„Френсис Ха“ – првото „дете“ на Бамбах и Гервиг

Покрај разочарувањето од 2020 која требаше да биде нашата година, анкциозноста која ја предизвикува пандемијата и нервозата од само-изолацијата, оваа новонастаната ситуација ни дава простор и време да изнагледаме еден тон филмови и серии и да се навратиме на оние кои ни се драги.

Изминатиов период, филмскиот свет беше одбележан со коментари за генијалните „Брачна приказна“ (Marriage Story) и „Мали жени“ (Little Women). Поврзаноста помеѓу овие два филма е тоа што режисерот на првиот, Ноа Бамбах и режисерката на вториот, Грета Гервиг се партнери, но јас истиве ги поврзувам со нивното прво „дете“ – „Френсис Ха“, режиран од Бамбах, а напишан од страна на Гервиг, која, патем речено, ја толкува главната улога.

На филмов се навраќам после цела година бидејќи ми е омилено дело од двајцата. Во изминатава година искусив и научив работи благодарение на кои гледам различно на себеси, на светот, а со тоа и на овој филм. Од денешна гледна точка, тој е за мене еден од ретките дела чија главна женска улога не е идеализирана, која не постои само како секси женска или како партнерка на мажот, која не е елегантна и е далеку од средена. Френсис е протагонистка која се памети лесно и од којa не може, а да не си целосно шармиран.

Френсис е збунета, смотана, изгубена, весела, разиграна, уморна, висока, смешна, харизматична и чудна. Има 27 години и нема стабилна врска, работно место или дом. Често е сама и повремено осамена. Оди во Париз на викенд и тоа не ѝ ги решава проблемите. Трча и скока низ Њујорк додека Дејвид Боуви и Modern Love течат во позадина. Носи иста јакна во текот на целиот филм. Не знае како да се справи со кредитни картички и не знае „како да биде вистинска личност“. Сака работи што личат на грешки. При крајот на филмот работи во администрација, но продолжува со правење кореографии, нешто што никогаш не го планирала или сакала, а сепак испаѓа целосно во ред. Има предолго презиме од кое на крај останува само Ха. Нејзиниот свет фукнционира на нетипичен начин, но сепак функционира.

„Френсис Ха“ започнува со монтажа од ликот на Грета Гервиг и нејзината сродна душа, цимерката Софи. Уште од првата минута ни се јасни неколку работи: токму оваа врска е главната врска во филмот. Френсис и Софи се блиски до степен што сите околу ги гледаат како „лезбејски пар кој престанал да има секс“ и дека првата е хаотичната половина, додека другата е онаа која е приземна и токму поради тоа си се надополнуваат. Врските кои Френсис ги има со било која машка фигура се смешно бледи во споредба со односот меѓу Френсис и Софи и токму тоа отсуство на хетеросексуална романтична врска во филм со жена како главен лик е причината поради која Френсис ми остава толку голем впечаток.

Пријателството помеѓу овие две девојки не е во ниеден момент прикажано како совршено, туку напротив, тоа е извор на еден од главните конфликти во кратките 86 минути. Проблемот потекнува од контрастот меѓу нив, Софи е подготвена за вистински, „возрасен“ живот, додека Френсис сè уште талка, се надева дека ќе успее како танчерка. Нивното оддалечување е прикажано на сурово реалистичен начин и токму затоа боли.

Денес, во 2020, 8 години по излегувањето на филмот им се заблагодарувам на Бамбах и Гервиг што создавале лик кој е толку обичен и токму затоа толку несекојдневен. Френсис е жена во која можеме да се видиме себеси, а и не мораме. Ја сакаме баш затоа што не е совршена. „Френсис Ха“, со и без наводници е револуција.