Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Колективна негрижа
Заеднички учествувавме во хаосот наречен реалност.

Додека пробуваме да зборуваме за системски промени, во секојдневието буквално се бориме за преживување, давејќи се во насилство и системска негрижа. Недостатокот на емпатија и разбирање придонесува кон општество кое веќе носи систем на вредности кои го нормализираат насилството и нетрпеливоста. 

Нееднаквоста е поврзана со тоа како реагираме и го третираме насилството, особено она насочено кон помалку еднаквите. Го користам овој термин за да го нагласам начинот на кој се спроведува селективна правда, односно неправда. Доколку не располагаш со доволно капитал и моќ во македонското општество, концептот на правда практично не постои за тебе.

Заболените од цистична фиброза кои сѐ уште чекаат лекови, додека Благојче почина чекајќи политичарите да го исполнат ветеното, се само еден пример на оваа неправда. Потребата од пристап до медицинска грижа завршува со државна негрижа, невнимание и политичка одлука да се продолжи со корупција и игнорирање на болните. 

Но проблемот со медицинската негрижа не застанува тука. Во моментов, мајките на породилно отсуство сè уште немаат добиено месечен надоместок, поради проблеми во Фондот за здравство. 

Понатаму, во случајот со Јалдз Веапоска, нејзиниот лекар доби условна казна од две години. Тој сѐ уште ќе можe да се нарекува себеси доктор бидејќи не му е одземена лекарската дозвола, ниту затворена нелегалната ординација. Веапоска беше породена со царски рез во 2020 година во нелегална ординација во Струга, при што докторот Мухамед Асани  и ги извади матката, јајникот и еден бубрег, без согласност ни медицинско одобрување. Тука зборуваме за системски проблем кој се провлекува со години, чие игнорирање резултираше со уште еден трагичен случај, а уште колку остануваат непријавени. 

“Лошите болнички услови, немањето пристап до квалитетни услуги и грижа за сексуално и репродуктивно здравје, вклучително и за време на породилниот период, нелегалната наплата на инаку бесплатните услуги, акушерското насилство и нехуманиот однос особено кон маргинализираните се само дел од пакетот здравствена „грижа“ што го добиваат жените во Македонија”, посочува Платформата за родова еднаквост.

Како уште еден доказ за системска, односно колективна негрижа е и случајот на Пале И. од Велес. Насилникот на кого му беше одземен животот во самоодбрана, за што Пале доби ослободителна пресуда, претходно неколкупати бил осуден за кривични дела (прегазување на тинејџери, напад врз семејството на Пале итн.). И покрај кривичните пресуди, тој продолжи да работи како полициски службеник. Колку пати нашето општество ја испуштило шансата да ја заштити Пале од насилството низ кое помина? 

Кога се известува за родово-базирано насилство, јавноста продолжува да се фокусира на жртвата, а многу ретко соодветно се фокусира на насилникот. Но, тоа започнува уште во чинот на пријавување со прашањата: „Кај си одела, како си била облечена“ и така натаму. Сепак, овој пат не сакам ни да го свртам фокусот кон насилниците, туку повеќе кон сите оние кои директно учествуваат во насилството со замолчување, овозможување и поддржување. 

Во моментот на пријавувањето на насилството во полициските станици, полицајците прават свесна одлука кога бираат да документираат поплака наместо семејно насилство, или како во последниот случај со дивиот таксист – документираат недолично однесување наместо сексуално вознемирување. Самиот чин во кој полицијата одбира да  не го третира родово-базираното насилство како такво, е моментот кога таа нивна одлука го предодредува односот што правниот систем понатаму ќе го има кон жртвата. Со овој тип на колективна негрижа тие  директно придонесуваат кон двојна виктимизација. Жртвите се виктимизирани во чинот на насилство и во процесот на пријавување, а двојната виктимизација ги предодредува и начините на кои понатаму жртвата заздравува, на секое ниво.

Учеството во виктимизација од страна на полицијата е нормализирано не само со недостатокот на јавна осуда кон родово-базираното насилство, туку дополнително со лажниот систем на заштита. Како да кажеме некому оди и пријави насилство или барај одговорност од полицаецот кој одбива да те прими и те навредува, кога Внатрешната контрола на МВР реагира само ако има корист или сте јавна личност? Заклучокот останува дека самите системи на заштита се изградени погрешно и немаат намера да им служат на граѓаните не само од политичка перспектива туку и имајќи ја предвид нивата историја. 

Додека се обидував да ги документирам случаите на родово-базирано насилство од изминативе неколку недели, се случија дополнителни случаи на сексуална уцена и изнуда проследени со објави на социјалните мрежи за демнење.  Се чини дека колку повеќе пријавуваме, толку е помала поддршката и институционалната реакција. 

Нашиот колективен однос кон насилството го рефлектира односот кој го имаме едни кон други. Тој е потпомогнат од системската нееднаквост, но таа не е единствениот виновник. Колку што е важно интерсекциски да се разберат елементите на нееднаквост, исто толку значајно е и да го разбереме индивидуалниот удел во колективната негрижа. Колективната негрижа кон помалку еднаквите, кон жртвите на родово-базирано насилство, кон лицата со попреченост, оние на медицинските листи за чекање, кон родилките, кон транслуѓето, кон Пале, Јалдз, девојките од Кичево, Гевгелија, Јавна соба…

Иако е точно дека сите ние сме резултат на нашето опкружување кое едвај преживува како функционална реалност, тоа не нè амнестира од личната одговорност која сите ние ја носиме во колективната и системската негрижа. Сите ние носиме избор кога одлучуваме како ќе реагираме и кои ќе бидат првите зборови кои ќе ги изустиме кога сме соочени со неправда. Тој избор понатаму ја овозможува праксата, а со тоа културата на релативизирање и премолчување. Но, нам ни преостанува да најдеме начин како нашите избори да се спротивстават  на доминантната култура на насилство – креирајќи потенцијал за колективно реобмислување на грижата едни кон други наспроти нееднаквоста. 

Ова е ужасно тешко во држава која концептот правда го има претворено во реалити шоу.  Апсурдноста на постоењето во вакви услови ни создава политичка несигурност и со тоа придонесува до распаѓањето на способноста за љубов и разбирање што колку толку ни преостанала.

Безразлика, зборувам за индивидуалната одговорност која сите ја носиме во колетивната негрижа – а и со тоа парадоксално сакам да прикажам дека проблемот е, всушност, системски. Системската нееднаквост, која придонесува кон родово-базираното насилство е основана врз идејата на хиерархија, на послаб и посилен, на повеќе еднакви и помалку еднакви. Но и во таа колективна негрижа и хаос има простор за солидарност која ќе се спротистави на тие механизми. Затоа, кога критички посочуваме кон одговорноста која ја носат институциите, заедно со законите и политиката, мораме да мислиме и на нашата секојдневна одговорност како сведоци на насилство и неправда. 

Денес се одржува протест против небезбедноста која ја креира полициската служба која дозволува двојна виктимзација и репродуцира насилство, за притоа соучеснички да се самоамнестира од каква било одговорност. Протестираме бидејќи вака поставените работи не нудат трансформативен простор за суштинско, политичко и општствено подобрување. Разговорите за промена запираат пред реалните и секојдневните проблеми. Дополнително, државниот апарат продолжува да поттикнува услови на маргинализација на граѓан(к)ите. Луѓето одлучуват се повеќе да се потпираат на нивните блиски заедници во потрага по солидарност и поддршка, отколку на институциите и државата.  

Во нејзиниот есеј „Љубовта како практика на слободата“ (2006), бел хукс го смета изборот на љубовта како противење на доминантната култура заснована на анти-љубовта и насилство. Таа забележува дека политиката на грижа и заедништво исто така недостасува во политичкиот дискурс и ја идентификува слепата точка во егоцентричниот копнеж за промени. Тоа што нам ни преостанува е да го промениме начинот на кој ние индивидуално учестуваме во колективната грижа – тргнувајќи од секојдневието, па и со тоа до политичкото дејствување.

НАПИШАНО ОД:
  • Сара Миленковска
  • February 17, 2023
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Дипфејк порно: нова генерација на сексуално насилство
Проблемот со дипфејк технологијата не е што се користи во порнографска смила, проблемот е што тоа се прави на малициозен, сексистички и насилнички начин.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, ФЕМ 101
Секоја трансродова личност носи приказни кои треба да се слушнат
Веќе неколку години по ред, на 31 март го одбележуваме денот на видливоста на трансродовите луѓе. Глобално, трансродовото постоењето и борба се прославува на овој ден од 2009 година.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, ФЕМ 101, ФИЛМ
Смртта и животот на Марша П. Џонсон (The Death and Life of Marsha P. Johnson)
Во име на месецот на гордоста и #BlackLivesMatter протестите, да се едуцираме за личностите кои го посветиле својот живот на борбата за ослободување.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Жените во Собрание: Претставување, дејствување и политичка моќ
За подобрување на застапеноста и учеството на жените во Собранието потребни се уште многу напори, и законски, но и суштински.
  • Од Сара Миленковска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Оклопни возила за спречување на семејно насилство
Очигледно гео-политиката е препуштена на мажите, додека жените се оставени на двојна дискриминација – редовната од патријархатот и вонредната од пандемијата.
  • Од Џејлан Велиу
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Необични придобивки
Една од најтешките работи во животот за мене беше да ја прифатам и признаам мојата привилегија.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Причините зад криминалното однесување на жените наспроти апсурдите во застарените македонски учебници
Реалниот живот покажува дека во голема мера кривичните дела на жените се поврзани токму со домот каде се случува насилство, постојат традиционални очекувања од жената и/или виктимизација.
  • Од вон. проф. д-р Ангелина Станојоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Одисеј и Пенелопа или Одисеј и Партенопа: аспекти на романот „Лисица“ од Дубравка Угрешиќ
Феминистичко читање на ликот на Вдовицата преку симболиката на Партенопа и лисицата.
  • Од Радица Стојановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Сребрениот бран
Да се изразуваме како што се чувствуваме е слобода која најчесто одбираме да не ја прифатиме
  • Од Ана Илиева Лара Тасковска Надеж Кристела Нсингоулоу Николоска Емилија Кузмановска
  • ФЕМ 101
Прашање на почит, воспитаност и љубов
Средствата и формите на борба се различни во зависност од општествено-политичкиот контест, но за мене најпредизвикувачки останува да ги „ловам“ меките форми на ненамерно репродуцирање на патријархални вредности и очекувања, често и низ суштински искрени „најдобри намери“.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Они би ги „контролирале младите“, ние би ги воспитале девојчињата да знаат дека можат да блујат оган
Кај нас редовно се појавувават луѓе кои не покажуваат храбост отворено да застанат зад жртвите на криминал, па својата недоволна информираност и конзервативност ја камуфлираат зад жалопојките поради губењето на семејните вредности.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Сао Паоло ја добива првата книжарница за дела напишани само од жени
Жените пишуваат и тоа многу. Толку многу што со нив ќе ги наполниме сите полици на една книжарница.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Чувајќи ја Франка: Работа околу нега и грижа за време на Корона
Добивањето нега не би требало да биде само луксуз за богатите и повремен комфорт за средната класа, туку пристапна до сите деца и родители. Истовремено, работниците на грижа и нега би требало да се ценети и, се разбира, добро платени.
  • Од Елена Гаговска
  • КВИР, ФЕМ 101
Што е нормално?
Најлошата услуга која си ја правиме себеси е да се ограничиме на она што било и она што досега сме можеле да го видиме и осознаеме.
  • Од Билјана Кочоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Политиката на трудничкиот стил на Ријана
Кога ќе се вкрстат правото да имаш контрола врз сопственото тело и правото да се облекуваш онака како што сакаш.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Мојата постпородилна приказна
Mислите и состојбите по пораѓајот не те дефинираат ни како личност, ни како мајка.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Родови перцепции – Нови методи на размислување и визуелизации за родовата репрезентација: Интервју со Кумјана Новакова
На наше огромно задоволство вечерва во Музејот на современата уметност - Скопје во 20:00 часот се отвора изложбата Родови Перцепции | Perceptions Engendered, фокусирана на женската уметност.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, ФЕМ 101
Тука сме и без закон
Марш за видливост на трансродовите лица
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Маркс за родот и семејството: резиме (прв дел)
Човечките суштества би морале да станат способни да се видат едни со други како вредни за себе, наместо да гледаат како нешто што вреди само на она кое една индивидуа може да го обезбеди за друга.
  • Од Гала Насева
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Правда за градите
Не можам да тврдам, но верувам дека речиси секоја жена почувствувала некој вид непријатност поврзана со своите гради. Непосакувани погледи и коментари од средината, изнудени допири уште од основно школо што никогаш не биле санкционирани или ред несигурности поврзани со нивната големина, форма и облик, приказни постојат колку и гради на светот.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, ФЕМ 101
Кралиците кои создаваат кралици
Писмо на Миз Крекер која пишувајќи за нејзината релација со дрег-мајката, низ приказната за љубовта, пријателството, поддршката и растењето, доближува една перспектива за животот во дрег заедниците.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
ПРВО ПА ЖЕНСКО #8 : Жените се малцинство
Фестивал за феминистичка култура и акција број 8
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Промоција на Медуза
12 ноември (понеделник) е денот кога Медуза официјaлно се вдоми на meduza.mk. По тој повод организиравме кратка промоција и малку подолга прослава за добар почеток на новата феминистичка веб-платформа.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
100 најдобри филмови од режисерки
Режисерките претставуваат поинаков поглед на адолесценцијата, сиромаштијата и заведувањето, тврди Ана Смит, истражувајќи ги филмовите кои 368 критичари ги оценија како најдобри.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што всушност се случува кога една земја го забранува абортусот
Романија под Чаушеску создаде дистописки хорор од пренаселени, нечисти сиропиталишта, додека илјадници жени починаа од "абортуси по подруми".
  • Од Лени Фрчкоска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Брза vs. одржлива мода: Зошто е ова феминистичко прашање?
Модата и феминизмот треба да бидат дел од истиот разговор. Изборот на брза наспроти одржлива мода недвосмислено е феминистичко прашање, бидејќи тоа е избор меѓу систем кој главно се потпира на обезмоќување и искористување на текстилните работнички наспроти систем што овозможува и поттикнува промена кон поголем еколошки интегритет и социјално-економска правда.
  • Од Александра Спасеска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Керол Ен Дафи е годинешна добитничка на „Златниот венец“ на Струшки вечери на поезијата
Поезијата на Дафи е луцидна, остроумна, автентична (и настрана од помодните текови), проткаена со родово сензибилна црта, духовита деконструкција на родовите обрасци и разобличување на родовата асиметрија на моќта.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Класично анонимни: И жените се присутни во историјата на музиката
Неприфатливо е да се завршуваат музички училишта без да се знаат храбрите претставнички кои се бореле да ја претстават својата уметност.
  • Од Тамара Стојаноска
  • ФЕМ 101
Жени кои ја зеле правдата во свои раце
Од Сестринствата во Шангај до Окупа во Мексико, ова се групите жени низ историјата, кои се обиделе да се оттргнат од идејата за полициска заштита и наместо тоа, на насилството одговориле на свој начин.
  • Од Благица Димитрова
  • ФЕМ 101
Борбата за права на текстилните работнички е борба за македонската жена
Разбирањето и емпатијата се основните двигатели на секоја промена.
  • Од Марија Бошковска
  • КВИР, ФЕМ 101
За „природата“ на еден политички спор: хетеронормативност, трансродовост и загрозување на правата на жените (Втор дел)
Постојат цел океан на прашања поврзани со родовата трансформација и огромните глобални социјални промени во кои учествуваме и сме сведоци. Каде води сето ова?
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Силувач на твојот пат – чилеанската феминистичка химна се шири низ светот
Милиони жени во регионот излегоа на улица да побараат нешто што е толку основно, но сепак е повредено: правото да се живее животот без насилство.
  • Од Гала Насева
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Со интеракција и запознавање меѓу заедниците во борба против говорот на омраза
Штетата која се нанесува со говорот на омраза против Ромите е повреда на достоинството на една цела заедница.
  • Од Марија Сулејманова
  • ФЕМ 101
Отаде издржливоста
Ако се согласиме дека дел од умешноста на преживувањето е да се биде издржлив/a, тогаш што стои отаде логиката на издржливоста и преживувањето, кон живот во процут, благосостојба и можности за креативност и трансформација?
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Во фокус: МКЦ
Да го зачуваме МКЦ!
  • Од Тимот на Медуза

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram