Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспешната родова транзиција во Кожата во која живеам на Педро Алмодовар (La piel que habito, Pedro Almodóvar)
Ако ја боли, ќе си трпи.

Во, според зборовите на Алмодовар, „хоророт без вресоци и преплашувања“, прикажан е обидот на успешниот хирург Роберт Ледгард да закрпи две емоционални рани со еден бизарен експеримент. Имено, набрзо откако тој создава отпорна вештачка кожа во етички сомнителни услови, неговата ментално нестабилна ќерка Норма е навидум нападната од нејзин врсник Виченте, по што се самоубива. За жал, ова не е првото самоубиство во животот на Ледгард. Години претходно и неговата жена Вера, чија разбраздена кожа – последица од сообраќајна несреќа како исход на бегството со љубовникот Зека – не ѝ дава мир, посегнува по својот живот. Иако Ледгард го овековечува споменот на сопругата со името на неговото откритие, тој не е задоволен. Мотивиран и од одмазда и од жал, го киднапира напаѓачот на ќерка му и со низа операции го претвора во една нова Вера.

Моите согледувања за филмот ненужно се поклопуваат со нечие друго гледање, а уште помалку со замислата на режисерот. Сепак, она што мене ми фати око е присилната, но неуспешна транзиција која ја доживува Виченте/Вера. Со нејзино разгледување може да се поддржи ставот за одделеноста меѓу родот и телото, каде што првото е суштинско, а второто е менливо. Во филмот, транзицијата доаѓа во три наврата: преку телото и однесувањето на Виченте/Вера и преку интеракцијата на ликот со околината. Алмодовар укажува на одделеноста преку неуспешноста на транзицијата – на крајот, надворешноста на ликот не соодветствува на неговото себевидување.

Да започнеме со телото на Виченте и метаморфозата низ која тоа поминува. Глумејќи модерен Франкенштајн, Ледгард ги употребува сите свои вештини и знаења за да постигне совршен резултат. Притоа, клучен е хронолошкиот редослед на операциите. Имено, во традиционална рамка каде што родот се поклопува со полот, половиот орган е првиот индикатор за родовата припадност на личноста. Аналогно на тоа, првата операција која Ледгард ја извршува врз Виченте е вагинопластика, со што симболично му го подарува темелот на женственоста. Дека Ледгард се грижи за вагината се гледа и од нежниот, но одлучен начин, на кој го објаснува процесот за нејзино ширење со помош на дилда. Иако е свесен за физичката болка, тој во ниеден момент не покажува загриженост – ќе ја боли, ќе си трпи. Откако вагиналниот проблем е решен, Виченте доживува низа естетски корекции, сè додека не стане потполна копија на починатата сопруга на лекарот.

 

 

Алмодовар и тука воведува поврзаност со видувањето на женското тело во општеството. Гледајќи го филмот, може да се забележи дека сите трендови, критериуми и шаблони за конвенционалната женска убавина се вгнездени во вештачката кожа која Виченте ја носи. Од една страна, неуништивата кожа има задача да го штити новото тело. Од друга, таа го обликува онака како што посакува нејзиниот создавател и сопственик. Можеме да претпоставиме дека болката е присутна и за време на создавањето на убави облини и тенка половина. Меѓутоа, ова не е дирекно претставено. Ако ја боли, ќе си трпи.

Со крајот на телесниот дел на транзицијата гледаме и отелотворение на новосоздадената женственост и кафез кој го чува стариот идентитет на Виченте. Вториот аспект на транзицијата настапува преку промената на навиките и однесувањето на Виченте. Ако пред операцијата тој бил слободно момче кое уживало во возење на мотор и повремена консумација на наркотици, сега станува жена чии секојдневни активности се јога и цртање. За да го засили овој контраст на секојдневија, Алмодовар го користи просторот. Во кадрите со Виченте пред транзицијата просторот го сочинуваат повеќе локации: продавницата во која работи, забавата каде што ја запознава Норма, патиштата по кои вози. По транзицијата, просторот драстично се смалува – ликот е заробен во куќата на Ледгард. Мобилноста е заменета со клуч и камери за надзор. Улогата на машки субјект кој дејствува е заменета со женски субјект кој е гледан.

 

 

Последната етапа на транзицијата ја гледаме преку интеракцијата со другите ликови. Прв е секако, Ледгард. Романтичниот однос меѓу Ледгард и Виченте/Вера има проблематична димензија. За почеток, Виченте е близок по години со починатата Норма и многу помлад од нејзиниот татко. Понатаму, Ледгард е творецот на неговиот нов идентитет – родител во некаква изопачена смисла. Со тоа, односот меѓу двата главни лика има педофилско-инцестоиден призвук. Секако, во филмот ова е многу понагласено во споредба со реалниот живот, но паралелата е тука: во многу познати хетеросексуални врски и бракови се работи за голема разлика во години, при што постариот маж честопати е и ментор на помладата девојка. Сепак, филмот ќе беше здодевен доколку нема никакво сочуство за Ледгард. За да се ублажи неморалноста на неговиот чин, тој е грижлив и нежен кон новата Вера, наоѓајќи во неа бизарен но ефективен лек за двете емоционални болки.

 

 

Меѓутоа, на Виченте му се случуваат и понасилни работи. Непосредно пред неговото зближување со него, во куќата доаѓа Зека – синот на помошничката – облечен во карневалски костим на тигар. Тој е грд и гласен, спротивност на елегантниот Роберт. Токму кога влегува во куќата, ја гледа новата Вера. Зашеметен и шокиран, ја силува. Животинскиот чин е всушност кулминацијата на иницијацијата на Виченте и доживување на женственоста на најбрутален можен начин.

Па, доколку Алмодовар прописно го исполнил традиционалниот список за како се станува жена, зошто е транзицијата неуспешна? Низ целиот филм се гледа противење од страна на Виченте. Најпрвин суптилно, со кинење на фустанчиња и чкртање по ѕидови; потоа итро, со заведување и манипулација на господарот за да се добие барем малку слобода; накрај – насилно и бунтовно, со убивање на Ледгард и бегање од неговата вила. Бегството го враќа Виченте во подзаборавената улога на субјект, а најдирекниот доказ е последната реплика во филмот, упатена кон неговата мајка. Soy yo, Vicente.

НАПИШАНО ОД:
  • Анастасија Марковска
  • April 21, 2020
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Друг поредок е можен: кон интеркултурно право (втор дел)
Вториот дел од текстот на Боавентура де Соуза Сантош во кој продлабочува некои од неговите клучни коцепти.
  • Од Вики Младенова
  • ФЕМ 101
Ненси Фрејзер: Како феминизмот стана слугинката на капитализмот – и како да се врати назад
Движењето кое започна како критика на капиталистичката експлоатација сега придонесува клучни идеи во својата најнова неолиберална фаза.
  • Од Гала Насева
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што е тоа согласност?
Kако неинформираното разбирање на согласноста влијае врз жртвите и сторителите.
  • Од Бојана Стевановска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Завршни зборови
Верувам дека светот е создаден за нежност, надеж, љубов, солидарност, страст, радост. Но, во светот има ужасна, неподнослива количина насилство.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, ФЕМ 101
Џудит Батлер – Критички квир
Смеeњето во лице на сериозните категории е неопходно за феминизмот.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Скриените форми на конверзионата терапија
Во Македонија не постои никаква забрана за конверзиона терапија, а лиценцираните психолози што може да се јават како спроведувачи или наведувачи на ваква „терапија“, за жал, не сносат никакви последици.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Слободата како трпелив труд
Како да практикуваме колективна и вклучувачка феминистичка слобода?
  • Од Душица Лазова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
„Јавна соба е бедна група и слично“: Или како да ги обесхрабриш жртвите да пријават насилство
Да, секако феминистките мислат дека јавна соба е бедна група, но исто така знаат дека е криминална група, а тоа е многу, многу поважно. Крајно време е и институциите да се качат на овој воз и да престанат да им даваат ветер во грб на насилниците.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, ФЕМ 101
Зошто Скопје Прајд?
Затоа што никој не е слободен, додека сите не се ослободат.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Скриената неправда меѓу средношколските клупи
Со знаење и свест во борба против менструалната неправда и сиромаштија.
  • Од Ангелина Цветковска
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Викторија
Изложба на фотографии по повод 16 дена активизам против родово базирано насилство
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Отпорот е клуч – феминизам и борбата за климатска правда
Без разлика кои системи на доминација се присутни во нашето општество, последиците влијаат на сите нас
  • Од Ана Аврамовска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Пoстпородилна депресија
Додека ја доев ќерка ми замислував како ја фрлам од прозорец
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Најдобрите изложби во САД кои ја прославуваат 50-годишнината од Стоунвол
Од Њујорк до Бостон и Хјустон, подолу се дел од ликовните изложби низ САД кои го слават Stonewall 50.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
„Имав абортус“
Црната дупка во женскиот и јавниот дискурс
  • Од Душица Лазова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Што можеме да научиме за родово базирано насилство од „Squid Game“
За разлика од сите други натреварувачи, Џи-Јонг не учествува во игрите за да преживее, туку за да умре.  
  • Од Елена Гаговска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Писма од Украина (втор дел)
Ги споделуваме написите од дневниците на тројца млади луѓе од Украина, од првите денови на руската инвазија.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Пејзажи на отпорот/Landscapes of Resistance
Како може еден пејзаж да говори?
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
8 март – Леб и мир
На Меѓународната социјалистичка женска конференција во 1910 година во Копенхаген, бројни активистки за женски права, помеѓу кои и Клара Цеткин, предложиле да се одбележува меѓународен ден на жената за да се охрабри движењето за женски права и да се изгради поддршка за борбата за универзално право на глас за жените.
  • Од Вилдан Дрпљанин
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Трчаш како девојче: Јаз
Генерално спортот е преплавен со сексизам на сите нивоа, без разлика дали станува збор за час по физичко во училиште или професионално натпреварување. Спортот е само огледало на родовите стереотипи и нееднаквост, што ја подразбира и нееднаквоста во наградување на достигнувањата.
  • Од Бојана Јовановска
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Како (не) се известува за родовобазирано насилство
Денешната форма на медиумите, не е само класична, туку сноси моќ и одговорност.
  • Од Сара Миленковска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Оклопни возила за спречување на семејно насилство
Очигледно гео-политиката е препуштена на мажите, додека жените се оставени на двојна дискриминација – редовната од патријархатот и вонредната од пандемијата.
  • Од Џејлан Велиу
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Интерсекционалноста и улогата на родот во книгата „Седумте мажи на Евелин Уго”
Евелин е жртва на сексизмот - од страна на големиот Холивуд. Евелин е жртва на патријархатот, за кој жената е секогаш виновна, дури и кога молчи.
  • Од Ивана Цилевска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Насилството и општествената моќ
Што се случува кога институциите од кои жртвите треба да побараат помош, во својот состав ги имаат насилниците?
  • Од Натали Китаноска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
„Димензии на бајките – мрак и светлина” од Лени Фрчкоска
Книгата „Димензии на бајките – мрак и светлина” од Лени Фрчкоска деновиве излезе од печат во издание на издавачката куќа Авант прес од Скопје.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Абортус на слободата на избор под светото начело „за живот“
Десничарските конзервативни партии и во Европа и во САД имаат слични политички аспирации во насока на забрана на абортусот
  • Од Марта Стевковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Со операцијата за потврда на родот конечно ќе можам да живеам слободно
И покрај тоа што сум редовно вработена како застапник и активист за трансродови права во граѓанскиот сектор и редовно плаќам здравствено осигурување, државниот здравствен систем не ги признава и компензира трошоците за ваква операција.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Жртвите на сексуално насилство треба да знаат дека не се сами и дека постојат безбедни места за нив – промоција на центрите за упатување жртви на сексуално насилство
Сексуалното насилство и неговите облици се едни од најмалку пријавуваните случаи на насилство, особено кога станува збор за силување во брак или од страна на интимен партнер.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Женското лице на еколошката свест
Движењето за заштита на животната средина со децении, ако не и векови, било предводено и поддржувано од страна на жени.
  • Од Ангелина Цветковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Шмукај, шмукај, бејби!
Kлиторалниот шмукач за мене ова беше откритие на векот.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Што научив од читање книги од писателки од секоја земја во светот
Во овие три години бев маѓепсана, изненадена и шокирана од приказните раскажани од жени од сите земји - и инспирирана од солидарноста што ја прикажуваат
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Немаме повеќе време ниту трпение за декларативни заложби за родова еднаквост во спортот: Интервју со Силвија Митевска
Спортистките и нивните спортски резултати и достигнувања се ретко претставени во медиумскиот простор, а во случај кога се претставени, тие најчесто се поврзани со изгледот. Спортските достигнувања се потценети и се во заден план.
  • Од Бојана Јовановска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Они би ги „контролирале младите“, ние би ги воспитале девојчињата да знаат дека можат да блујат оган
Кај нас редовно се појавувават луѓе кои не покажуваат храбост отворено да застанат зад жртвите на криминал, па својата недоволна информираност и конзервативност ја камуфлираат зад жалопојките поради губењето на семејните вредности.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, ФЕМ 101
Лудиот астронаут со родово-квир пресврт
Квир телото како место на можности и отпор во расказот „Да и Гомора“ на Семјуел Делејни
  • Од Душица Лазова
May Sarton
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Како да се живее нежно во свет кој е суров
Меј Сартон за тоа како да се победи смртоносната рамнодушност на денешното време.
  • Од Тимот на Медуза

Момент...

No more pages to load

1 2 … 16 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram