Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспешната родова транзиција во Кожата во која живеам на Педро Алмодовар (La piel que habito, Pedro Almodóvar)
Ако ја боли, ќе си трпи.

Во, според зборовите на Алмодовар, „хоророт без вресоци и преплашувања“, прикажан е обидот на успешниот хирург Роберт Ледгард да закрпи две емоционални рани со еден бизарен експеримент. Имено, набрзо откако тој создава отпорна вештачка кожа во етички сомнителни услови, неговата ментално нестабилна ќерка Норма е навидум нападната од нејзин врсник Виченте, по што се самоубива. За жал, ова не е првото самоубиство во животот на Ледгард. Години претходно и неговата жена Вера, чија разбраздена кожа – последица од сообраќајна несреќа како исход на бегството со љубовникот Зека – не ѝ дава мир, посегнува по својот живот. Иако Ледгард го овековечува споменот на сопругата со името на неговото откритие, тој не е задоволен. Мотивиран и од одмазда и од жал, го киднапира напаѓачот на ќерка му и со низа операции го претвора во една нова Вера.

Моите согледувања за филмот ненужно се поклопуваат со нечие друго гледање, а уште помалку со замислата на режисерот. Сепак, она што мене ми фати око е присилната, но неуспешна транзиција која ја доживува Виченте/Вера. Со нејзино разгледување може да се поддржи ставот за одделеноста меѓу родот и телото, каде што првото е суштинско, а второто е менливо. Во филмот, транзицијата доаѓа во три наврата: преку телото и однесувањето на Виченте/Вера и преку интеракцијата на ликот со околината. Алмодовар укажува на одделеноста преку неуспешноста на транзицијата – на крајот, надворешноста на ликот не соодветствува на неговото себевидување.

Да започнеме со телото на Виченте и метаморфозата низ која тоа поминува. Глумејќи модерен Франкенштајн, Ледгард ги употребува сите свои вештини и знаења за да постигне совршен резултат. Притоа, клучен е хронолошкиот редослед на операциите. Имено, во традиционална рамка каде што родот се поклопува со полот, половиот орган е првиот индикатор за родовата припадност на личноста. Аналогно на тоа, првата операција која Ледгард ја извршува врз Виченте е вагинопластика, со што симболично му го подарува темелот на женственоста. Дека Ледгард се грижи за вагината се гледа и од нежниот, но одлучен начин, на кој го објаснува процесот за нејзино ширење со помош на дилда. Иако е свесен за физичката болка, тој во ниеден момент не покажува загриженост – ќе ја боли, ќе си трпи. Откако вагиналниот проблем е решен, Виченте доживува низа естетски корекции, сè додека не стане потполна копија на починатата сопруга на лекарот.

 

 

Алмодовар и тука воведува поврзаност со видувањето на женското тело во општеството. Гледајќи го филмот, може да се забележи дека сите трендови, критериуми и шаблони за конвенционалната женска убавина се вгнездени во вештачката кожа која Виченте ја носи. Од една страна, неуништивата кожа има задача да го штити новото тело. Од друга, таа го обликува онака како што посакува нејзиниот создавател и сопственик. Можеме да претпоставиме дека болката е присутна и за време на создавањето на убави облини и тенка половина. Меѓутоа, ова не е дирекно претставено. Ако ја боли, ќе си трпи.

Со крајот на телесниот дел на транзицијата гледаме и отелотворение на новосоздадената женственост и кафез кој го чува стариот идентитет на Виченте. Вториот аспект на транзицијата настапува преку промената на навиките и однесувањето на Виченте. Ако пред операцијата тој бил слободно момче кое уживало во возење на мотор и повремена консумација на наркотици, сега станува жена чии секојдневни активности се јога и цртање. За да го засили овој контраст на секојдневија, Алмодовар го користи просторот. Во кадрите со Виченте пред транзицијата просторот го сочинуваат повеќе локации: продавницата во која работи, забавата каде што ја запознава Норма, патиштата по кои вози. По транзицијата, просторот драстично се смалува – ликот е заробен во куќата на Ледгард. Мобилноста е заменета со клуч и камери за надзор. Улогата на машки субјект кој дејствува е заменета со женски субјект кој е гледан.

 

 

Последната етапа на транзицијата ја гледаме преку интеракцијата со другите ликови. Прв е секако, Ледгард. Романтичниот однос меѓу Ледгард и Виченте/Вера има проблематична димензија. За почеток, Виченте е близок по години со починатата Норма и многу помлад од нејзиниот татко. Понатаму, Ледгард е творецот на неговиот нов идентитет – родител во некаква изопачена смисла. Со тоа, односот меѓу двата главни лика има педофилско-инцестоиден призвук. Секако, во филмот ова е многу понагласено во споредба со реалниот живот, но паралелата е тука: во многу познати хетеросексуални врски и бракови се работи за голема разлика во години, при што постариот маж честопати е и ментор на помладата девојка. Сепак, филмот ќе беше здодевен доколку нема никакво сочуство за Ледгард. За да се ублажи неморалноста на неговиот чин, тој е грижлив и нежен кон новата Вера, наоѓајќи во неа бизарен но ефективен лек за двете емоционални болки.

 

 

Меѓутоа, на Виченте му се случуваат и понасилни работи. Непосредно пред неговото зближување со него, во куќата доаѓа Зека – синот на помошничката – облечен во карневалски костим на тигар. Тој е грд и гласен, спротивност на елегантниот Роберт. Токму кога влегува во куќата, ја гледа новата Вера. Зашеметен и шокиран, ја силува. Животинскиот чин е всушност кулминацијата на иницијацијата на Виченте и доживување на женственоста на најбрутален можен начин.

Па, доколку Алмодовар прописно го исполнил традиционалниот список за како се станува жена, зошто е транзицијата неуспешна? Низ целиот филм се гледа противење од страна на Виченте. Најпрвин суптилно, со кинење на фустанчиња и чкртање по ѕидови; потоа итро, со заведување и манипулација на господарот за да се добие барем малку слобода; накрај – насилно и бунтовно, со убивање на Ледгард и бегање од неговата вила. Бегството го враќа Виченте во подзаборавената улога на субјект, а најдирекниот доказ е последната реплика во филмот, упатена кон неговата мајка. Soy yo, Vicente.

НАПИШАНО ОД:
  • Анастасија Марковска
  • April 21, 2020
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Гордост
Пишува Ирена Цветковиќ
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Маргиналки
За жените и војната
  • Од Дијана Петрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Интерсекционалноста и улогата на родот во книгата „Седумте мажи на Евелин Уго”
Евелин е жртва на сексизмот - од страна на големиот Холивуд. Евелин е жртва на патријархатот, за кој жената е секогаш виновна, дури и кога молчи.
  • Од Ивана Цилевска
  • КВИР, КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
„Библиотеките како простор и за квир заедниците“ – предавање во Националната универзитетска библиотека
Предавање на м-р Лени Фрчковска во НУБ на 1ви јуни, во 18 часот.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Проблемите на лезбејската заедница се продлабочуваат: 26 Април – Ден на лезбејската видливост
Овој ден не смее да остане само потсетување за постоењето на заедницата, туку да биде поттик за насочен активизам кон надминување на проблемите и предизвиците со кои заедницата се соочува.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зошто не можам да престанам да размислувам на жените без деца?
Пред да добијам деца, никогаш не размислував за жените кои избрале да не станат мајки. Сега постојано размислувам за нив и ги забележувам насекаде. Имаат нешто што јас го барам, прозорец кон животниот пат што јас не сум го избрала.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Скриените форми на конверзионата терапија
Во Македонија не постои никаква забрана за конверзиона терапија, а лиценцираните психолози што може да се јават како спроведувачи или наведувачи на ваква „терапија“, за жал, не сносат никакви последици.
  • Од Тимот на Медуза
Игор Тошевски, Совршен баланс, 2000
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Цвеќе на злото: дискурзивна рамка на квир дискриминацијата
Вовед во публикацијата „Стандарди на Советот на Европа за заштита и спречување на дискриминација врз основа на сексуална ориентација и родов идентитет“.
  • Од Вики Младенова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Спокојното поврзување на телото и просторот
Ве запознаваме со Ивана Јовановска, поетеса од Скопје која се занимава со прашањето на телото и просторот (кон внатре и кон надвор) каде тоа се развива, боли, се бунтува...
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Наследството на отпорот на Југословенката: ископување на политичкото тело на феминистичкото и квир омоќување
Повик за учесници на еднодневен семинар со проф. Јасмина Тумбас на 08 јуни, Скопје
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Ненси Фрејзер: Како феминизмот стана слугинката на капитализмот – и како да се врати назад
Движењето кое започна како критика на капиталистичката експлоатација сега придонесува клучни идеи во својата најнова неолиберална фаза.
  • Од Гала Насева
  • КВИР, КУЛТУРА
Феликс Гонзалез – Торес: забавно провокативен, смртно сериозен
Талентот на Феликс како уметник беше тоа што ја разбра моќта на суптилноста.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Митовите за убавина и женската сексуалност
Жената учи како да изгледа сексуално привлечна, а речиси никогаш не учи како да ја осознае сопствената сексуалност.
  • Од Доротеа Огненовска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Зошто разводот е добар?
За децата и родителите е подобро да живеат среќно и разделено, отколку несреќно и заедно.
  • Од Ирена Цветковиќ
  • ФЕМ 101
Бараме од работодавачите да ги ослободат работничките за да присуствуваат на Маршот за Осми март
Маршот ќе се одржи на 8ми Март со почеток во 15.00 часот пред МВР (ул. Димче Мирчев бр.9, главен влез), а ќе заврши во Парк Жена Борец.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Вирусите не дискриминираат – луѓето да!
Ако COVID-19 нè научи нешто, тоа е дека ниту еден вирус, ниту една болест не дискриминира. Тоа е карактеристика исклучиво на нас, луѓето.
  • Од Заедно посилни
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Протести во Косово: Дали училиштето нé третира како ученички или како објекти?
Како реакција на наводите за силување на малолетно лице од страна на вработен во косовската полиција се одржаа организирани протести во Приштина и Дренас
  • Од Сара Миленковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Андоновистика (втор дел)
Лелееее! Венко, бре, не замарај!
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Skopje Pride Weekend 10 | Ecstatic Bodies
Јубилејното издание на Skopje Pride Weekend 2022, фестивал на квир уметност, култура и теорија, оваа година ќе се случува од 2 - 11 јуни и 15 - 17 септермври.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Чекајќи го ветрот
На исклучително добра книга за деца се наидува прилично ретко.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, ФЕМ 101
Гордост: некогаш, сега и секогаш 
Од немирите на Стоунвол до Парадата во Скопје.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Од историјата на женското движење: циклуси на изгубено-најдено
Критички предлог [анти-приказ] Susan Faludi, Backlash (New York: Crown, 1991), 552
  • Од Ивана Хаџиевска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Дејтинг мен 
Решив да започнам со користење на дејтинг апликации и, реално, немав поим што правам. 
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Насилството и општествената моќ
Што се случува кога институциите од кои жртвите треба да побараат помош, во својот состав ги имаат насилниците?
  • Од Натали Китаноска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Они би ги „контролирале младите“, ние би ги воспитале девојчињата да знаат дека можат да блујат оган
Кај нас редовно се појавувават луѓе кои не покажуваат храбост отворено да застанат зад жртвите на криминал, па својата недоволна информираност и конзервативност ја камуфлираат зад жалопојките поради губењето на семејните вредности.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Дома е далеку
Кон романот „Одбројување“ на Фросина Пармаковска
  • Од Кристина Атанасова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Постбалкански барок и евровизиска ренесанса
Констракта ги мапира невралгичните точки на современото пост-југословенско општество и ги поврзува во една конечна слика – портрет на пост-Балканот во неолибералната магла.
  • Од Душица Лазова
  • ФЕМ 101
Феминизам, Јас и Ти
или што мислам кога велам дека сум феминист/ка?
  • Од Калиа Димитрова
  • ДИЈАЛОЗИ, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Сексуалната едукација се базира на еднаквост, почит, согласност и човекови права: Интервју со Елена Петровска и Мери Цветковска
Сè што треба да знаете за Сеопфатно Сексуално Оразование, со Мери и Елена - експертки во полето. 
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Траума како мојата нема род. Но премногу мажи треба да замислат жена што ја сакаат за да почувствуваат емпатија
Вредноста на жената не треба да зависи од вредноста на некоја туѓа ќерка. Жената не треба да носи лице на нечија ќерка за да биде слушната.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Држава што не постапува е држава што силува
Тука сме, ве следиме, и нема да ве оставиме на раат!
  • Од Тимот на Медуза
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Писма од Украина (прв дел)
Ги споделуваме написите од дневниците на неколку девојки и жени од Украина, од првите денови на руската инвазија.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Од мое гледиште – обука за критичко феминистичко пишување на Прво па женско#9
Ги очекуваме вашите апликации до 28 мај
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зошто жените „не се смешни“
Знаевте ли дека жените не се смешни? Јас дознав пред некое време. Штета, а баш мислев дека јас сум смешна, барем според реакциите на луѓето околу мене. Изгледа се преправале.
  • Од Благица Димитрова
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Борба со видливата женска невидливост    
 За македонските авторки од 19 век.
  • Од Дијана Петрова

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram