Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Необични придобивки
Една од најтешките работи во животот за мене беше да ја прифатам и признаам мојата привилегија.

Авторка: Роксен Геј

Кога бев мала, со родителите одевме на Хаити за време на летото. За нив, ова си беше враќање дома. Но за мене и браќата тоа беше авантура, понекогаш обврска, и секогаш неопходна лекција за привилегиите и благодатот на американскиот пасош. Сè додека не го посетив Хаити, немав претстава како всушност изгледа сиромаштијата или, пак, разликата помеѓу релативна и целосна сиромаштија. Тоа што ја видов сиромаштијата толку јасно и продорно, остави длабока трага врз мене.

До ден денес се сеќавам на првата посета и како на секоја раскрсница, испотени мажи и жени се собираа во толпа околу колата и ги подаваа ковчестите раце, надевајќи се дека ќе добијат неколку гурди или американски долари. Ги видов раштрканите сиромашни квартови, колибите во кои беа напикани цели семејства, ѓубрето натрупано на улиците, како и преубавата плажа и младите мажи во униформи што ни носеа кока-кола во стаклени шишиња и ни правеа капи и чамчиња од палмини листови. Тешко е дете да почне да го разбира контрастот помеѓу таа неизбежна сиромаштија и речиси одбивниот луксуз веднаш до неа, па потоа и Соединетите Држави, оддалечени неполни осумстотини милји со блескавите градови што се издигнуваат над хоризонтот и добро одржаните автопати што се протегаат низ целата држава, со вода за пиење и струја. Дури по многу, многу години сфатив дека мојата лекција по привилегија започна долго пред да можам вистински да ја ценам.

Привилегијата е право или имунитет што е доделен како необична придобивка, предност или услуга. Постои расна привилегија, родова привилегија (и идентитетска), хетеросексуална, економска, привилегија на физичка способност, верска – на списокот му нема крај. Кога-тогаш, мора да се предадеш на привилегиите кои ги имаш. Речиси сите, особено во развиениот свет, поседуваат нешто што некој друг го нема, нешто по кое некој друг копнее.

Проблемот е во тоа што културните критичари зборуваат за привилегијата со толку алармантна леснотијa, но со толку празни зборови, што зборот го изгуби своето значење. Кога луѓето го користат зборот „привилегија“, обично не го ни регистрираме зашто го слушаме толку често, што стана само бел шум.

Една од најтешките работи во животот за мене беше да ја прифатам и признаам мојата привилегија. Тоа е проект што сѐ уште трае. Јас сум жена, човек со обоена кожа, дете на имигранти, но исто така израснав во средната, а потоа и високата средна класа. Родителите нѐ израснаа мене и моите браќа во строга средина, но сепак полна со љубов. Тие беа и сѐ уште се во среќен брак, па не морав да минувам низ со разводи или гадни брачни динамики. Учев во елитни училишта. Магистратурата и докторатот ми беа финансирани. Веднаш добив решение за работа на универзитет откако завршив. Сметките ми се платени. Имам доволно пари и време за да ги трошам на што сакам. Имам релативно многу објавени дела. Имам сопствен агент и мои книги. Животот ми е далеку од совршен, но сепак се срамам да прифатам колку всушност сум привилегирана.

Тешко ми е и да ги земам предвид сите нешта за кои не сум привилегирана или нештата за кои привилегијата волшебно не ме спасила од преголема болка. Во оние потешки денови, не сум сигурна што ме нервира повеќе – тоа што сум црнкиња или тоа што сум жена. Мило ми е што сум и двете нешта, но светот постојано ми се меша. Ме побудалуваат еден куп потсетници за тоа каде ми е местото – непознати луѓе што ме распрашуваат на паркингот на работа небаре е незамисливо јас да бидам член на колегиумот, упорноста на законодавците кои се обидуваат да управуваат со женското тело, вознемирување на улица, непознати што сакаат да ми ја пипкаат косата.

Склони сме да веруваме дека обвинувањата за привилегија значат дека ни е лесно, па се лутиме бидејќи животот е тежок речиси за сите. Се разбира дека сме лути на овие обвиненија. Погледнете ги белите мажи кога ќе ги обвинат дека се привилегирани. Веднаш заземаат одбранбен став (понекогаш и разбирливо). Велат „Не сум јас крив што сум бел маж“, или „Јас сум (внесете друга состојба што им ја порекнува привилегијата)“, наместо едноставно да прифатат дека во овој поглед, да, имаат придобивки од некои привилегии кои други ги немаат. Да се има привилегија во едно или повеќе полиња не значи дека сте целосно привилегирани. Да се предадете и прифатите дека сте привилегирани е тешко, но тоа е сè што се очекува од вас. Цело време се потсетувам дека: со тоа што прифаќам дека сум привилегирана не значи дека ги негирам начините на кои бев и сум маргинализирана, начините на кои сум страдала.

Не мора да правите ништо откако ќе ја признаете својата привилегија. Не мора да се извинувате. Треба да го сфатите степенот на привилегијата, последиците на привилегијата, и да останете свесни дека луѓето што се поинакви од вас се движат низ светот и го доживуваат на начини кои вие можеби никогаш нема да ги разберете. Тие можеби ќе се најдат во ситуации за кои вие никогаш не би знаеле. Но сепак, би можеле да ја искористите таа привилегија за општо добро – да се обидете да го израмните теренот за сите, да работите за унапредување на социјалната правда, да го привлечете вниманието кон тоа како оние без одредени привилегии се обесправени. Веќе видовме што направи трупањето на привилегии и резултатите се срамни.

Кога зборуваме за привилегија, некои луѓе почнуваат да играат многу бесмислена и опасна игра каде што се обидуваат да мешаат и комбинираат разноразни демографски карактеристики за да одредат кој ќе победи во „Играта на привилегија“. Кој би победил во „Играта на привилегија“ помеѓу богата црнкиња и богат белец? Кој би победил во „Играта на привилегија“ помеѓу квир белец и квир Азијка? Кој би победил во „Играта на привилегија“ помеѓу белец од работничка класа и богата Мексиканка со поинакви физички способности? Можеме да ја играме играва цел ден и да не најдеме победник. Да се игра „Играта на привилегија“ е како ментална мастурбација – убавко им е само на оние што ја играат.

Премногу луѓе си играат самопрогласени полицајци за привилегија и патролираат низ ходниците на дискурсот, спремни да ги потсетат сите за нивната привилегија без разлика дали тие луѓе ја негираат или не. Во онлајн дискурсот на пример, сеништето на привилегија секогаш демне во темницата. Кога некој пишува од искуство, често има некој друг што чека како на готовс, со размавтан прст да го обвини писателот дека е привилегиран на многу начини. Како ли се осмелува некој да зборува од лично искуство без да ги земе предвид сите можни конфигурации на привилегијата или пак отсуството на привилегија? Би живееле во свет од тишина доколку луѓето без привилегии се единствените на кои им би им било дозволено да пишуваат и зборуваат за различности, или пак да пишуваат и зборуваат од искуство.

Кога луѓе осудуваат други за привилегираноста, најчесто само сакаат да бидат слушнати и видени. Нивната потреба е акутна, па дури и очајна, а потекнува од многуте историски и современи обиди за да се замолчат, а воедно и да се направат невидливи маргинализираните групи. Дали мораме да ги задоволиме сопствените потреби да сме слушнати и видени со тоа што ќе спречиме некој друг да биде слушнат и виден? Дали привилегијата автоматски ги негира сите важни нешта што некој привилегиран сака да ги каже? Дали да игнорираме, на пример, сè што имаат да кажат белите мажи?

Треба да стигнеме до степен каде што ќе можеме да зборуваме за привилегиите преку набљудување и признавање наместо преку обвинување. Треба да можеме да расправаме за ова без заканата од привилегии. Мора да престанеме да учествуваме во Олимпијадата на привилегија или Олимпијадата на угнетување зашто нема да стигнеме никаде ако не најдеме поефективни начини да ги надминеме разликите преку разговор. Треба да можеме да кажеме „Ова е мојата вистина“ и таа вистина да може да опстои без стотина џагорливи гласчиња да вриштат, оставајќи впечаток дека не може да постојат повеќе вистини истовремено. Зашто, во еден момент, нели привилегијата веќе не и е поентата?

Привилегијата е релативна и контекстуална. Ретко кои луѓе во развиениот свет, а особено во Соединетите Држави, воопшто немаат привилегии. Меѓу нас што сме дел од интелектуални заедници, привилегијата ја има на претек. Сите ние имаме време за трошење и редовен пристап до интернет. Ја имаме слободата да ги изразуваме нашите мислења без закана од казни. Имаме паметни телефони и ај-производи и компјутери и лаптопи. Ако го читате овој есеј тогаш имате одреден вид на привилегија. Можеби ви е тешко да го слушнете ова, знам, но ако не можете да си ја препознаете привилегијата, ве чека многу труд; фатете се за работа.

 

 

 

 

 

 

Превод:
Теодора Димитриевска
Ангел Димовски
Даниела Дракуловска
Сара Гинова

Менторство: Благица Димитрова и Румена Бужаровска

НАПИШАНО ОД:
  • Тимот на Медуза
  • January 24, 2022
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Моето тело – мојот храм: Приказната на една нео – вагина
Решив за мојата борба да зборувам отворено и експлицитно затоа што сметам дека поинаку не може. Решив да зборувам зашто знам дека некаде има некоја жена што поминала или поминува или ќе поминува низ истиот пат но нема на кого да се обрати, нема со кого да сподели.
  • Од Гасеница
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Активистки ги прикажаа пораките од „Јавна соба“
Нема да престанеме да го бараме она што ни следува како граѓанки на оваа држава, а тоа е правото да бидеме заштитени од сексуални насилници.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Летање змeјови
Слободата е концепт кој дозволува и бара да се трансформира и надградува.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
„Згодна маратонка го истрча полумаратонот по гаќички“. Tоа што освои прво место е второ.
Родовите норми и стереотипи се овековечуваат и зајакнуваат преку неурамнотеженото и патријархално медиумско претставување на жените и мажите во спортот.
  • Од Ангела Рајчевска
  • Uncategorized, ФЕМ 101
Случајот против современиот феминизам
Од една страна, феминизмот никогаш не бил пошироко прокламиран или попрофитабилен од сега. Од друга страна, последниве десет години, широката распространетост и прифатливост на феминизмот кулминираа со изборот на Доналд Трамп за претседател.
  • Од Гала Насева
  • ДИЈАЛОЗИ, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Секоја промена започнува со љубов кон себе и своето тело: Интервју со Елисавета Димовска
За секој напредок кој сум го имала во сила или градење мускулна маса сум добила коментар – доволно ти е, немој повеќе. Сум се запрашувала, дали иста реакција би добил и маж на мое место?
  • Од Бисера Илкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Неутрално дебела
Бунтот кон правилата го почнав со тоа што го преземав назад зборот дебела од оние кои го користеа за да ме повредат.
  • Од Вања Кирова
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Сајбер насилство: Безбедност и самоцензура
На кој начин да бидеме побезбедни во сајбер просторот? Дали ограничувањето на изразувањето и слободата се легитимни мерки на (само)заштита или пак претставуваат форма на (само)цензура? Дали и колку треба да сме внимателни што објавуваме и испраќаме? И финално, како да бараме соодтвена системска заштита, кога упорно гледаме како институциите потфрлаат во ова поле?
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Шума
Тато си ќутеше. Тато си одеше во шумата. Не ми текнува точно кога почнав да го следам.
  • Од Елена Петрова
Игор Тошевски, Совршен баланс, 2000
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Цвеќе на злото: дискурзивна рамка на квир дискриминацијата
Вовед во публикацијата „Стандарди на Советот на Европа за заштита и спречување на дискриминација врз основа на сексуална ориентација и родов идентитет“.
  • Од Вики Младенова
  • ФЕМ 101
Во фокус: Сачин Литлфедер
„Треба да ја задржиме нашата смисла за хумор во секое време. Тоа е нашиот метод за преживување.“
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
За земјоделките во земјата нема одмор, само работа
„Поради земјоделски активности кои ни се единствен приход во семејството, преживеав два спонтани абортуса.“
  • Од Јована Јовановска
  • ФЕМ 101
Феминизам, Јас и Ти
или што мислам кога велам дека сум феминист/ка?
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Skopje Pride Weekend 2021 | Настраното заедничко: Политики на пријателство, љубов и афекти
Оваа година фестивалот ќе се одвива од 2 до 8 јуни, во МСУ Скопје и КСП Јадро
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
На 8 Март марширам!
Нека ни е честит денот на женската борба
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Политиката на трудничкиот стил на Ријана
Кога ќе се вкрстат правото да имаш контрола врз сопственото тело и правото да се облекуваш онака како што сакаш.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
The M word: или зошто цензурирањето на менструацијата претставува микро сексизам?
Ако воопшто не сакаме да зборуваме за менструацијата од медицински аспект, тогаш како би очекувале овој проблем да се сфати сериозно и како би формирале политики и протоколи за земање боледување за менструални болки ако нашите шефови сметаат дека медицинските факти за нашата болка се премногу „приватни“ за споделување?
  • Од Елена Гаговска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Ова не е трка, туку обид да се подигне свеста и да се поддржат жртвите на сексуално насилство
Клер Мекфарлен го избира спортот како начин да се исчекори кон промена, зашто тој ги обединува и поврзува луѓето. Но, и поради тоа што смета дека спортот е важен за физичкото и емоционално зацелување на тие кои преживеале насилство.
  • Од Павлина Симоноска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
*WAP* на најјако
Или зошто за многу луѓе влажна вагина значи опасна вагина
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
100 најдобри филмови од режисерки
Режисерките претставуваат поинаков поглед на адолесценцијата, сиромаштијата и заведувањето, тврди Ана Смит, истражувајќи ги филмовите кои 368 критичари ги оценија како најдобри.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Во фокус: Малала Јусафзаи
„Ја раскажувам мојата приказна, не зашто е уникатна, туку зашто е слична со приказните на многу девојки.“
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Како да се биде другарка со друга жена
Есеј за женското пријателство од Роксен Геј.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспехот во уметностите треба да се охрабрува како интегрален дел од праксата: Интервју со Дарко Алексовски
Моја најчеста креативна одлука е политичкото и колективното да ги прикажувам преку личното и индивидуалното. Делата и проектите секогаш се иницирани од лични приказни кои понатаму ги транскрибирам со помош на визуелни средства и медиуми.
  • Од Калиа Димитрова
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Родови перцепции – Нови методи на размислување и визуелизации за родовата репрезентација: Интервју со Кумјана Новакова
На наше огромно задоволство вечерва во Музејот на современата уметност - Скопје во 20:00 часот се отвора изложбата Родови Перцепции | Perceptions Engendered, фокусирана на женската уметност.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Не паничи! 
Ода за 30тите, ранливоста и борбата за менталното здравје.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Настраното заедничко: Политики на пријателство, љубов и афекти
Деветтиот по ред Викенд на гордоста Скопје ќе се одржи во периодот од 2-9 јуни, во Музејот на современа уметност, КСП ЈАДРО и кафе барот Шортбас.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што треба да знаеме за абортусната грижа за време на КОВИД-19?
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Примените на еротското: еротското како моќ, Одри Лорд
За да се одржи себеси, секоја опресија мора да ги корумпира или изобличи оние различни извори на моќ во културата на угнетуваните кои можат да создадат енергија за некаква промена. За жените, тоа значело да се потисне еротското како можен извор на моќ и знаење од нашите животи.
  • Од Душица Лазова
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
(Не)Преводливоста на дрег уметноста во „RuPaul’s Drag Race“
Дали преводот на шоуто на македонски би ја доближил и нормализирал дрег уметноста во нашето општество и дали истиот е возможен?
  • Од Ана Илиева
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Нашите приказни се важни!
Денес, 17 Мај, Меѓународниот ден за борба против хомофобија, бифобија, интерсексфобија и трансфобија, го прославуваме со кампања под глобалното мото: „Да ја прекинеме тишината!“.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Дво децениски разговор помеѓу мајка и ќерка: Интервју со Кристина Атанасова од Main days
Ташната не е само моден додаток кој тежи, виси или го носиме со себе, ташната е олицитворение на нашите животи и активности, како и обидот да ги балансираме.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зошто толку малку мажи читаат книги напишани од жени?
Без разлика дали се работи за Остин или Атвуд, за сестрите Бронте или добитничките на Букер, статистиките откриваат дека мажите немаат желба да читаат жени, а тоа си носи свои последици.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Проблемите на лезбејската заедница се продлабочуваат: 26 Април – Ден на лезбејската видливост
Овој ден не смее да остане само потсетување за постоењето на заедницата, туку да биде поттик за насочен активизам кон надминување на проблемите и предизвиците со кои заедницата се соочува.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Чувајќи ја Франка: Работа околу нега и грижа за време на Корона
Добивањето нега не би требало да биде само луксуз за богатите и повремен комфорт за средната класа, туку пристапна до сите деца и родители. Истовремено, работниците на грижа и нега би требало да се ценети и, се разбира, добро платени.
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО
Мајчинството (не) е за секого
Филмот ја прикажува голата вистина за општество кое не покажува разбирање кога жените ќе направат нешто што не е во склад со наметнатите очекувања и норми.
  • Од Тимот на Медуза

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram