Дали покрај плажа, на ливада или везден во кревет, одморот е најдрагоцената обврска која ја имаме кон нашето тело и ум.

Па така, овој месец креваме нозе во вис и полека крчкаме возбудливи планови и содржини за новата школска година.

А бидејќи секој добар одмор подразбира и добра книга, ве оставаме со шест препораки за летна читачка уживанција од нашата авторка, Елена Иванова. 

„Мајка ми знае што се случува по градовите“, Радмила Петровиќ, 2020

Лесно воочливо и од самиот наслов, поезијата на Радмила Петровиќ зборува за сите оние опасни и скришни работи што се прават по градовите, за мајките што останале дома но знаат, нè предупредуваат. Петровиќ пишува за суровоста на селото, лезбејската љубов, за градот и растењето. Нејзините песни се полни со билки и патишта, животни и трамваи, трактори и нежност. Песните се или цврсто посадени во селото и цветаат или летаат по шините на градот. Табуата на селскиот патријархат се испреплетуваат со осаменоста и нежноста на градот. Мајка ми знае… се чита како како што се јаде лубеница, по неколку големи парчиња на ден, неколку пати во денот, неколку дена по ред. 

Збирката е достапна на македонски во издание на ПНВ Публикации. Низ збирката има испечатено QR кодови што ве носат на soundcloud профилот на издавачот каде можете да слушнете снимки од песните изведени од поетесата.

„Млечни заби“, Лана Басташиќ, 2020

Збирката раскази Млечни заби e најновото дело на балканската писателка Лана Басташиќ. Во расказите, отсуствува возрасната перспектива и романтичното видување на детството, типични за книгите за возрасни што се пишуваат на тема детство. Наместо тоа, децата се и неми сведоци и активни учесници во светот полн со злоупотреба, насилство и немоќ. Во приказните – чиешто сврзно ткиво се траумите од детството – мрачни и тешки, ликовите живеат некаде на Балканот и некогаш во 20-тиот век и на некој начин во истиот свет во којшто живеат ликовите во расказите на Румена Бужаровска.

„Crying in H Mart“, Michelle Zauner, 2021

Во 2021, Мишел Заунер, предводничката на инди бендот Japanese Breakfast, го објави својот мемоар Crying in H Mart, што беше на некој начин проширена и надградена верзија на нејзиниот истоимен есеј објавен во Њујоркер во 2018. 

Книгата се фокусира на врската на Заунер со нејзината мајка и со своето корејско потекло, почнувајќи од тинејџерските години, сѐ до нејзината 25-та година кога мајка ѝ умира од рак. Книгата зборува за несогласувањата и потешкотиите, но и за љубовта, храната и љубовта кон храната. Crying in H Mart e трогателна медитација за тагата, ожалостеноста, врските, потеклото и очекувањата што членовите на семејствата ги имаат едни од други.

„Nightbitch“, Rachel Yoder, 2021

Осаменоста, изолираноста, но и здодевноста и баналноста на секојдневните рутини што се дел од мајчинските обврски се тема на првиот роман на Рејчел Јодер. Nightbitch e уметница, чијашто кариера е на пауза додека таа е во улога на домаќинка и мајка на двегодишен син. Како што се развива дејството, животот исполнет со вишок секојдневни обврски и недостаток на разонода и каква било ментална стимулација постепено се менува и мајката почнува да добива сѐ повеќе и повеќе кучешки карактеристики додека еден ден не се претвори во Nightbitch (Ноќна кучка). 

„Дневникот на Бриџит Џонс“, Хелен Филдинг, 1996

Дваесет и пет годишнината од излегувањето на Дневникот…  во САД беше повод за повторно отварање на прашања од типот дали Бриџит Џонс е феминистка (не е), дали Хелен Филдинг е феминистка (е), дали е феминистички да се чита оваа книга (зависи). Настрана дебатата што инспирираше неколку think pieces, Дневникот на Бриџит Џонс e забавна книга-дневник за 30-и-неколкугодишна сингл жена што живее во Лондон, работи во издавачка куќа и “нема среќа во љубовта“. Дваесет и пет години подоцна, безмалку хаотичниот живот на Бриџит и другите ликови во книгата продолжуваат да нѐ забавуваат и разнежнуваат. Филдинг пишува со многу хумор, топлина, љубов и сочувствување за недостатоците на нашата несовршена а симпатична хероина.

Додека се чита книгата, важно е да се има предвид времето во кое е сместено дејството, како и при читањето или гледањето на други забавни класици од поп-културата од тоа време (Сексот и Градот, Пријатели). На пример, Бриџит е вљубена во нејзиниот шеф Даниел, нешто што тој не се стеснува да го злоупотреби, па може да го замислите изобилието од сцени преполни со секојдневното и нормализирано сексуално вознемирување на работното место.

„Мојата мрачна Ванеса“, Кејт Елизабет Расел, 2020

Дејството во дебитанската книга на американската писателка Кејт Елизабет Расел се движи помеѓу сегашноста, во свет непосредно по #MeToo движењето, и раните 2000ти кога главниот лик Ванеса, средношколка во елитен интернат, започнува тајна врска со речиси 30 години постариот наставник. Како класичен предатор, 40-годишниот наставник ја искористува позицијата на моќ и авторитетот што го ужива кај децата, меѓутоа 15-годишната Ванеса не е пасивен, набљудуван објект. Од друга страна, таа сепак не е освестена жртва што јасно ја гледа злоупотребата, спремна да го признае тоа пред себе и пред другите. Ванеса претежно престојува во тој облак од несвесност за сериозноста на злоупотребата на која е изложена, верува во работите што наставникот ѝ ги кажува и само повремено доживува изблици на јасно согледување на ситуацијата.

И покрај многуте детални описи на заедничките сцени и мрачната атмосфера, стилот на Расел е лесен, прецизен и многу читлив. Една од најсилните страни на книгата е нејзината способност да ве обземе и пренесе во свет во кој ќе заборавите на времето, плажата и морето.