Револтирани сме од начинот на кој се перцепира нашата работа

ЈАДРО – Асоцијацијата на независната културна сценa, како застапувачка платформа која се грижи за подобрување, стабилизација и развој на вонинституционалната култура, но и на современите културни практики и политики, темелно следејќи ја работата, политиките и активностите на Министерството за култура, реагира на начинот на кој се спроведуваат проектите добиени преку конкурсот за проекти од национален интерес. Независната сцена смета дека е потребно подобрувањето на административните постапки и техники на Министерството за култура.

„Од исклучително значење е подобрувањето на административните постапки и техники на Министерството за култура, низ кои се спроведуваат проектите добиени преку конкурсот за проекти од Национален интерес. Го поттикнуваме министерството да ги олесни начините за аплицирање, да воведе електронски систем и безбедни протоколи за поднесување на документите. Насоката во која министерството прави промени не е соодветна. Досегашните промени укажаа на непотребно оптоварување со бирократски алатки на апликантите кои ги креираат содржините во социо-културниот простор, а кои се чини дека се во духот на крајно ретроградни административни, па дури и нелогични (спред доделените средства) технологии на администрирање, кои не се ползуваат ниту од страна на најзначајните европски фондови и фондации.„

Од ЈАДРО воочуваат дека во работата на Министерството за култура се посветува преголемо внимание на документацијата, што се одразува негативно на сметка на содржината. Министерството за култура не се грижи доволно за портфолијата и биографиите на своите корисници кои се клучни чинители за создавањето на современото културно наследство и на современите културни и уметнички практики. Според третманот на оние кои ги реализираат програмите, правата на слободно творештво и слободно креирање на културни содржини кои ќе бидат во духот на креативна и демократизирачка циркулација на идеи, содржини и концепти, тешко се остваруваат.

Членките на ЈАДРО – Асоцијацијата на независна културна сцена, меѓудругото, искажуваат и незадоволство од недостатоците во договорите за учество во финансирање проекти од национален интерес во културата за 2021 година, каде се констатирани повеќе проблематични и еднострани обврзувања на корисниците на финансиските средства од буџетот на државата. Министерството за култура, пак, не се има обврзано во ниту еден член од договорот.

Од асоцијацијата, особено се загрижени за самостојни уметници или, пак, оние кои за првпат се пријавиле на повикот објавен од страна на министерството во декември 2020 година.

„Министерството со доцнењето на објавата на резултатите од конурсот ги држи во неизвесност уметниците кои имаат, или се пријавиле за статус на самостојни уметници. Тоа е особено загрижувачки во период на пандемија, кога тие и онака немаат никакви примања заради неможноста за одржување на културни настани, а со тоа се ставени во позиција да не можат да ги покријат трошоците за плата, пензиско, инвалидско и здравствено осигурување, за кое во моментот е потребно повеќе од кога било. Особено загрижувачки беше и повикот за помош на самостојните уметници, објавен во декември 2020 година, каде беше наведено дека ќе се поддржат самостојни уметници, а во исто време дека важи само за невработените. Оваа објава беше навистина збунувачка, и голем број од уметниците беа одбиени за оваа помош со образложение дека се веќе вработени преку ТП. Со оваа правна нелогичност во конкурсот и со упорното необјавување на резултатите заклучно месец април 2021, министерството навистина покажа дека нема интерес да ги заштити најзагрозените актери на културната сцена.“

Работата на независните културни оператори годинава беше страшно отежената, на моменти и оневозможена, но тоа не ги спречи во нивното посветно и истрајно работење во полето, реализирајќи значително повеќе програма отколку институциите.

„Членките од независниот културен сектор кои немаа обезбедени редовни примања и социјална стабилност, без оглед на нивната навременост во однос на реализирањето на програмските активности, успешно организираа богати културни програми. Токму затоа, револтирани сме од начинот на кој се перцепира нашата работа, и недоворбата која Министерството ја има кон нас, изложувајќи нѐ на дополнителен стрес, со непотребно обременување со администеративно работење, неизвесност, неиформираност и надзор од страна на финансиска полиција. Голем број на организациите од независниот сектор се меѓународно препознаени, добитници се на признанија и награди, и нивниот труд е сметан за врвно професионален и значаен. Сепак, тие овде, дома, сè повеќе се деградираат.“

Целосната реакција може да прочита на Окно