Авторка: Роксен Геј
Светот се менува побрзо отколку што можеме да си замислиме, и тоа на сложен начин. Честопати се чувствуваме затекнати поради овие запрепастувачки промени. Културната клима се менува, особено за нас жените додека се бориме со уназадувањето на репродуктивната слобода, упорното опстојување на културата на силување и проблематичното, па дури и штетно претставување на жената што го консумираме преку музиката, филмовите и книжевноста.
Имаме стендап комичар што бара од обожавателите нежно да ги пипкаат жените за стомак бидејќи „леле колку е смешно“ да ги игнорираш личните граници. Имаме разно разна музика што го величи понижувањето на жените, а да му се сневиди, толку е заразна оваа музика, што често самата се фаќам како певуцкам додека целото мое битисување се омаловажува. Пејачите како Робин Тик знаат дека „си го бараме“ (“we want it”). Раперите како Џеј Зи го користат зборот „кучка“ (“bitch”) како да е интерпункциски знак. Филмовите најчесто ги раскажуваат приказните на мажите, небаре само нивните приказни се важни. А кога има и жени, тие се само придружна улога, романтичен интерес, мисла што пролетува. Ретко кога жените се во центарот на вниманието. Ретко кога нашите приказни се важни.
Како да привлечеме внимание кон овие проблеми? Како да привлечеме внимание, а да бидеме навистина слушнати? Како да го најдеме вистинскиот јазик за да зборуваме за нерамноправноста и големите и мали неправди со кои се соочуваат жените? Како што созревам, феминизмот барем делумно ми дава одговор на овие прашања. Феминизмот си има свои мани, но во најдобар случај нуди начин да се снајдеме во оваа културна клима што постојано се менува. Феминизмот ми помогна да си го пронајдам сопствениот глас. Феминизмот ми помогна да верувам дека и мојот глас е важен, дури и во ваков свет во кој толку многу гласови се борат да бидат слушнати.
Како да ги споиме несовршеностите на феминизмот со сето добро што доаѓа од него? Вистината е дека феминизмот има мани бидејќи е движење предводено од луѓе, а луѓето по природа си имаат мани. Од некоја причина, имаме нереални очекувања за феминизмот, со тоа што движењето мора да е сѐ што бараме и мора секогаш да ги донесува вистинските одлуки. Кога феминизмот нема да ги исполни очекувањата, решаваме дека проблемот е во феминизмот, а не во луѓето со своите мани кои дејствуваат во негово име.
Проблемот со сите движења е тоа што најчесто се поврзуваат со најистакнатите членови, луѓето со најголеми платформи и најгласни, најпровокативни мислења. Но феминизмот не е некоја си таму филозофија според неделниот феминистички избор на познатите медиуми.
Феминизмот во последно време се соочува со одредена вина која произлегува од асоцијацијата со жени што го промовираат феминизмот како дел од нивниот бренд. Кога овие истакнати личности го кажуваат тоа што сакаме да го слушнеме, ги ставаме на Феминистичкиот пиедестал, а кога ќе направат нешто што не ни се допаѓа, ги буткаме оттаму и велиме дека нешто не чини со феминизмот бидејќи нашите феминистички лидерки нè разочарале. Ја забораваме разликата помеѓу феминизам и Професионални феминисти.
Отворено ја прифаќам етикетата лоша феминистка. Тоа го правам бидејќи сум несовршена и сум човек. Не сум најдобро упатена во феминистичката историја. Немам прочитано онолку значајни феминистички текстови колку што би сакала. Имам одредени… интереси и особини и мислења кои можеби не одговараат на главнотековниот феминизам, но сепак сум феминистка. Не можам да ви опишам какво чувство на ослободување доживеав кога го прифатив тоа.
Ја прифаќам етикетата на лоша феминистка бидејќи сум човек. Неуредна сум. Не се обидувам да бидам пример. Не се обидувам да бидам совршена. Не се обидувам да тврдам дека ги имам сите одговори. Не се обидувам да тврдам дека сум во право. Само се обидувам да го поддржам она во кое верувам, да направам нешто добро во светов, да кренам прашина со моето пишување а во исто време да сум своја: жена која обожава розово, сака да откачи и понекогаш танцува до бесвест на музика која знае, добро знае, дека е ужасна за жените, а и понекогаш глуми пред мајсторите бидејќи е полесно да ги оставам да се чувствуваат „мачо“ отколку да се однесувам како морално супериорна.
Јас сум лоша феминистка бидејќи никогаш не сакам да ме стават на Феминистички пиедестал. Од тие што се ставени на пиедестал се очекува да позираат, и тоа совршено. Кога ќе заебат, летаат од таму. А јас редовно заебувам. Сметајте дека веќе ме исшутирале оттаму.
Кога бев млада го отфрлав феминизмот со алармантна леснотија. Разбирам зошто жените сè уште едвај чекаат да се дистанцираат од него. Го отфрлав феминизмот бидејќи кога ме нарекуваа феминистка, етикетата ми звучеше како навреда. Всушност, таква била и намерата. Тогаш кога ме нарекуваа феминистка, првата помисла ми беше: ама јас доброволно сум пушела. Цело време си мислев дека не можам да бидам феминистка и да бидам сексуално отворена. Многу чудни работи ми се вртеа во главата кога бев тинејџерка и во моите дваесетти години.
Го отфрлав феминизмот бидејќи немав рационално разбирање за движењето. Ќе ми речеа феминистка, а јас само слушав: ти си исфрустрирана женска личност што глуми жртва и мрази мажи и секс. Еве како феминистките се искарикирани од луѓето што се плашат од феминизмот, од истите оние што имаат најмногу да изгубат кога феминизмот победува. И секој пат кога ќе ми текне како некогаш го отфрлав феминизмот, се срамам од моето незнаење. Се срамам од мојот страв, бидејќи отфрлувањето произлегуваше од стравот дека ќе бидам исклучена, дека ќе ме сметаат за проблематична, дека никогаш нема да бидам прифатена од мејнстримот.
Се лутам кога жените го отфрлаат феминизмот и се оградуваат од етикетата на феминистки, но велат дека ги поддржуваат придобивките што се резултат на феминизмот, зашто тука гледам неповрзаност што не треба да постои. Се лутам, но сепак разбирам и се надевам дека еден ден сите ќе бидеме дел од едно општество каде што нема да треба да се дистанцираме од етикетата феминистки, каде што нема да се плашиме дека ќе останеме сами, дека ќе бидеме премногу различни, дека премногу бараме.
Што се однесува до мене, мојот феминизам е едноставен. Знам дека феминизмот е комплексен и се развива и има мани. Знам дека феминизмот нема и не може да поправи сè. Верувам во еднакви можности за жените и мажите.
Верувам во репродуктивната слобода на жените и евтин и неограничен пристап до здравствената грижа што им е потребна. Верувам дека жените и мажите треба да се исто платени за извршување иста работа. Феминизмот е избор и ако една жена не сака да биде феминистка, тоа е нејзино право, но должност ми е да се борам и за нејзините права.
Верувам дека феминизмот е заснован на поддршка на изборот на жените, дури ако ние не би го направиле тој избор за себе. Верувам дека жените, не само во САД, туку и насекаде во светот, заслужуваат еднаквост и слобода, но знам дека не сум во позиција да им кажувам на жените од други култури како треба да изгледа таа еднаквост и слобода.
Одбивав да го прифатам феминизмот во доцните тинејџерски години и во моите дваесетти, зашто се плашев дека феминизмот не би ми дозволил да бидам хаосот од жена што знам дека сум. Ама тогаш почнав повеќе да учам за феминизмот.
Научив да го разграничувам феминизмот од Феминизмот или Феминистите, или пак идејата за Главен феминизам – еден вистински феминизам што го доминира целиот женски род. Беше лесно да го прифатам феминизмот кога сфатив дека се залага за родова еднаквост во сите сфери, додека настојува да биде интерсекциски, и да ги земе предвид сите останати фактори што влијаат на тоа кои сме ние и како функционираме во светот.
Феминизмот ми донесе мир. Феминизмот ми даде принципи што ме водат за тоа како пишувам, како читам, како живеам. Вистина, понекогаш не се држам до овие принципи, но исто така знам дека е во ред кога не живеам според најдобрата феминистичка верзија од себе.
Жените со обоена кожа, квир жените и трансродовите жени треба да бидат повеќе вклучени во феминистички проекти. Често, жените од овие групи се срамно запоставени од Феминизмот со големо Ф. Ова е тешка и болна вистина. Ова е причината зошто многу луѓе му пружаат отпор на феминизмот и се обидуваат да направат дистанца помеѓу движењето и нивните гледишта. Верувајте ми, разбирам. Со години се убедував дека феминизмот не е за мене бидејќи сум црна жена и се имам идентификувано како квир во многу наврати од животот, бидејќи историски гледано, феминизмот се залагал да ги подобри животите на хетеросексуалните бели жени, на штета на сите други.
Но, две зла не прават едно добро. Не треба целосно да го избегнуваме феминизмот поради неговите неуспеси. Луѓето прават ужасни работи цело време, но не се одрекуваме од човештвото. Се одрекуваме од ужасните работи. Треба да ги отфрлиме неуспесите на феминизмот без да ги отфрлиме сите успеси и тоа колку далеку сме стигнале. Не мора сите да веруваме во истиот феминизам. Феминизмот може да биде плуралистички само ако ги почитуваме различните феминизми што ги носиме во нас, само ако се грижиме доволно за да ги премостиме разликите меѓу нас.
Феминизмот ќе успее повеќе со заеднички труд, но успехот може да произлезе и од личните постапки. Ги слушам младите девојки како се жалат дека не можат да најдат позната феминистка со која се поистоветуваат. Тоа понекогаш знае да обесхрабри, ама си велам – ајде (да се обидеме) да бидеме феминистките што би сакале да ги видиме во светов.
Кога не можеш да се поистоветиш со некого, треба да најдеш начин ти да бидеш пример. Во оваа збирка есеи, се обидувам да бидам пример на еден скромен, несовршен начин. Го кревам гласот како лоша феминистка. Заземам став како лоша феминистка. Нудам увид во нашата култура и тоа како ја консумираме. Есеите во оваа збирка исто така го разгледуваат прашањето за расните прашања во современиот филм, границите на „различноста“ и како иновацијата често пати е незадоволителна; многу ретко е доволна. Повикувам на нови, поинклузивни мерила за достигнување врвност во книжевноста, и навлегувам подлабоко во серијата „Девојки“ (Girls) на ХБО (HBO) и феноменот на трилогијата „Педесет нијанси сиво.“ Овие есеи се политички и се лични. Тие се, како и феминизмот, со мани, но напишани се од срце. Јас сум само една жена која се обидува да му најде смисла на овој свет. Го кревам гласот за да ги покажам сите начини на кои можеме да сакаме повеќе и да бидеме подобри.
Превод:
Теодора Димитриевска
Даниела Дракуловска
Сара Гинова
Менторство: Благица Димитрова и Румена Бужаровска
