Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • ФЕМ 101
Фемицид – од спалувањето на клада до женските инфантициди
Потребно е одвојување и разликување на фемицидот од останатите видови насилство

Фемицидот или феминицидот како термин се користи во две различни конотации, односно ако го искористиме како неутрален поим, би означиле убиство на жена (без разлика кој е сторителот, посочувајќи го полот на жртвата), но далеку покомплицирано е неговото политичко значење кое вклучува комплексен систем на фактори, начини и контекст во кој се случуваат таквите убиства. Станува збор за убиство чиј мотив е поврзан со родот на жртвата, односно „убиство на жени и девојки само поради тоа што се жени и девојки“ (International Council of Women, 2013).

Станувајќи суштински политички термин, фемицидот се однесува на убиствата на жените поради нивна инфериорна положба во патријархалното хетеронормативно општество. Фемицидите се случуваат како резултат на интерпартнерското насилство, убиствата во име на „честа“, поради мираз, во дејствијата на организираните криминални групи, за време на воени конфликти, се јавуваат како инфантицид (на женски деца), родово заснован селективен фетицид, убиства како резултат на генитално осакатување (отсекување, инфабулација или секое друго осакатување во целост или делумно на големите (labia majora) и малите усни (labia minora) или клиторисот на жената), убиства на жени кои се обвинети за вештерство или волшебништво, убиства како резултат на мизогинија, убиства поради сексуална ориентација и родов идентитет.

Дајан Расел (Diana Russell) за прв пат го употребила терминот фемицид на првиот Меѓународен трибунал за кривичните дела спрема жените одржан во 1976 година, во Брисел, а чија цел била во јавноста да бидат посочени многуте видови кривични дела, и насилно брутални и прецизно и комплицирано дискриминаторски, извршени врз жени од сите култури и во секој општествен контекст (Russel & Van De Ven, 1976). Родовите политики постојат дури и во убиствата на жени, тоа можевме да го видиме за време на спалувањето на жените поради вештерство (случаите на казнување поради ерес, односно учење спротивно на црквата било поврзувано со конфикација на имотот на осудените), почнувајќи од 1484 година.

Ќе прашате зошто политичко? Жените кои биле „избрани“ да бидат посочени како вештерки, биле врз основа на претходно изработен профил, со карактеристики кои укажувале дека се работи за жени кои веруваат во природните закони, а не во учењето на црквата, дека не се однесуваат според општествените очекувања на тамошното време, односно се обидуваат да живеат ослободени од тогашните црковни и патријархално државни стеги. Имено, тие жени живееле сами, имале домашни миленици (најчесто мачка) кои за црквата биле демонот во животинска форма, одгледувале медицински растенија, немале деца… (Turvey, 2012).

Деведесеттите години на XX век, за жал, го популаризираат терминот „феминицид“ во Латинска Америка, предизвикувајќи меѓународен интерес за многубројните убиства на жени работнички во областа на пограничниот град на Мексико – Сиудад Хуарез. Ако барате училишен пример за посебен тип на родово засновано насилство кое произлегува од вкоренетоста на патријархалните хетеронормативни односи на моќ, мизогинијата, потчинетата положба на жените и општествено изградените родови улоги, тогаш тоа е Сиудад Хуарез. Општествениот контекст и перцепцијата на жените, пред сè на финансиски независните и еманципирани жени како „валкани„, укажува на посебни општествени односи на моќ на родовите и сексистичката општествена култура (Connell, 2013).

Приказната за семантичкото значење на фемицидот не завршува со Расел, туку продолжува со Марсела Лагарде (Marcela Lagarde) – антрополог, која посочила дека феминицидот се однесува не само на дејствијата кои предизвикуваат физичка смрт на жените и девојките, туку и на различните форми на структурална и систематска дискриминација (Bandelli, 2017).

Фемицидот во македонски контекст, најчесто, се поврзува со случаите на насилство меѓу интимните партнери и семејно насилство. Општествената суштина на фемицидот кај нас е конструирана преку идентитетот на сторителот како сопругот, интимниот партнер, роднина; а тој и жртвата се поставени во типична општествено очекувана родова положба и семеен контекст. И тоа се случува во над 60% од случаите на фемицид во РСМ (Национална мрежа, 2018).

Фемицидите кои од 2017 до 2020 година се случија во РСМ, укажуваат на тесна поврзаност на насилството меѓу интимните партнери и убиството како резултат на истото. Како најчест мотив се јавува љубомората поврзана со претходни нарушени односи во интимната врска. Фемицидите најчесто се извршуваат во домот на сторителот и жртвата; или домот на родителите на жртвата (во случаите кога веќе партнерите се разделени или ја започнале бракоразводната парница). Истите во начинот на извршување се карактеризираат со изразен гнев кај сторителот, кој најчесто употребува огнено оружје, но прибегнува и кон други средства во случаите кога биле потребни за довршување на делото.

Зошто случаите на семејно насилство често завршуваат со фемицид? До денес, државните органи не покажале беспрекорна професионалност при дејствувањето во случаи на семејно насилство. Многупати реакциите се бавни, насочени кон убедувања на жртвата дека е потребно да се врати во домот; дека во интимните односи е нормално да се случува (понекогаш) насилство; итн. Ваквата инертност доведува жртвите да не го пријавуваат насилството, затоа што научиле дека се беспомошни, дека од државните органи нема да добијат помош, па продолжуваат да живеат трпејќи го насилството. Долготрајното насилство, многупати поради дополнителни криминогени фактори, за жал, завршуваат со фемицид. Потоа, поради непријавеното претходно насилство меѓу интимните партнери, убиството не е ниту класикувано како убиство во вршење на семејно насилство, а уште помалку како фемицид.

Како да добиеме повеќе информации за фемицидите за да можеме да работиме на нивно идно спречување? Потребно е одвојување и разликување на фемицидот од останатите видови насилство. Зошто? Затоа што ако го употребуваме само терминот убиство за да го именуваме кривичното дело со кое е лишена од живот жена, тогаш би употребувале неутрален поим, кој во никој не случај не би можел да ја открие културната димензија на фемицидот, односно дека станува збор за убиство на жени од страна на мажи.

НАПИШАНО ОД:
  • Ангелина Станојоска
  • March 2, 2021
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Кој ги носи панталоните (дома)?
Како жените се избориле за правото да носат панталони.
  • Од Душица Лазова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Моето тело – мојот храм: Приказната на една нео – вагина
Решив за мојата борба да зборувам отворено и експлицитно затоа што сметам дека поинаку не може. Решив да зборувам зашто знам дека некаде има некоја жена што поминала или поминува или ќе поминува низ истиот пат но нема на кого да се обрати, нема со кого да сподели.
  • Од Тимот на Медуза
  • Од Гасеница
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Инкриминација на демнење е само еден чекор во борбата со системскиот сексизам во македонските институции
Важно е да се напомене дека оваа промена на законикот сѐ уште не е официјално изгласана од страна на пратениците во Сообранието и затоа нејзината имплементација не е започната. 
  • Од Елена Гаговска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Запознај ја Мави Феникс
Се обидувам да им дозволам на моите феминистички ставови да светат низ секоја песна, секое интервју и воопшто секоја мала работа што ја правам. Време е за сите да застанат против сексизмот кој е насекаде околу нас.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Што направивме: Краток осврт на една година Медуза
Пред точно една година во јавниот простор се појави Медуза со првиот текст „Феминизам, јас и ти“, но всушност Медуза во мојот живот се појави пред точно две години.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Инстаграм – гнездо на уметнички
Неколку уметнички чии дела варираат од забранети автопортрети до искрени исповеди и ноар фотографии.
  • Од Анастасија Марковска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Најдобрите изложби во САД кои ја прославуваат 50-годишнината од Стоунвол
Од Њујорк до Бостон и Хјустон, подолу се дел од ликовните изложби низ САД кои го слават Stonewall 50.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Митовите за убавина и женската сексуалност
Жената учи како да изгледа сексуално привлечна, а речиси никогаш не учи како да ја осознае сопствената сексуалност.
  • Од Доротеа Огненовска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Цената на менструалната сиромаштија
Даночењето на производите за менструална хигиена како неесенцијални производи има сериозни последици.
  • Од Ангелина Цветковска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Шума
Тато си ќутеше. Тато си одеше во шумата. Не ми текнува точно кога почнав да го следам.
  • Од Елена Петрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Со свој камен поглава
Кратка приказна за потрагата по здравствен систем во време на пандемија.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Лектирите се важни. Ние нашата работа треба да си ја завршиме
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Александрија Окасио-Кортез за победата на Бајден, загубата во Домовите и што следува за левицата
Окасио-Кортез ги отфрли неодамнешните критики од некои членови на Демократскиот дом кои ја обвинија левицата на партијата дека ги чинела неколку важни позиции. Некои од членовите што изгубија, рече таа, станале „седечки патки“.
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Сребрениот бран
Да се изразуваме како што се чувствуваме е слобода која најчесто одбираме да не ја прифатиме
  • Од Тимот на Медуза
  • Од Ана Илиева Лара Тасковска Надеж Кристела Нсингоулоу Николоска Емилија Кузмановска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Гледаме порно: Отворено и искрено за женската сексуалност
Порно преференците не треба да се дочекуваат со осуда и стигма, туку за нив треба активно да дискутираме, да се преиспитуваме, да разменуваме информации, совети и, секако, порно страни кои го претстaвуваат и застапуваат она во што веруваме и сакаме да го гледаме, бидејќи очигледно, многу од нас гледаат порно.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Силувач на твојот пат – чилеанската феминистичка химна се шири низ светот
Милиони жени во регионот излегоа на улица да побараат нешто што е толку основно, но сепак е повредено: правото да се живее животот без насилство.
  • Од Гала Насева
  • Од Гала Насева
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
The M word: или зошто цензурирањето на менструацијата претставува микро сексизам?
Ако воопшто не сакаме да зборуваме за менструацијата од медицински аспект, тогаш како би очекувале овој проблем да се сфати сериозно и како би формирале политики и протоколи за земање боледување за менструални болки ако нашите шефови сметаат дека медицинските факти за нашата болка се премногу „приватни“ за споделување?
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Нивната борба е сечија борба – 50те жени на Сент Луис
Приказните на жените на Сент Луис не се само приказни од локалната историја или приказни кои се поврзани со националната историја на САД. Тоа се лични приказни кои во одреден сегмент, форма и време ги среќаваме кај многу други жени во минатото, но и денес.
  • Од Ангелина Станојоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Фактот што не знаеме доволно за матката ни штети на сите нас
Очајно е потребно да станеме подобри во разговарање за репродукција на искрен и отворен начин. Затоа што ако одбраната на вашата позиција бара да се потпрете на невистини, тогаш можеби треба да се запрашате дали воопшто се работи за одбрана.
  • Од Тимот на Медуза
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
5 серии за гледање за време на изолација
Серии чии дејствија ги осветлуваат присутните општествени проблеми кои предолго беа игнорирани од страна на телевизиската продукција
  • Од Гала Насева
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Промоција на Медуза
12 ноември (понеделник) е денот кога Медуза официјaлно се вдоми на meduza.mk. По тој повод организиравме кратка промоција и малку подолга прослава за добар почеток на новата феминистичка веб-платформа.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Среќен осми март. Now, strip!
Кон осмомартовската изложба „Соблечени - Женскиот акт како контекст“ и машкиот поглед во уметноста.
  • Од Гала Насева
  • Од Гала Насева
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
„Нè третираа како животни“ – Приказни од породилните сали
Сестрите ми викаа „Не ти кажаа како е на пораѓај?! Убаво ти беше кога го правеше, сега што викаш, што плачеш?“
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
За „подобрите и попаметните девојки“ или Како да се искаже неискажливото
„На некоја друга жена ова никогаш не би ѝ се случило.“
  • Од Тимот на Медуза
  • Од Фросина Крушкаровска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Што научив од читање книги од писателки од секоја земја во светот
Во овие три години бев маѓепсана, изненадена и шокирана од приказните раскажани од жени од сите земји - и инспирирана од солидарноста што ја прикажуваат
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Студентките не се виновни
Сите студент(к)и се повлијаени и оштетени од општата култура на примитивни односи на моќ, атмосферата на страв и неизвесност, сексизам, шовинизам и сите типови сексуално вознемирување.
  • Од Тимот на Медуза
  • Од Фросина Крушкаровска
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Каде ни е дома?
Колку сме всушност безбедни во привремените простори за домување.
  • Од Елена Петрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Дејтинг мен 
Решив да започнам со користење на дејтинг апликации и, реално, немав поим што правам. 
  • Од Билјана Кочоска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Пенси во Неапол или за: ведрата трагичност на расличностувањето
Излезот од мапата на повредите, неочекувано може да биде светкав, и пред сѐ игрив. Тоа го покажа и Пенси.
  • Од Вики Младенова
  • Од Вики Младенова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Абортусот е неопходна здравствена услуга за жените и за време на пандемиска криза
Денес е 28 септември – Светскиот ден за безбеден абортус. На овој ден, организации од целиот свет се здружуваат со едно заедничко барање – Веднаш да се обезбеди безбеден и легален абортус.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Керол Ен Дафи е годинешна добитничка на „Златниот венец“ на Струшки вечери на поезијата
Поезијата на Дафи е луцидна, остроумна, автентична (и настрана од помодните текови), проткаена со родово сензибилна црта, духовита деконструкција на родовите обрасци и разобличување на родовата асиметрија на моќта.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Суровата реалност на „Слугинка“ – серија која непоколебливо го насочува објективот кон сиромашните жени
Во с’ржта на „Слугинка“, лежат циклусите на злоупотреба кои ги одржуваат луѓето—особено жените—во сиромаштија.
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Родово-несензитивни закони и родови стереотипи
Правни бариери во пристапот до правда на жените-жртви на семејно насилство.
  • Од Тимот на Медуза
  • Од Адвокат Тамара Славеска Апостоловски
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Како Портрет на жената во огнот ги прекршува уметничките конвенции
Ако бидувањето гледан се изедначува со бидувањето објектификуван, тогаш Мариан и Елоиз меѓусебно се гледаат еднакво долго и еднакво длабоко, па какви било нееднаквости помеѓу нив исчезнуваат.
  • Од Анастасија Марковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Нов недискриминирачки закон за потпомогнато оплодување во Малта – Каде сме ние по ова прашање?
Во едно демократско општество кое се стреми кон целосна еднаквост и недискриминација, постоењето на вакви закони кои поставуваат дискриминирачки услови и кои некого исклучуваат од остварување на право е поразително и ја отсликува итната потреба од измени кон подобри законски решенија.
  • Од Јована Јовановска

Момент...

No more pages to load

1 2 … 12 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2022 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram