атанасова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Куќата на соништата на Кармен Марија Мачадо
Избрани поглавја
  • Од Грација Атанасовска
  • ФЕМ 101
BLM лектири
Не е доволно да не сме расисти. Мора да бидеме антирасисти.
  • Од Сара Миленковска
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Принтот не е мртов
Потрага по еден професионален идентитет.
  • Од Принтот не е мртов
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Мајката (не) знае најдобро
Родовиот јаз во обврските околу грижата и воспитувањето на децата и малата, (скоро непостоечка) поддршка на мајките.
  • Од Марта Стевковска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
5 серии за гледање за време на изолација
Серии чии дејствија ги осветлуваат присутните општествени проблеми кои предолго беа игнорирани од страна на телевизиската продукција
  • Од Гала Насева
  • ФЕМ 101
Отаде издржливоста
Ако се согласиме дека дел од умешноста на преживувањето е да се биде издржлив/a, тогаш што стои отаде логиката на издржливоста и преживувањето, кон живот во процут, благосостојба и можности за креативност и трансформација?
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Викторија #3
Изложба на фотографии по повод 16 дена активизам против родово базирано насилство
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Викторија #1
Изложба на фотографии по повод 16 дена активизам против родово базирано насилство
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
„Јавна соба“ е кривично дело и мора да се санкционира
Најавените законски измени се позитивни, но задоцнети и не се неопходни за да се санкционираат сторителите на „Јавна соба“.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Коронавирусот открива колку мачо стереотипите се вкоренети во општеството
Владата на Велика Британија и скоро сите машки „воени кабинети“, му прогласија „војна“ на коронавирусот. Ова е проблематична аналогија затоа што она што е главно потребно за справување со COVID-19 е грижа, социјална солидарност и поддршка на заедницата - не борбата и насилството.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Полициската бруталност и расизмот против Ромите
Ретко се зборува за условите во кои живееат Ромите кај нас, а кога се зборува тоа често се гледа низ традиционалната призма на лични избори или различен менталитет, наместо многукратна и повеќеслојна системска дискриминација.
  • Од Елена Гаговска
  • КВИР, ФЕМ 101
Кралиците кои создаваат кралици
Писмо на Миз Крекер која пишувајќи за нејзината релација со дрег-мајката, низ приказната за љубовта, пријателството, поддршката и растењето, доближува една перспектива за животот во дрег заедниците.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Во фокус: Жан-Лук Годар
„Претпочитам да работам кога има луѓе против кои треба да се борам.“
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Ќе преживеат ли жените овде? (говори и фотографии)
Марш за женски права 2023
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Екстремно либерална во ставовите за абортус
Не постои такво нешто како екстремна либерализација на абортусот, постои само отелотворување на репродуктивната слобода на жената за која јас останувам да се борам сè додека овој закон не се усвои!
  • Од Јована Јовановска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Историјата на лезбејските блуз пејачки од Харлем
Како култните квир блуз пејачки направиле револуција во културниот пејзаж на Америка.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
„Право на избор“
Зошто невакцинирањето не е прашање на телесна автономија.
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Тајната женска историја во македонската литература во 19 век
Од големо значење за развојот на македонската книжевност, особено на расказот како форма е ликот на Марија Х. Зрнева.
  • Од Дијана Петрова

Момент...

No more pages to load

1 2 … 16 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram