Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
ДВОЈНО НЕВИДЛИВИ
Попреченоста не е одлика на личноста, попреченоста е продукт на општеството во кое живееме.

Изминатите седум месеци нашето секојдневие несомнено се промени. Од промена во начинот на комуникација, начинот на извршување на работните обврски, па сè до промена на одредени навики кои превентивните мерки успејаа да ги модифицираат или дури целосно да ги избришат од нашата матична плоча. Промените, дури и кога се во позитивна насока, се најчесто тешки, особено на почетокот, па оттука многумина се соочија со негативни чувства предизвикани од наметнатите услови во кои мораме да живееме неопределен временски период. И додека за некои ова ново секојдневие претставува(ше) предизвик за создавање на нови навики и реобмислување на личноста, за други наметна сериозен предизвик за понатамошно живеење.

Пандемијата која ја предизвика вирусот КОВИД-19 наметна сериозна закана по здравјето и животот на луѓето ширум целиот свет. И покрај тоа што полека сфаќаме дека природата на вирусот во принцип е недискриминирачка, односно веројатноста за заразување со КОВИД-19 не е само голема, туку и надвор од многу (претпоставени) правила, сепак одредени категории на граѓани, да не речам “традиционално“, се најдоа во групата на позасегнати, поризични и поранливи на вирусот. Меѓу овие лица кои се изложени на диспропорционален ризик од заразување, но и од фаталните последици, се и лицата со попреченост, без разлика на видот на попреченоста со која живеат.

Еден од најчесто употребуваните зборови изминатиот период беше зборот самоизолација. Самоизолацијата претставува пракса на ненапуштање на домот и/или дистанцирање на себе си од други лица. Кога самоизолацијата е една од клучните препораки за превенција на здравјето, а за повеќето претставува само период на отежнато живеење, ние всушност го искусуваме секојдневието на многу лица со попреченост. Многу од нив ќе ви кажат дека ним животот не им е многу поразличен во овој период на рестрикции. Рестрикциите кои ние ги доживуваме како закана за нашите права и слободи, без разлика дали станува збор за слободно движење, одење во ресторан, училиште, па сè до пристап до здравствени услуги, за многу од нив се секојдневие кое ги попречува да се вклучат во многу аспекти од општественото живеење.

Средината е главниот креатор на попреченоста. Бариерите во средината ги попречуваат лицата непречено да се движат, да ги користат услугите кои им се потребни и генерално да учествуваат во општествениот живот. Кога зборувам за средината и за бариерите не мислам само на инфраструктурата и физичките бариери, туку и на бариерите кои останатиот дел од популацијата ги поставува преку негување на стереотипи и преку рамнодушност во однос на потребите на овие лица. Попреченоста не е одлика на личноста, попреченоста е продукт на општеството во кое живееме.

Доколку имаме предвид дека за лицата со попреченост, а особено за лицата со интелектуална попреченост и нарушувања од аутистичниот спектар, особено значаен сегмент во секојдневното функционирање претставува секојдневната рутина, наметнатата промена на рутината кај многу лица може да предизвика појава на анксиозност, а на долг рок кај некои лица може да резултира во регрес. За голем дел од лицата со попреченост движењето е значаен дел од воспоставена рутина, но и претставува терапевтска активност. Во услови кога движењето е ограничено, пред сè физички (заради мерката на социјално дистанцирање), но и временски (како резултат на воведување на полицискиот час), многу лица со попреченост, како и оние лица кои се грижат нив, се соочија со предизвикот за наоѓање на алтернативни начини на секојдневно функционирање и воспоставување на нови навики. Дополнително, особено значаен дел од секојдневната рутина беше нарушен со затворањето на дневните центри. Имајќи предвид дека голем дел од лицата со попреченост редовно престојуваат во дневните центри ширум земјава, тие останаа без нивната (многу често и единствена) можност за личен развој и социјализација, додека пак лицата кои се грижат за нив мораа да останат во домот, а со тоа да ризикуваат и губење на работното место.

 

Лицата со попреченост генерално се во поголем ризик од здравствени проблеми од останатата популација. Додека попреченоста сама по себе не предизвикува поголем ризик од вирусот, многу лица со попреченост имаат специфична здравствена состојба која ја прави болеста многу поопасна за нив. Започнувајќи од практицирањето на препорачаните хигиенски мерки, лицата со попреченост многу често се соочуваат со бариери како непристапност на чешми, мијалници, како и физичка неможност за препорачаното триење на рацете при миење. Понатаму, примената на социјалното дистанцирање за многу лица е невозможно заради потребата од поддршка при извршување на секојдневните функции, како хранење, облекување, одржување на хигиена. Многу лица зависат од услуги кои беа суспендирани периодов и/или кои не можат финансиски да си ги дозволат, а лицата со попреченост кои живеат во институции често се во близок контакт со голем број на луѓе, каде хигиенските услови се на ниско ниво и нивната превенција и заштита целосно зависи од негувателите односно лицата одговорни за институциите. Голем предизвик се и процесите на комуникација. Така на пример, многу често информациите поврзани со симптомите и ризиците од вирусот и мерките за заштита не се достапни во пристапни формати за различни видови на попреченост.

Земајќи ги предвид веќе наведените ризици, со дополнителна опасност од негативни последици се соочуваат лицата со попреченост кои истовремено припаѓаат и на друга ранлива категорија. Така на пример, и покрај тоа што лицата со попреченост генерално се под поголем ризик од насилство, особено во услови на изолација, жените и девојчињата со попреченост се соочуваат со многу поголем ризик од родово базирано и семејно насилство. Дополнително, поради отежнатата комуникација и затвореност во домот, ризикот од насилство е значително зголемен, како и неможноста истото да се пријави.

И така овој (ми се чини) бесконечен бран на предизвици носен од пандемијата не ги одмина ниту децата, а особено не децата со попреченост. Според Организацијата на обединети нации, децата со попреченост ќе имаат најмалку корист од примената на алтернативните решенија за учење на далечина, на што се надоврзува недостатокот од поддршка во домот, непристапноста до интернет, непостоењето на пристапен софтвер и наставни материјали. И во нашата земја онлајн платформите за учење на далечина, првично ги исклучуваа најголемиот дел од децата со попреченост и нивното образование во домот беше целосно препуштено на нивните родители. Сето ова наметнува сериозен ризик од целосен прекин на образованието кај децата со попреченост, што дополнително би го отежнало нивното враќање во образовниот процес и по завршувањето на пандемијата. На долг рок, овој јаз во образовниот процес дополнително ќе придонесе за продлабочување и на јазот во учеството на пазарот на трудот, кој за лицата со попреченост веќе е значително голем.

Во услови на криза од обем на пандемијата во која што живееме во моментов, секогаш на прв удар се најранливите членови на општеството. Секоја криза претставува тест за (не)функционалноста на системот и ги детектира постоечките недостатоци, недостатоци кои само станаа повидливи, а проблемите подлабоки. И наместо системот да ги штити оние категории на граѓани кои се поранливи или чија ранливост во одредени ситуации станува повидлива, потфрлајќи системот го прави ризикот од ранливост поголем и последиците посериозни. Една од главните причини за оваа нефункционалност е невклученоста на лицата кои се засегнати, во процесите на креирање на политки, мерки и закони. Најчесто најранливите во општеството се најмалку вклучени во донесувањето на одлуките кои и директно и индиректно ги засегаат нив самите. И така, на пример, наместо да го искористиме искуството кое голем број на лица со попреченост го имаат стекнато преку принудната општествена изолација и конечно да ги вклучиме во креирањето на мерки кои нè засегаат сите, тие повторно се исклучени и оставени на страна. Потребни се мерки кои нема да создаваат нови нееднаквости и/или продлабочуваат постоечките, мерки кои нема да дискриминираат и поставуваат нови бариери ниту за лицата со попреченост, ниту за било која ранлива група во општеството. Единствено преку поголема вклученост ќе можеме да креираме подобри мерки и политики и подобро опптество за сите негови членови.

 

 

 

 

 

 

 

 

Овој текст е изработен со финансиска поддршка од заедничката програма на Европска Унија и Совет на Европа „Horizonal Facility за Западен Балкан и Турција 2019 – 2022“ – Проект „Промоција на различноста и еднаквоста во Северна Македонија“. Тука искажаните мислења нужно не го одразуваат официјалното гледиште на двете страни.

 

 

 

 

НАПИШАНО ОД:
  • Бојана Јовановска
  • October 15, 2020
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Насилството и општествената моќ
Што се случува кога институциите од кои жртвите треба да побараат помош, во својот состав ги имаат насилниците?
  • Од Натали Китаноска
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зад секој хомофобичен и трансфобичен напад постои човекова приказна – Oва е мојата
Важно е жртвите на насилство да зборуваат и да пишуваат за своите искуства, доколку се чувствуваат спремни да го напраат тоа, но важно е и нивните пријатели и поддржувачи да им помогнат во процесот на опоравување.
  • Од Марко и Елена
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Што има за вечера?
Втората смена за денешната жена - еднаквост на работа, но и дома.
  • Од Сандра Анастасовска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Одисеј и Пенелопа или Одисеј и Партенопа: аспекти на романот „Лисица“ од Дубравка Угрешиќ
Феминистичко читање на ликот на Вдовицата преку симболиката на Партенопа и лисицата.
  • Од Радица Стојановска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Машините можат да ги нагласат проблемите, но не се тие кои го создаваат хаосот: Интервју со Албена Баева
Мојата интерпретација за јавното наспроти приватното e како интимно наспроти споделено. Во моите интерактивни инсталации си играм со преклопните точки меѓу тие два концепта.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Шума
Тато си ќутеше. Тато си одеше во шумата. Не ми текнува точно кога почнав да го следам.
  • Од Елена Петрова
  • ФЕМ 101
Можна ли е достоинствена дигитална интимност?
Потребно е како нација да научиме како правилно да ја уважуваме интимноста, и како правично да ги казниме злосторниците кои ги загрозуваат жените.
  • Од НИКОЛА ДОНЕВ И РАДОВАН СПИРИДОНОВ
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Самовили: танц низ опресијата и слободата
За еманципаторниот потенцијал на самовилите.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Бараме од работодавачите да ги ослободат работничките за да присуствуваат на Маршот за Осми март
Маршот ќе се одржи на 8ми Март со почеток во 15.00 часот пред МВР (ул. Димче Мирчев бр.9, главен влез), а ќе заврши во Парк Жена Борец.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Лолита: модерното свето писмо на денешните тинејџерки
Девојките со сон да станат нимфетата Лолита претставена преку гледната точка на Кјубрик, стануваат жртвите за кои пишува Набоков.
  • Од Евгенија Несторовска
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Маргиналки
За жените и војната
  • Од Дијана Петрова
  • ФЕМ 101
Од историјата на женското движење: циклуси на изгубено-најдено
Критички предлог [анти-приказ] Susan Faludi, Backlash (New York: Crown, 1991), 552
  • Од Ивана Хаџиевска
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Викторија
Изложба на фотографии по повод 16 дена активизам против родово базирано насилство
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Активистки ги прикажаа пораките од „Јавна соба“
Нема да престанеме да го бараме она што ни следува како граѓанки на оваа држава, а тоа е правото да бидеме заштитени од сексуални насилници.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспехот во уметностите треба да се охрабрува како интегрален дел од праксата: Интервју со Дарко Алексовски
Моја најчеста креативна одлука е политичкото и колективното да ги прикажувам преку личното и индивидуалното. Делата и проектите секогаш се иницирани од лични приказни кои понатаму ги транскрибирам со помош на визуелни средства и медиуми.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
IN-YOUR-FACE КОНЦЕПТУАЛНА УМЕТНОСТ: Кон отворањето на првата самостојна изложба „Ова објективизирано тело“ на Марија Ангеловска
Со изложбата „Ова објективизирано тело“ се отвори седмиот по ред Фестивал за феминистичка култура и акција ПРВО ПА ЖЕНСКО, кој се одржа во просториите на МКЦ од 9 до 12 мај, 2019 година.
  • Од Мања Величковска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Личностите пред мојот објектив ме запознаваат со сама себе: Интервју со Лилика Стрезоска
Приказна за портретната фотографија, селењето од Скопје во Берлин, изолацијата и пријателството.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Во што веруваме?
Прашањето на спиритуалноста низ генерациите на едно женско стебло.
  • Од Калина Качоровска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Сајбер насилство: Безбедност и самоцензура
На кој начин да бидеме побезбедни во сајбер просторот? Дали ограничувањето на изразувањето и слободата се легитимни мерки на (само)заштита или пак претставуваат форма на (само)цензура? Дали и колку треба да сме внимателни што објавуваме и испраќаме? И финално, како да бараме соодтвена системска заштита, кога упорно гледаме како институциите потфрлаат во ова поле?
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Репродуктивните робови на Америка
Игнорирајте ја религиозната реторика и моралниот став за абортусот. Оваа дебата не е за светоста на животот. Станува збор за корпоративни капиталисти кои очајно имаат потреба од повеќе тела и имаат намера да ги принудат жените да ги произведуваат.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Феминистичка 2018!
Со желба да рефлектираме кон она што сме го постигнале во измината година, но и она што не' размрдало, возбудило, вознемирило, во денешниот текст неколку авторки од Медуза издвојуваат значајни моменти од 2018 година.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Женскиот поглед во визуелната уметност: Во комуникација со делото
Погледот отсекогаш бил, и е, политички.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
„Згодна маратонка го истрча полумаратонот по гаќички“. Tоа што освои прво место е второ.
Родовите норми и стереотипи се овековечуваат и зајакнуваат преку неурамнотеженото и патријархално медиумско претставување на жените и мажите во спортот.
  • Од Ангела Рајчевска
  • ФЕМ 101
Не ни требаат ветувања и уверувања, ни требаат санкционирани сторители и правда за жртвите
Солидарноста и емпатијата кон жртвите е првиот чекор на отпор против патријахалниот шовинизам. Поддршка за жртвите, не сте сами и вие не сте виновни!
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Болката е нашиот отпор
Кон создавање речник за болката.
  • Од Ангел Димитриевски
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Како пандемијата ме лиши од амбиции
Сè што некогаш сум го сметала за нормално, стабилно или безбедно ќе исчезне. Родителството и работата повеќе не беа одвоени; сè се згрутчи во леплив, непријатен хаос од кој беше невозможно да се избега.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Жива филологија
Дали и како може да се живее одовде или отаде животот?
  • Од Вики Младенова
  • ФЕМ 101
Грижа за менталното здравје: Справување со социјална дистанца, карантин и изолација
Неколку совети за како би можеле најдобро да се грижиме за себе и другите во ваквите нестандардни услови.
  • Од Иво Куновски
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Предавање на Лоренцо Бернини „Merde alors! Неофашистичкото татенце маршира кон Брисел“ во МСУ
Предавањето ќе се одржи во во Музејот на современа уметност во Скопје на 11 февруари, со почеток од 19.00 часот.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Заедно (Сложни жени диско градат)
Вечерва, од 21:30  о МКЦ, како дел од Прво па женско #9, ќе се прикажува филмот „Заедно (Сложни жени диско градат),
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Друг поредок е можен: кон интеркултурно право (прв дел)
Првиот дел од текстот на Боавентура де Соуза Сантош во кој нè запознава со некои од неговите клучни коцепти.
  • Од Вики Младенова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Медуза препорачува: Што да си купите на Саемот на книга?
Повеќе предлог наслови кои ги склопивме во соработка со неколку македонски издавачки куќи. Истите можете да ги најдете на Саемот по намалена цена.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО
Цели генерации девојки пораснаа заедно со ППЖ: Интервју со Тиииит!Инк
Бидејќи ниеден феминистички настан не може да помине без да биде прославен на Медуза, со четирите Тиииитовки разменивме впечатоци од овогодинешната програма, се потсетивме на другите фестивалски изданија и воздивнавме пред убавината на женското другарство.
  • Од Калиа Димитрова
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Очекуваме ослободителна пресуда за Пале Илоска
Со оглед дека непостапувањето на надлежните органи е една од главните системски слабости во справувањето со семејното и родово базираното насилство, Хелсиншкиот комитет за човекови права ќе инсистира на одговорност од инволвираните полициски службеници.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Отуѓивите права на жените
На многу начини бременоста е најнеприватното искуство во животот на една жена.
  • Од Тимот на Медуза

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram