Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Митот за (не)дисциплираните девојки
„Таа беше најдисциплинираната, најпочитуваната, најсредената - совршена девојка, толку совршена што може да те извади од кожа. Накаде се стремеше таа? Ја следев. Таа можеше да ги среди дури и полиците на празнината“.

„Слатки денови на дисциплина“ (“Sweet days of discipline”, New Haven, 2018) e полуавтобиографско дело на Флор Жеги (Fleur Jaeggy) во кое пишува за годините поминати во интернат за девојчиња. Делото е збир од меланхолични сеќавања за животот во Институтот Бауслер во повоената Швајцарија и опсесијата на четиринаесетгодишната нараторка да ја освои совршената нова девојка во институтот – Фредерик. Нараторката се потсетува на најранливите години од својот живот, кога далеку од своите родители, расте во атмосфера на летаргија и хипнотизирачка покорност. „Интернат е како харем,“ се потсетува кога ги опишува комплексните врски помеѓу женските ликови, затворени во простор на постојан надзор и дисциплина. Во институтот, каде идентитетот на ученичките е обликуван од ладната тишина и некажано од една страна и нареденото, од друга, нараторката портетира галерија на осамени млади девојки и нивниот копнеж за лична слобода.

„Секогаш си мислев дека можам да ги измамам, дека нивната моќ е привремена“ е идејата на раскажувачката – непослушната девојка. Неуморните обиди да го прелаже авторитетот и неуспехот да креира генеричен лик на покорна ученичка ја прават недисциплираната девојка во институтот. Учи француски, германски и култура, но, како што нагласува таа, воопшто не учи; омилен дел од денот и се утринските прошетки во природа барајќи самотија додека му завидува на светот.

„Послушноста и дисциплината го диктираа темпотото во Институтот Бауслер. Од ден на ден, Фредерик даваше добар пример. Расеани, некоја од нас можеби ќе заборавеше да ја поздрави директорката кога ќе се разминевме со неа во ходникот. Дури и во авторитарен режим некому е дозволено да се изгуби во мислите. Фредерик, која се чинеше дека постојано се губи во мислите, ниту еднаш не пропушти да ја поздрави директорката. ”

Како контраст на ликот на раскажувачката, недисциплираната девојка, (воедно и нејзин копнеж) се појавува ликот на Фредерик: девојка толку совршена што пред нејзината елеганција, послушност и самодисциплина трепери дури и самиот авторитет во интернатот. Оваа надчовечка дисциплина ја опседнува недисциплираната девојка. Ја набљудува, проучува и ја имитира како начин да се дисциплинира самата себе, да биде Фредерик, но и да ја освои. Откако ќе ја запознае подобро ќе открие дека нејзината дисциплина е фасада. Всушност, храбрите и слободоумни идеи и тајни што се кријат под совршената персона ја прават интригантна. Кога Фредерик ќе каже дека идеите се сила, таа мисли на одреден отпор против авторитетот и обид да го зачува своето себство.

„Во училиште – иако мислам дека веќе се подразбира – таа беше најдобра во сè. Таа веќе знаеше сè, од генерациите што доаѓаа пред неа. Таа имаше нешто што другите го немаа; сè што можев да сторам е да го оправдам нејзиниот талент како подарок пренесен од мртвите “.

Овој цитат го потврдува стравот од добрите, послушни девојки. Се работи за веќе добро позната нарација што сме ја научиле од филмовите и книжевноста (па, и во нашата култура кога ќе се каже: „многу арно не е на арно“), а тоа е дека под маската на дисциплираната девојка секогаш се крие нешто мрачно и непознато, нешто изопачено, дури и нечовечко. Загадочно „нешто“ кое го препознаваме во музиката и текстовите на Лана дел Реј (Lana Del Rey) или Били Ајлиш (Billie Eilish). Во последните неколку години тие го даваат својот глас на „лошите девојки“ кои во филмот и во книжевноста завршуваат неславно или умираат. Кога тие пеат: „I’m that bad type“ или „I’m the board, the lightning, the thunder, kind of girl who’s gonna make you wonder“ ја преземаат контролата и создаваат своја нарација за себе. Албумот „Born to Die“ предизвика контроверзност кога Лана Дел Реј ја опеваше „изопачената Лолита“ – убава, млада, но опасна и хаотична. Преку нивната музика, Лана Дел Реј и Били Ајлиш, ги потврдуваат најголемите стравови на културата: девојките можат да бидат нестабилни и непредвидливи и во секој момент да ја вознемират патријахалната средина.

Впрочем, нивните стихови се одмазда. Особено ако се земе предвид текстот на Мунира Мун Чаранија (Munira Moon Charania) која истражувајќи ја реториката на идентитетот и дисциплината во училиштата за девојки, почнувајќи од самите брошури на институциите со слики од девојчиња облечени во кратки здолништа и високи чорапи, ќе го опише адолесценското тело како хиперсимболичен палимстест на западното општеството: приватно посакувано, а јавно игнорирано, тело хиперсензитивно на кое му се придава хипербезначајнoст. Иако во нашите простори не постојат интернати за девојчиња, сепак уште од најрана возраст се инсистира да се „стави детето на своето место,“ и на неговото тело да се испишат траумите и лудоста на малограѓанската средина, најчесто преку будење срам и зазор од себе. Па така, една од наредбите со кои се врши дисциплинирање од авторитетите кон девојките е: „не се однесувај како машко“ или „не биди девојче“ кон момчињата.

Заедничкото кај недисциплираната девојка, нараторката, и дисциплираната, Фредерик, е актот на имитацијата. Ако „казнуваната“ ја имитира „наградуваната“ и „признаената“ за да стекне чувство на вредност, послушната девојка, Фредерик, го имитира авторитетот. И на овој начин, совршената девојка со мрачна тајна го задава последниот удар на режимот, затоа што нејзината имитација не е ласкање, туку цинично криење и систем да се зачува личната слобода. Организираноста и дисциплината на Фредерик се заговор, систем да се прележе авторитетот:
„Таа беше организирана, Фредерике, таа беше опсесивно уредна, како нејзините книги за вежби, како нејзиниот ракопис, како нејзините плакари. Бев убедена дека тоа ѝ е стратегија за да не привлекува внимание, да се крие, да не се меша со другите или едноставно да се држи на дистанца.“

Ако митот за совршено дисциплираната девојка е лага, односно совршена девојка не постои, тогаш кој ја измислил? Чија измислица е Фредерик? Најверојатно е да се претпостави дека таа доаѓа од фантазијата на авторитетите, а подоцна и од фантазијата на пазарот, односно, совршената и дисциплираната девојка како рекламен материјал кој продава преку предизвикување завист кај недисциплираните/несовршените.

Па така, ова дело целосно го испитува митот за (не)дисциплинираната девојки и потрврдува дека во целата оваа размена на лаги, најлажна е покороноста на дисциплираната девојка.

НАПИШАНО ОД:
  • Кристина Атанасова
  • October 5, 2020
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Тајната женска историја во македонската литература во 19 век
Од големо значење за развојот на македонската книжевност, особено на расказот како форма е ликот на Марија Х. Зрнева.
  • Од Дијана Петрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Јас и моето драго чудовиште
Како можеш да прифатиш дека секојдневно ќе се соочуваш со нови проблеми, твоето тело постојано ќе се менува и ќе прогресира кон полошо, а да не се разочараш самата себе?
  • Од Викторија Пенова
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Добро запомнете го името Исра
Интерсекциски преглед на феминизмот во Палестина
  • Од Викторија Постоловска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зошто сѐ уште ни треба Парадата на гордоста?
Парадата е симбол на политичката борбата за еднакви права и социјално прифаќање на ЛГБТ лицата и ослободување од стегите на патријархалните норми.
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Работилница за полиаморијата (политика и задоволства)
Среда (11.05) во Комитет со почеток во 18 часот ќе имаме можност да се дружиме со Марта Шушак и Мима Симиќ
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспешната родова транзиција во Кожата во која живеам на Педро Алмодовар (La piel que habito, Pedro Almodóvar)
Ако ја боли, ќе си трпи.
  • Од Анастасија Марковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Протести во Косово: Дали училиштето нé третира како ученички или како објекти?
Како реакција на наводите за силување на малолетно лице од страна на вработен во косовската полиција се одржаа организирани протести во Приштина и Дренас
  • Од Сара Миленковска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Во фокус: Махса Амини
Смртта на 22-годишната Иранка која беше уапсена во Техеран поради носење несоодветен хиџаб предизвика бројни протести низ Иран.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Приказни од изолацијата
Без конкретна форма, цел и насока, овој колажен текст служи да ни помогне да си ги структурираме мислите и да креираме една скромна меморија на ова време.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Медуза препорачува: Што да си купите на Саемот на книга?
Повеќе предлог наслови кои ги склопивме во соработка со неколку македонски издавачки куќи. Истите можете да ги најдете на Саемот по намалена цена.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
„Сестри“: Филм кој треба да е лектира на сите средношколци
Фантастичен филм кој прикажува како мизогинијата се манифестира во животите на средношколците денес, кои повеќе од било која генерација активно користат социјални медиуми.
  • Од Елена Гаговска
  • ФЕМ 101
ИЗГЛЕДОТ КАКО ПРЕПОРАКА
И покрај тоа што жените долго време ја водат битката за докажување на својата компетентност и квалификуваност на пазарот на трудот, на моменти и самите тие се обесхрабрени од праксата на вработување врз основа на привлечен надворешен изглед и убава насмевска.
  • Од Бојана Јовановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Суровата реалност на „Слугинка“ – серија која непоколебливо го насочува објективот кон сиромашните жени
Во с’ржта на „Слугинка“, лежат циклусите на злоупотреба кои ги одржуваат луѓето—особено жените—во сиромаштија.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што треба да знаеме за абортусната грижа за време на КОВИД-19?
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
За „подобрите и попаметните девојки“ или Како да се искаже неискажливото
„На некоја друга жена ова никогаш не би ѝ се случило.“
  • Од Фросина Крушкаровска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што после #СегаКажувам?
Наместо да казнуваме индивидуални „лоши мажи“, треба да се фокусираме на колективни превентивни мерки и создавање простор за позитивна машкост која нема да се фокусира на (сексуална) агресија и доминација.
  • Од Елена Гаговска
  • КВИР, ФЕМ 101
Џудит Батлер – Критички квир
Смеeњето во лице на сериозните категории е неопходно за феминизмот.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Жртвите на сексуално насилство треба да знаат дека не се сами и дека постојат безбедни места за нив – промоција на центрите за упатување жртви на сексуално насилство
Сексуалното насилство и неговите облици се едни од најмалку пријавуваните случаи на насилство, особено кога станува збор за силување во брак или од страна на интимен партнер.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, КУЛТУРА
Родови политики и сексуални идентитети во Планината Броукбек
Планината Броукбек е место кое надвор од светот во кој живеат, надвор од цивилизацијата и општеството кое ги класифицира и осудува, надвор од „вистинскиот живот“ со своите пространи пејзажи ја доловува слободата и можноста на остварувањето на нивната врска.
  • Од Кристијан Стефановски
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Интерсекционалноста и улогата на родот во книгата „Седумте мажи на Евелин Уго”
Евелин е жртва на сексизмот - од страна на големиот Холивуд. Евелин е жртва на патријархатот, за кој жената е секогаш виновна, дури и кога молчи.
  • Од Ивана Цилевска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Траума како мојата нема род. Но премногу мажи треба да замислат жена што ја сакаат за да почувствуваат емпатија
Вредноста на жената не треба да зависи од вредноста на некоја туѓа ќерка. Жената не треба да носи лице на нечија ќерка за да биде слушната.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, ФЕМ 101
За „природата“ на еден политички спор: хетеронормативност, трансродовост и загрозување на правата на жените (Втор дел)
Постојат цел океан на прашања поврзани со родовата трансформација и огромните глобални социјални промени во кои учествуваме и сме сведоци. Каде води сето ова?
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, КУЛТУРА
Феликс Гонзалез – Торес: забавно провокативен, смртно сериозен
Талентот на Феликс како уметник беше тоа што ја разбра моќта на суптилноста.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Кога го дизајниравме Комитет, дизајниравме за себе и нашите пријатели: Интервју со Никола Николовски и Дамјан Кокалевски
ЛГБТИ заедницата во Скопје нас лично ни има дадено многу. И како дел од таа зедница која со години е исфрлана и терана да мигрира од еден во друг простор, нема поголемо задоволство да се дизајнира простор кој ќе биде дом за сите нас.
  • Од Калиа Димитрова
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Време да почнеме да ги менуваме наративите: Интервју со Сибел Бајрам
Ако сакаме промени, треба да почнеме да гледаме низ призмата на изнаоѓање и нудење решенија, меѓутоа и консултирање на оние за коишто креираме било какви политики и програми.
  • Од Елена Петрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Протести против сексуалното насилство во Албанија
„Не си сама“, „Државата е силувачот“, „Твојата ќерка не е виновна“, се некои од слоганите околку кои беше организиран протестот.
  • Од Сара Миленковска
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Држете ги вашите бројаници подалеку од нашите јајници
Секуларноста е клучен (и моментално ранлив) дел од сложувалката на женското ослободување.
  • Од Нина Раповска
  • ФЕМ 101
Во фокус: Сачин Литлфедер
„Треба да ја задржиме нашата смисла за хумор во секое време. Тоа е нашиот метод за преживување.“
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
“Бенд со женски вокал” не е факинг музички жанр!
Навистина сакам да ги имам одговорите или брзо решение за тоа како да создадеме еднаква репрезентативност помеѓу мажите и жените во музичката индустрија, но тоа е нешто што ќе треба време да се промени.
  • Од Игор Јадровски
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Фирма / Жена во просторот (извадок)
Жени во текст е темата на првиот Меѓународен ПичПрич што ќе се одржи во четврток, 29 април
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Од историјата на женското движење: циклуси на изгубено-најдено
Критички предлог [анти-приказ] Susan Faludi, Backlash (New York: Crown, 1991), 552
  • Од Ивана Хаџиевска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
„Will you tell them?” Промоција на книга и изложба на Јован Јосифовски
Изложбата е составена од творби и книга кои се продукт на повеќемесечно истражување и работа на авторот во соработка со PrivatePrint студиото.
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Во фокус: Вера Ацева – Доста
Една од политички најистакнатите личности во периодот од Втората светска војна, сѐ до нејзината активна вклученост во политичкиот живот на земјата по ослободувањето.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА
Нашето општество е затворено кон различното: Интервју со Ана Алексовска
„Господата од Современа“ е пресвртница во мојот живот
  • Од Сара Миленковска
  • ФЕМ 101
Проблемот кој нема име
Извадоци од поглавјето од книгата Женската Мистика (The Feminine Mystique, 1963), Бети Фридан
  • Од Гала Насева

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram