Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • ФЕМ 101
Маркс за родот и семејството: резиме (прв дел)
Човечките суштества би морале да станат способни да се видат едни со други како вредни за себе, наместо да гледаат како нешто што вреди само на она кое една индивидуа може да го обезбеди за друга.

Голем број феминистички истражувачи имале, во најдобар случај, двосмислена врска со Маркс и марксизмот. Една од најважните области на расправа ја вклучува врската Маркс/Енгелс.

Истражувањата на Георг Лукач, Терел Карвер и други покажаа значителни разлики меѓу Маркс и Енгелс во однос на дијалектиката, како и голем број други прашања. Разгледувајќи ги овие студии, ги истражував нивните различни ставови во однос на родот и семејството. Ова е особено важно за сегашните дебати, земајќи предвид дека голем број феминистички истражувачи ги критикуваа Маркс и Енгелс за она што го гледаат како нивен економски детерминизам. Сепак, Лукач и Карвер укажуваат на степенот на економскиот детерминизам како значајна разлика меѓу двете. Двајцата го доживуваат Енгелс како помонистичен и осврнат кон научното за разлика од Маркс. Раја Дунаевскаја е една од малкуте кои ги раздвојуваат Маркс и Енгелс во однос на родот, притоа укажувајќи на монистичната и детерминистичка природа на позицијата на Енгелс, за разлика од понијансираното дијалектичко разбирање на Маркс за родовите односи.

Во последниве години, малку се дискутираше за делата на Маркс за родот и семејството, но во 1970-тите и 80-тите, овие дела беа предмет на доста голема дебата. Во одреден број случаи, елементите на целокупната теорија на Маркс биле споени со психоаналитички или други форми на феминистичка теорија од страна на феминистичките теоретичари како што се Нанси Хартсок и Хајди Хартман. Овие теоретичари сметаат дека Марксовата теорија првенствено е родова слепа и има потреба од дополнителна теорија за да се разберат и родовите односи. Сепак, тие го задржаа историскиот материјализам на Маркс како почетна точка за разбирање на производството. Дополнително, голем број марксистички феминистки имале лични придонеси кон крајот на 1960-тите до 80-тите, особено во областа на политичката економија. На пример – Маргарет Бенстон, Мариароса Дала Коста, Силвија Федеричи и Воли Секомб се обиделе да ги ревидираат домашните обврски. Покрај тоа, Лиз Фогел се обиде да се придвижи надвор од двојните системи кон унитарното разбирање на политичката економија и општествената репродукција. Ненси Холмстром исто така покажа дека Маркс може да биде од корист за да се разбере историскиот развој на женската природа.

На двосистемската теорија на патријархатот и капитализмот, која беше вообичаена форма на социјалистички феминизам во 1970-тите и 80-тите, беше гледано како пропаднат проект од страна на многумина во 1990-тите и понатаму. Во секој случај, падот на комунизмот во Советскиот Сојуз и Источна Европа веројатно имале негативен ефект врз популарноста на социјалистичкиот феминизам. Како што веќе тврдеше Ирис Јанг, теоријата на двојните системи била несоодветна, со оглед на тоа што била заснована врз две многу различни теории на општеството – една од нив вклучувајќи го динамичниот историски развој на општеството, пред сè социјален, економски и технолошки, а другата базирана врз основа на статичен психолошки поглед на човечката природа. Многу е тешко да дојде до помирување помеѓу овие две теории поради огромните разлики меѓу нив. Меѓутоа, нивните критики за она што го гледале како Марксов детерминизам, родово-слепите категории и акцентирањето на производството на сметка на репродукцијата, дадоа почетна точка за моето преиспитување на делата на Маркс со блиска текстуална анализа – ова, покрај работата на марксистичките феминистки кои беа претходно споменати.

Делата на Маркс содржеа елементи на Викторијанската идеологија, но во нив има и доста од интерес за родот и семејството, расфрлано низ неговите дела. Уште во 1844 година, во неговите Економско-филозофски ракописи, Маркс тврди дека положбата на жената во општеството може да се користи како мерка за развој на општеството како целина. Се разбира, тој не беше првиот што дошол до констатација како оваа – често инспирацијата за оваа изјава се препишува на Чарлс Фурие – но за Маркс, ова едноставно беше повеќе од повик за мажите да ја променат положбата на жените. Наместо тоа, Маркс правеше дијалектички аргумент директно поврзан со неговата целокупна теорија за општеството. Со цел општеството да напредува подалеку од својата капиталистичка форма, би требало да се создадат нови општествени односи кои не би зависеле единствено од суровата, отуѓена формулација на вредноста. Човечките суштества би морале да станат способни да се видат едни со други како вредни за себе, наместо да гледаат како нешто што вреди само на она кое една индивидуа може да го обезбеди за друга. Жените би биле особено значајни во овој контекст, бидејќи секогаш има тенденции тие да бидат маргинализирана група во повеќето, ако не и во сите општества. Така, мажите и жените ќе треба да стигнат до точка на развој каде што поединецот е ценет за тоа кој е, а не за било која апстрактна категорија на маж, жена итн.

Покрај тоа, Маркс се чини дека укажува во насоката на родот како на динамична, а не статична категорија. Се разбира, Маркс никогаш директно не се произнесол со ова тврдење: сепак, во Ракописите од 1844 и во Германската идеологија, тој дава силна критика и алтернатива на традиционалните дуалистички ставови за дуализмот на природата/општеството. Наместо природата и општеството кои постојат како два различни ентитети кои имаат интеракција едни со други без фундаментално да ја променат суштината на себе или другиот, Маркс тврди дека тие се дијалектички поврзани. Како што човечките суштества комуницираат со природата преку трудот, и поединецот и природата се променети. Ова се случува бидејќи човечките суштества постојат како дел од природата, а процесот на трудот обезбедува средства за такво привремено единство. Со оглед на тоа дека природата и општеството не се статични ентитети, Маркс тврди дека не може да има трансисториски поим за она што е “природно”. Наместо тоа, концептот на “природно” може да биде релевантен само за конкретни историски околности.

Иако не треба да се направи премногу блиска паралела помеѓу дуализмот на природата/културата и дуализмот на мажот/жената – ако тоа се направи, може да дојде до реификација на овие категории што сакаме да ги трансформираме – еден вид на дијалектичко размислување што Маркс го открива во однос на дуализмот на природата/културата е исто така евидентен и во дискусиите на Маркс и Енгелс за поделбата на трудот во Германската идеологија. Тука, тие укажуваат на поделба на трудот во раното семејство како нешто што не е сосема “природно”. Наместо тоа, дури и во нивната кратка дискусија за развојот на семејството, тие истакнуваат дека оваа поделба на трудот врз основа на родот е само “природна” за многу неразвиени производствени односи, каде што различните биолошки детерминанти на жените ќе им отежнат при извршување на одредени задачи кои бараат физички напор. Импликацијата е дека претпоставената инфериорност на жените во овие општества е нешто што може да се промени како што се менува општеството. Освен тоа, со оглед на тоа дека е вклучен општествен елемент, потребно е повеќе од технолошки развој: самите жени ќе мора да работат за да ја променат нивната ситуација.

 

 

 

 

 

 

 

Извор: Monthly Review 

Авторка: Heather Brown

НАПИШАНО ОД:
  • Гала Насева
  • April 30, 2019
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Oва мое тело не е едно и се менува: Интервју со Верица Недеска
За да го изведе перформансот „Јас, жртвата“ на Прво па женско, по неколкуте години активна работа во областа на филмот, на штиците што живот значат конечно се враќа Верица Недеска.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Време на жените
Грижата за локалното, за она што го гледаме пред себе, за оние кои се близу до нас и сакаме да ги заштитиме е вистинската мотивација и движечка сила на хероината.
  • Од Кристина Атанасова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Скриената неправда меѓу средношколските клупи
Со знаење и свест во борба против менструалната неправда и сиромаштија.
  • Од Ангелина Цветковска
  • ФЕМ 101
Причините зад криминалното однесување на жените наспроти апсурдите во застарените македонски учебници
Реалниот живот покажува дека во голема мера кривичните дела на жените се поврзани токму со домот каде се случува насилство, постојат традиционални очекувања од жената и/или виктимизација.
  • Од вон. проф. д-р Ангелина Станојоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Одисеј и Пенелопа или Одисеј и Партенопа: аспекти на романот „Лисица“ од Дубравка Угрешиќ
Феминистичко читање на ликот на Вдовицата преку симболиката на Партенопа и лисицата.
  • Од Радица Стојановска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Skopje Pride Weekend 10 | Ecstatic Bodies
Јубилејното издание на Skopje Pride Weekend 2022, фестивал на квир уметност, култура и теорија, оваа година ќе се случува од 2 - 11 јуни и 15 - 17 септермври.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зошто жените „не се смешни“
Знаевте ли дека жените не се смешни? Јас дознав пред некое време. Штета, а баш мислев дека јас сум смешна, барем според реакциите на луѓето околу мене. Изгледа се преправале.
  • Од Благица Димитрова
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Жени жртви или жени злосторници­?
Случајот на Пале Илкоска.
  • Од Тамара Славеска Апостоловски
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспехот во уметностите треба да се охрабрува како интегрален дел од праксата: Интервју со Дарко Алексовски
Моја најчеста креативна одлука е политичкото и колективното да ги прикажувам преку личното и индивидуалното. Делата и проектите секогаш се иницирани од лични приказни кои понатаму ги транскрибирам со помош на визуелни средства и медиуми.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, ФЕМ 101
Што е нормално?
Најлошата услуга која си ја правиме себеси е да се ограничиме на она што било и она што досега сме можеле да го видиме и осознаеме.
  • Од Билјана Кочоска
  • ФЕМ 101
Борбата за права на текстилните работнички е борба за македонската жена
Разбирањето и емпатијата се основните двигатели на секоја промена.
  • Од Марија Бошковска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Дали ехо коморите на Фејсбук индокринираат насилници?
Со цел да изработи платформа која „ќе ги поврзе“ луѓето, Фејсбук лимитира изложување на контрадикторни информации и создава платформа која ги „поврзува“ луѓето со нивната идеологија.
  • Од Јована Герасимовска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Јас и моето драго чудовиште
Како можеш да прифатиш дека секојдневно ќе се соочуваш со нови проблеми, твоето тело постојано ќе се менува и ќе прогресира кон полошо, а да не се разочараш самата себе?
  • Од Викторија Пенова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Феминизмот и сексуалната работа
„Јас сум сексуална работничка, доброволно ја избрав оваа професија, ги заслужувам сите права како и било која друга жена!”
  • Од Елеонора Чичевска и Маргарита Глигуроска
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, ФЕМ 101
Во раните на нашите тела гледаме отвори преку кои градиме релации на отпор: Интервју со Славчо Димитров 
Месецот на гордоста и оваа година го започнуваме со Skopje Pride Weekend, фестивалот за квир уметност и култура кој секоја година успева да нé помести од нашите удобни позиции и да нé втурне во нови простори на истражување, преиспитување и секако, уживање.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Стварно ли ни требаат машки херои во женска верзија?
Зошто да не правиме нови наративи со сосема нова динамика и заплет, какви до сега не сме виделе? Зошто да не почнеме да си ги градиме визиите за нов подобар свет без атачмент кон стариот?
  • Од Билјана Кочоска Танеска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
The M word: или зошто цензурирањето на менструацијата претставува микро сексизам?
Ако воопшто не сакаме да зборуваме за менструацијата од медицински аспект, тогаш како би очекувале овој проблем да се сфати сериозно и како би формирале политики и протоколи за земање боледување за менструални болки ако нашите шефови сметаат дека медицинските факти за нашата болка се премногу „приватни“ за споделување?
  • Од Елена Гаговска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Отпорот е клуч – феминизам и борбата за климатска правда
Без разлика кои системи на доминација се присутни во нашето општество, последиците влијаат на сите нас
  • Од Ана Аврамовска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Кејт Винслет во „Мер од Исттаун“: средовечноста е далеку од свиснат стомак
Кејт Винслет отсекогаш била смела. Но да има стомак, и тоа таков што се тресе и мрда на начин на кој прилично невпечатливо се мрдаат стомаците на повеќето 45-годишни жени е сè уште доста шокантно и тема на ударни вести.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, ФЕМ 101
Зошто Скопје Прајд?
Затоа што никој не е слободен, додека сите не се ослободат.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
ПичПрич: Влакна
Во 20.00 часот во Кино Милениум ќе се одржи четвртото осмомартовско издание на ПичПрич – вечер на раскажување женски приказни, на тема „Влакна“.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Суптилни приказни за болката и неприспособеноста
Кон Антарктик од Клер Киган.
  • Од Калина Малевска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Запознај ја Мави Феникс
Се обидувам да им дозволам на моите феминистички ставови да светат низ секоја песна, секое интервју и воопшто секоја мала работа што ја правам. Време е за сите да застанат против сексизмот кој е насекаде околу нас.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Безбедниот абортус е основна здравствена заштита – и точка!
28 септември – Меѓународен ден на безбедниот абортус
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Кетрин Малабу: Клиторисот им пркоси на концептите на доминација и моќ
Значи, постои суштество кое може да доживее оргазам без да раѓa? Значи има уживање кое не подразбира цена?
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Патишта на траумата
Што сè ѝ се случува на една жртва по злоставување
  • Од Матеј Тројачанец
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Каде ни е дома?
Колку сме всушност безбедни во привремените простори за домување.
  • Од Елена Петрова
  • ФЕМ 101
Биди Безбедна
Треба да се стремиме кон системско адресирање на изворот на родово базирано насилство во едно општество, но, во меѓувреме, додека тоа се постигне, треба да ги користиме сите механизми за спречување, заштита и превенција од насилство. Биди безбедна.
  • Од Сара Миленковска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Три книги „за момчиња“
Три приказни што на различен начин ги критикуваат насилните аспекти на воспитувањето момчиња.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
„Оставете им го тоа на настраните“ – осветлување на патеката за соработка вон меѓународните граници
ЛГБТИ+ активистите го предводат патот на помирувањето во регионот со формирање искрени меѓугранични релации.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што всушност се случува кога една земја го забранува абортусот
Романија под Чаушеску создаде дистописки хорор од пренаселени, нечисти сиропиталишта, додека илјадници жени починаа од "абортуси по подруми".
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зрачни и во полн цут: монструозното-женско во филмот „Мидсомар“
Родова перспектива на ликот на Дени во филмот „Мидсомар“.
  • Од Елена Петрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Митовите за убавина и женската сексуалност
Жената учи како да изгледа сексуално привлечна, а речиси никогаш не учи како да ја осознае сопствената сексуалност.
  • Од Доротеа Огненовска
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Јана Бауер: На детето треба да му се даде комплесен карактер, затоа што животот не е црно-бел
За важноста на книжевноста за деца, обврската на писателите на децата да им понудат решенија за тоа како да живеат со другите и мултикултуралноста како обележје на добрата книжевност.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Мајката (не) знае најдобро
Родовиот јаз во обврските околу грижата и воспитувањето на децата и малата, (скоро непостоечка) поддршка на мајките.
  • Од Марта Стевковска

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram