Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Историјата на лезбејските блуз пејачки од Харлем
Како култните квир блуз пејачки направиле револуција во културниот пејзаж на Америка.

Вистина е дека носам вратоврска и фрак

Разговарам со девојки како секој маж

 

Кој би помислил дека во далечната 1928 година, длабоко под конзервативните едвардијански тротоари, во зачадените подруми на блуз клубовите, Ма Рејни (Ma Rainey), позната како „Мајка на блузот“, не само што ги испеала овие стихови во нејзината песна Prove It On Me, туку и го живеела животот за кој пеела. Имено, впуштањето во истополови односи во тоа време не било само обичен флерт и потенцијален скандал, туку и казниво со закон.

Музичарките како Рејни, Беси Смит (Bessie Smith) или Гладис Бентли (Gladys Bentley) изведувале и голем број песни за љубовта и загубата посветени на мажите, но блуз музиката во дваесеттите години на минатиот век била толку далеку од јавноста и мејнстрим културата што и тие повремено си го дозволувале тој луксуз да опеат неконвенционални желби во своите песни.

„Не се фасцинантни тие неколку песни што ги напишала Ма Рејни, имало илјадници такви песни, фасцинантно е тоа што во тоа време воопшто имало песни со референци за лезбејството и хомосексуалноста“, вели Роберт Филипсон, режисер на документарниот филм „Ничија работа: Квир блуз дивите од 1920-тите“ (T’Ain’t Nobody’s Bizness: Queer Blues Divas of the 1920)

Помалку од половина век по укинувањето на ропството, афро-американските музичари честопати биле под притисок да докажат дека можат да бидат подеднакво уметнички писмени и креативни како сите останати, па поради тоа ги попримиле христијанските вредности на американската бела средна класа во обид да се изедначат. Блуз заедницата била поштедена од такви „сеќирации“ и токму тоа ја направило совршена средина за оние луѓе кои доминантното американско општество ги сметало за сексуално девијантни. Она што тогаш се нарекувало сексуална девијантност непречено цветало на овој начин и затоа честопати било изразувано и преку самите зборовите на песните.

Беси Смит, штитеничката на гореспоменатата Ма Рејни, во 1930-тите пеела во нејзината песна „Момчето во чамецот“ (The Boy in the Boat): „Кога ќе здогледаш две жени како се шетаат по улица држејќи се за раце, погледни преку тоа и обиди се да ги разбереш: Тие одат на оние забави – со пригушени светла – забави на кои смеат да одат само жени“.

Додека омажената Беси секогаш кога патувала покрај себе имала љубовница и велела дека може да ја има која било од нејзините танчерки, помалку познатата Гладис Бентли го водела харлемскиот клуб Clam House и отворено ја шармирала женската публика со нејзиниот неизбежен смокинг и кратко потстрижената коса. Клубот се прославил благодарение на нејзината репутација, па познатите „булдожерки“ (bulldaggers – тогашен сленг за машкуданести или буч лезбејки) од тоа време постојано ја посетувале Jungle Alley (каде што се наоѓал клубот), а тоа го правеле и љубопитните белци од отмените населби.

Од друга страна, недостатокот на технологија, но и неразвиеноста на културата на славните (celebrity culture) која го следи нивниот приватен живот им овозможиле на блуз пејачките кои не сакале јавно да ги изложат своите романтични склоности истите да ги зачуваат за себе. Блуз и џез вокалистката Ethel Waters речиси цел век успешно ја криела својата партнерка, танчерката Ethel Wiliams, сè додека Stephen Bourne во нејзината биографија од 2007 не откри дека таа и Етел дури и живееле заедно.

Како тогаш oние музичарки кои отворено го промовирале својот начин на живот во повеќето случаеви останале неказнети, иако раката на законот во тоа време била немилосрдна кон истополовите релации?

„Сето тоа се случувало донекаде во тајност, во урбаните средини во затворени заедници“, вели Филипсон, додавајќи: „Имало некои јавни настани кои отворено ја промовирале алтернативната сексуалност во Харлем и Гринич Вилиџ, како на пример дрег баловите во Харлем кои биле посетувани како од љубопитните, така и од познатите личности. Имало и некои дрег изведувачи, но тие повеќе биле исклучоци“.

Филипсон продолжува да зборува за тоа како е многу веројатно дека овие блуз диви извршиле влијание и врз движењето на флаперите (flapper) кое ги отфрлило потчинетоста кон мажите и пост-викторијанската визија за жените.

„Сите овие жени потекнувале од работничката класа или имале маргинализирано потекло за време на еден од најлошите периоди на расна сегрегација во Америка, и успеале да создадат кариера и да заработуваат сами во време кога тоа било многу невообичаено за една црна жена,“ продолжува Филипсон.

Валканиот блуз „од дното“ како оној испеан од Ма Рејни, Беси Смит или Етел Вотерс, бил крик против црната буржоазија, која иако не го претставувала мнозинство на црната заедница, се стремела да се вклопи во едвардијанската бела заедница со присвојување на нивниот пост-викторијански морал кој, се разбира, подразбирал нулта толеранција за хомосексуалната заедница.

„Моралот тогаш значеше целибат пред брак, брак, создавање семејство, поминување на остатокот од животот во моногамна заедница, редовно одење во црква и растење на децата во духот на христијанството кои потоа ќе го заземат вашето место во општеството“.

Овие блуз диви кои ги изразувале своите лезбејски тенденции самите го трасирале својот пат во општеството, правејќи револуција во културниот пејзаж на Америка на почетокот на 20-тиот век.

„Нема време за венчавање, нема време за помирување“, пее Беси Смит во нејзината песна Young Woman’s Blues од 1926 година.

Извор: VoxFeminae

НАПИШАНО ОД:
  • Тимот на Медуза
  • October 19, 2021
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Очекуваме ослободителна пресуда за Пале Илоска
Со оглед дека непостапувањето на надлежните органи е една од главните системски слабости во справувањето со семејното и родово базираното насилство, Хелсиншкиот комитет за човекови права ќе инсистира на одговорност од инволвираните полициски службеници.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, КУЛТУРА
Перформативната уметност те носи на емотивно возење со луда железница: Интервју со Нао Бустаманте
Она што особено ми се допаѓа кај перформативната уметност е непосредната размена со публиката која се менува во истиот момент додека се создава.
  • Од Душица Лазова
  • ФЕМ 101
Полошо од ништо: Како МВР соучествува во родово базирано насилство
Кога станува збор за родово базирано насилство, има посебен вид на овозможување, поттикнување и нереагирање од страна на полицијата.
  • Од Сара Миленковска и Љупка Трајановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Кога го дизајниравме Комитет, дизајниравме за себе и нашите пријатели: Интервју со Никола Николовски и Дамјан Кокалевски
ЛГБТИ заедницата во Скопје нас лично ни има дадено многу. И како дел од таа зедница која со години е исфрлана и терана да мигрира од еден во друг простор, нема поголемо задоволство да се дизајнира простор кој ќе биде дом за сите нас.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Ова не е трка, туку обид да се подигне свеста и да се поддржат жртвите на сексуално насилство
Клер Мекфарлен го избира спортот како начин да се исчекори кон промена, зашто тој ги обединува и поврзува луѓето. Но, и поради тоа што смета дека спортот е важен за физичкото и емоционално зацелување на тие кои преживеале насилство.
  • Од Павлина Симоноска
  • ФЕМ 101
Емоциите се нашите политички и животни ресурси
Овој колективен гнев треба да се канализира, да се застане цврсто, без компрописи во легитимната борба за нашите животи: Говор на Калиа Димитрова од протестниот марш „Јавна соба е кривично дело“.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зошто сексуалните работници го одбележуваат 3 март?
Сексуалниот работник пред сè е човек, а потоа сексуален работник. Оттука, има еднакви човекови права како и сите други луѓе.
  • Од Лила Милиќ
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Не мора да сме среќни за празниците
Настранување од божиќниот идеал во филмската нарација на Carol
  • Од Душица Лазова
  • ФЕМ 101
Причините зад криминалното однесување на жените наспроти апсурдите во застарените македонски учебници
Реалниот живот покажува дека во голема мера кривичните дела на жените се поврзани токму со домот каде се случува насилство, постојат традиционални очекувања од жената и/или виктимизација.
  • Од вон. проф. д-р Ангелина Станојоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Керол Ен Дафи е годинешна добитничка на „Златниот венец“ на Струшки вечери на поезијата
Поезијата на Дафи е луцидна, остроумна, автентична (и настрана од помодните текови), проткаена со родово сензибилна црта, духовита деконструкција на родовите обрасци и разобличување на родовата асиметрија на моќта.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Надежта е во неоткажувањето
Да се биде е веќе однапред и да се биде заедно.
  • Од Вики Младенова
  • ФЕМ 101
ЗБОРУВАМЕ НА ТЕМА: РАЗГОВОР
Ана Блажева, Наталија Теодосиева и Славчо Димитров ги споделуваат своите идеи на темата.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Женскиот штрајк во Полска продолжува
Протестите во Полска по страшната пресуда на Уставниот суд продолжуваат да се случуваат секојдневно во над 100 места и градови.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
8 март – Леб и мир
На Меѓународната социјалистичка женска конференција во 1910 година во Копенхаген, бројни активистки за женски права, помеѓу кои и Клара Цеткин, предложиле да се одбележува меѓународен ден на жената за да се охрабри движењето за женски права и да се изгради поддршка за борбата за универзално право на глас за жените.
  • Од Вилдан Дрпљанин
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Андоновистика (втор дел)
Лелееее! Венко, бре, не замарај!
  • Од Лени Фрчкоска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Собир за одбележување 80 години од создавањето на АФЖ
Регионален настан за одбележување на 80 години од основањето на АФЖ инициран од феминистичките колективи од просторот на поранешна Југославија.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Нов недискриминирачки закон за потпомогнато оплодување во Малта – Каде сме ние по ова прашање?
Во едно демократско општество кое се стреми кон целосна еднаквост и недискриминација, постоењето на вакви закони кои поставуваат дискриминирачки услови и кои некого исклучуваат од остварување на право е поразително и ја отсликува итната потреба од измени кон подобри законски решенија.
  • Од Јована Јовановска
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
ЦИЦКИ, КВИР, ШТО?
B-PROJECT Е КВИР КРИТИКА НА ФОТОГРАФИЈАТА И ОПШТЕСТВОТО
  • Од Елена Петровска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Време на жените
Грижата за локалното, за она што го гледаме пред себе, за оние кои се близу до нас и сакаме да ги заштитиме е вистинската мотивација и движечка сила на хероината.
  • Од Кристина Атанасова
  • ФЕМ 101
Биди Безбедна
Треба да се стремиме кон системско адресирање на изворот на родово базирано насилство во едно општество, но, во меѓувреме, додека тоа се постигне, треба да ги користиме сите механизми за спречување, заштита и превенција од насилство. Биди безбедна.
  • Од Сара Миленковска
  • КВИР, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Семејството на прво место: Подемот на антиродовото движење во Северна Македонија
Говорот на омраза насочен кон ЛГБТ заедницата во Северна Македонија е во пораст, но жртвите ретко го пријавуваат. Во меѓувреме, „антиродовото“ движење, остварува придобивки.
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Друг поредок е можен: кон интеркултурно право (прв дел)
Првиот дел од текстот на Боавентура де Соуза Сантош во кој нè запознава со некои од неговите клучни коцепти.
  • Од Вики Младенова
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, МОЕ ТЕЛО
Времето пред транзицијата го гледам како некој друг живот
Поддршката дојде со текот на времето кога почувствуваа дека станав многу посреќна, посмирена и поотворена, затоа што почнав да живеам како вистинската јас.
  • Од Предраг
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Шмукај, шмукај, бејби!
Kлиторалниот шмукач за мене ова беше откритие на векот.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Среќен осми март. Now, strip!
Кон осмомартовската изложба „Соблечени - Женскиот акт како контекст“ и машкиот поглед во уметноста.
  • Од Гала Насева
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зад секој хомофобичен и трансфобичен напад постои човекова приказна – Oва е мојата
Важно е жртвите на насилство да зборуваат и да пишуваат за своите искуства, доколку се чувствуваат спремни да го напраат тоа, но важно е и нивните пријатели и поддржувачи да им помогнат во процесот на опоравување.
  • Од Марко и Елена
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Цртички за ПМС 1
ПМС е едно од најчестите одмолчани женски искуства, кои се зафрлени на маргините на интимното.
  • Од Ана Блажева
  • ФЕМ 101
ИЗГЛЕДОТ КАКО ПРЕПОРАКА
И покрај тоа што жените долго време ја водат битката за докажување на својата компетентност и квалификуваност на пазарот на трудот, на моменти и самите тие се обесхрабрени од праксата на вработување врз основа на привлечен надворешен изглед и убава насмевска.
  • Од Бојана Јовановска
  • ФЕМ 101
Ненси Фрејзер: Како феминизмот стана слугинката на капитализмот – и како да се врати назад
Движењето кое започна како критика на капиталистичката експлоатација сега придонесува клучни идеи во својата најнова неолиберална фаза.
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
“Бенд со женски вокал” не е факинг музички жанр!
Навистина сакам да ги имам одговорите или брзо решение за тоа како да создадеме еднаква репрезентативност помеѓу мажите и жените во музичката индустрија, но тоа е нешто што ќе треба време да се промени.
  • Од Игор Јадровски
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Со интеракција и запознавање меѓу заедниците во борба против говорот на омраза
Штетата која се нанесува со говорот на омраза против Ромите е повреда на достоинството на една цела заедница.
  • Од Марија Сулејманова
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Хероините на нашето време: Интервју со Јана Јакимовска
По повод изложбата „Хероините на нашето време“ на Јана Јакимовска, Медуза разговараше со Јана за нејзината работа, отворањето на изложбата, неодамнешниот престој во Њујорк, хуморот и жената. Разговорот го водеше Калиа Димитрова. 
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Неутрално дебела
Бунтот кон правилата го почнав со тоа што го преземав назад зборот дебела од оние кои го користеа за да ме повредат.
  • Од Вања Кирова
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Со ПичПрич ги нормализираме женските искуства: Интервју со Ана Василева и Румена Бужаровска
Оние жени што ќе се охрабрат да зборуваат за нешто субверзивно и проблематично на сцена со самото нивно појавување веќе прават општествено поместување.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Како универзитетската култура ги прикрива злоупотребите на моќта
Сара Ахмед за пријавите од вознемирување и тактиките на замолчување во својата нова книга „Жалба!“.
  • Од Душица Лазова

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram