Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КВИР, ФЕМ 101
Секоја трансродова личност носи приказни кои треба да се слушнат
Веќе неколку години по ред, на 31 март го одбележуваме денот на видливоста на трансродовите луѓе. Глобално, трансродовото постоењето и борба се прославува на овој ден од 2009 година.

Јас во секој момент сум себеси, не можам да бидам некој друг. Но мојата држава ме форсира да бидам некој друг, некое сеќавање на човек што веќе не е тука. Сè дур оваа земјa не ми дозволи легално да бидам тој што сум, нема да бидам “како себеси”. Јас се осеќам најсакано, најубаво, свој и “како себеси”, само кога се замислувам или кога работам со заедницата да креирам земја што ќе ми дозволи потполно, без срам и без страв, да ги осетам овие чувства. (транс маж)

Веќе неколку години по ред, на 31 март го одбележуваме денот на видливоста на трансродовите луѓе. Глобално, трансродовото постоењето и борба се прославува на овој ден од 2009 година. Иницијативата за одбележување на денот на видливоста доаѓа од трансродовата активистка Рејчел Крендел, како своевиден пандан на денот на сеќавањето, кога се комеморираат сите трансродови личости кои биле убиени како резултат на трансфобијата.
Сепак, кај нас (како и во многу делови од светот), тешко е да се зборува за видливост, кога трансродовите личности се најчесто невидливи, отфрлени и дискриминирани од најблиската околина, во образовниот процес, здравствените, правните и останатите институции. Тешко е да се зборува за видливост, кога кај нас (како и во многу делови од светот), да се биде трансродова личност често значи да се преживува, а не да се живее.

Според некои истражувања, околу 30% од трансродовите луѓе се обиделе да извршат самоубиство, бидејќи преживување не е еднакво на живот. Трансродовите луѓе се поподложни на семејно насилство, сексуално насилство, полициско насилство, бездомност, социјална исклученост и сироматишија, а во комбинација со други интерсекции ризикот од нислство или директна дискриминација може да е уште повисок. Тешко е да се зборува за видливост, кога историјата на транс луѓето за поголемиот број луѓе е непозната (иако често е историјата на безусловен отпор и бунт), а автентичните трансродовите идентити и наративи не се дел од наративите кои ги градат нашите идентитети, претставени преку литературa, филмови, серии, магазини, вести, апликации, социјални медиуми, итн…

Оваа исклученост е пресликана и во нашиот правен систем, кој пред вклучувањето на родовиот идентитет во новиот Закон за зашита од дискриминација, практично не го препознаваше родовиот идентитет како можен маркер на различен општествен третман. Ова законско решение овозможува превенција и еднаков пристап до механизмите за заштита од дискриминација за сите граѓани, но со оглед на тоа што Комисијата за заштита од дискриминација дури сега полека почнува со работа, останува да ја видиме имплеменациајта на законот на дело. Од друга страна, иако оваа победа е од особена важност, законоското решение кое веќе со години го чека и за кое застапува транс заедницата е она за правно признавање на родот. Иако ова е клучен чекор за признавање на трансродовиот идентитет во правниот систем, Македонија е една од малкуте земји во Европа која го нема направено.

Во својата колумна на темата објавена во 2018 година д-р Ирена Цветковиќ потсетува што овој закон значи за живеаното искуство на транс луѓето.

„Правното признавање на родот на прв поглед делува како банална битка за административни процедури кои не го засегаат секојдневниот живот на луѓето. Сепак, искуствата на трансродовите луѓе говорат за поинаква ситуација. Правното признавање на родот е есенцијално за трансродовите луѓе да можат да живеат достоинствен живот. Во Македонија, личната документација значи пристап до најосновни добра и услуги. Во случаи на отсуство на документи кои го рефлектираат нашиот род или родовиот идентитет како личната карта, пасошот и матичниот број, учеството во општествениот живот станува проблематично.“

Непостоење на можноста да се сменат ознаките на пол во личните документи значат отежнато секојдневие и изложеност на дополнителен стрес, страв, траума, недоразбирање, исмејување, барање за појаснување, неуспех и насилство. Соочени со опцијата за ваков тип на акутен, секојдневен стрес, голем дел од трансродовите луѓе остануваат отсечени од системот на општествени добра и услуги, па „голем дел од нив не посетуваат лекар (заради податоците во здравствената книшка), избегнуваат да патуваат надвор од државата (заради податоците во пасошот) и не користат трансакциски сметки во банки (заради податоците во сметката и личната карта). Со други зборови, нивното здравје, мобилноста и благосостојбата се нарушени, а нивните животи се лишени од квалитет и достоинство.“

Немање законско решение за правно признавање на родот преставува замижување пред транродовоста, кое освен што води до директно системско исклучување, води и до игнорантност и слепо верување во родовиот идентитет како биолошка даденост.

Трансродовоста ја прославуваме, бидејќи го збогатува нашето постоење и ги предизвикува доктрините и правилата според кои се оркестирани нашите тела. Ги прославуваме успесите на трансродовите луѓе, бидејќи секоја победа на трансродова личност е и победа на слободата и изборот. Го прославуваме секој минат ден во родовиот идентитет кој ти дозволува да бидеш најдобрата верзија на себеси, бидејќи за таква промена е потребна храбост, која ретко која цис-родова личност може да ја разбере.

Секоја трансродова личност во себе носи приказни кои вреди да се слушнат и има лице кое треба да се види. Вистински да се види. Сепак, трансродовите луѓе се традиционално истиснати и избришани од јавниот простор. Тешко е да се зборува за видливост кога не е безбедно да излезеш пред камера и да раскажеш за својата реалност, во свое име. За да го прославивме овој ден, сакавме да доближиме неколку приказни на трансродовите личности околу нас, но повеќето од нив не се во можност да се претстават јавно. Овие анонимни приказни, треба да ни служат како поттик да бидеме дел од борбата за права и видливост на трансродовите личности, бидејќи никој не треба да го крие својот идентитет, своето автентично јас, да се чувствува безбедно и прифатено.

Има многу начини да се биде сојузник во оваа борба. Еве само неколку од нив:

1. Следи ја работата на трансродовите активисти и групи. Кај нас, во моментов активна е иницијативната ТрансФорма, која се бори заштита и унапредување на правата на трансродовите лица во Македонија.
2. Поддржи ги настаните кои ги прославуваат трансродовите идентитети. Оваа година, денот на видливоста се одбележува со онлајн кампања, наместо марш во јавниот простор. Нарадните години, на 31 март, излези на Марш за видливост, бидејќи физичката поддршка е важна.
3. Научи повеќе за транс историјата. Од примери за родови варијабилитети и родов неконформизам во антички култири, преку модерното користење на терминот трансродовост и немирите на Стоунвол започнати од транс жени, трансродовата историја е богата со примери на издржливост, борба и автентично живеење.
4. Научи да бидеш добар сојузник и пријател на трансродовата заедница или личностите во транзиција. Постојат многу ресури напишани/развиени од трансродови личности кои можат да ти помогнат во тоа. Секогаш обраќај им се на луѓето како што тие ќе ти кажат.
5. Научи ја разликата помеѓу пол, родов идентитет, родова експресија и сексуалност. Не е толку тешко.
6. Осигурај се дека женските простори се отворени и безбедни и за транс жени. Феминизмот кој активно ги исклучува транс жените не е феминизам.
7. Реагирај на трансфобичен јазик. Исмевањето, навредите и насилството кое го искусуваат трансродовите личности уште од најрана возраст мора да запре. Не дозволувај нормализација на јазик кој го овозможува овој третман.

 

Вечерва, направи пауза од серијата што обично ја гледаш и пушти си некој филм/серија која ќе те запознае со борбата на трансродовите луѓе. Мои топли препораки се прекрасната серија Pose и филмот Laurence Anyways.

НАПИШАНО ОД:
  • Калиа Димитрова
  • March 31, 2021
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Косовските демонстранти бараат да се преземе акција по силувањето на 11-годишното девојче
Според Мрежата на жени во Косово, над 70% од случаите на сексуални напади и силувања во земјата се врз малолетни девојчиња.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Најдобрите изложби во САД кои ја прославуваат 50-годишнината од Стоунвол
Од Њујорк до Бостон и Хјустон, подолу се дел од ликовните изложби низ САД кои го слават Stonewall 50.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Опкружeте се со заедница што ќе ве мотивира: Интервју со Katerinha
Бидувањето независен уметник е стресно и кога нема пандемија, така да им препорачувам на сите кои имаат пријатели во уметноста да проверат дали им треба помош.
  • Од Вања Кирова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Дискреција и затајување: За митот на менструацијата
Кога нормална телесна функција спречува една индивидуа да оди на училиште или на работа или кога менструацијата претставува сериозни здравствени ризици поради недостапноста на производите, огласувачите треба да дојдат до следново „откритие“: дека тие жени не треба да гледаат среќни фигури во тесна бела облека и скокање покрај плажа.
  • Од Пелин Балабан
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
(Не)Преводливоста на дрег уметноста во „RuPaul’s Drag Race“
Дали преводот на шоуто на македонски би ја доближил и нормализирал дрег уметноста во нашето општество и дали истиот е возможен?
  • Од Ана Илиева
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Личностите пред мојот објектив ме запознаваат со сама себе: Интервју со Лилика Стрезоска
Приказна за портретната фотографија, селењето од Скопје во Берлин, изолацијата и пријателството.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Сопствена (универзитетска) соба
Зошто сè уште постои потреба од женски колеџи?
  • Од Милена Сливоска
  • ФЕМ 101
Заборавена историја на сексуалнoто насилство во Втората светска војна
Дури и во Германија, но сепак почесто во поконзервативните словенски земји, силувањата биле сокриени со превез на тишина и на жртвите не им била пружена помош.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Патишта на траумата
Што сè ѝ се случува на една жртва по злоставување
  • Од Матеј Тројачанец
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
За Атиџе, хероината на дваесет и првиот век
Атиџе е жена која не се заборава. Не се заборава грижата за мајка ѝ, лупењето на бананите, миењето на косата, не се заборава Атиџе на пазар, вечната борба со небрежноста на соседот, вкусот на медот и дефинитвно не се заборава пораката „пола за мене, пола за пчелите“, симбол за женската грижа и труд.
  • Од Калина Качoровска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Самовили: танц низ опресијата и слободата
За еманципаторниот потенцијал на самовилите.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Во фокус: Христина Иваноска
Овој петок, погледнете ја изложбата на уметницата Христина Иваноска, насловена „Документот кој недостига“, како дел од настанот Архиви на невидливите: „Македонка - Орган на АФЖ“ (1944-1952): историски искуства и културна меморија.
  • Од Тимот на Медуза
Игор Тошевски, Совршен баланс, 2000
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Цвеќе на злото: дискурзивна рамка на квир дискриминацијата
Вовед во публикацијата „Стандарди на Советот на Европа за заштита и спречување на дискриминација врз основа на сексуална ориентација и родов идентитет“.
  • Од Вики Младенова
  • ФЕМ 101
Проблемите на лезбејската заедница се продлабочуваат: 26 Април – Ден на лезбејската видливост
Овој ден не смее да остане само потсетување за постоењето на заедницата, туку да биде поттик за насочен активизам кон надминување на проблемите и предизвиците со кои заедницата се соочува.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Родови перцепции – Нови методи на размислување и визуелизации за родовата репрезентација: Интервју со Кумјана Новакова
На наше огромно задоволство вечерва во Музејот на современата уметност - Скопје во 20:00 часот се отвора изложбата Родови Перцепции | Perceptions Engendered, фокусирана на женската уметност.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Чашка слобода: или сé што треба да знаете за менструалната чашка, но никој не ви го кажал
Важно е да бидеме информирани и на тој начин да ги правиме изборите кои се најдобри за нас затоа што нашите тела го заслужуваат тоа.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Безбедниот абортус е основна здравствена заштита – и точка!
28 септември – Меѓународен ден на безбедниот абортус
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Спокојното поврзување на телото и просторот
Ве запознаваме со Ивана Јовановска, поетеса од Скопје која се занимава со прашањето на телото и просторот (кон внатре и кон надвор) каде тоа се развива, боли, се бунтува...
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Со свој камен поглава
Кратка приказна за потрагата по здравствен систем во време на пандемија.
  • Од Калиа Димитрова
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Историјата на лезбејските блуз пејачки од Харлем
Како култните квир блуз пејачки направиле револуција во културниот пејзаж на Америка.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Отаде издржливоста
Ако се согласиме дека дел од умешноста на преживувањето е да се биде издржлив/a, тогаш што стои отаде логиката на издржливоста и преживувањето, кон живот во процут, благосостојба и можности за креативност и трансформација?
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Керол Ен Дафи е годинешна добитничка на „Златниот венец“ на Струшки вечери на поезијата
Поезијата на Дафи е луцидна, остроумна, автентична (и настрана од помодните текови), проткаена со родово сензибилна црта, духовита деконструкција на родовите обрасци и разобличување на родовата асиметрија на моќта.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Хана Комар: Револуцијата има женско лице
Разговор со беларуската поетеса, преведувачка и активистка Хана Комар.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Аптеки, гинеколози и контрацептиви
Кога решив да го пишувам написов, почнав да барам информации на македонски за контрацептиви и сфатив дека постојат многу малку.
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Не чепкај традиции!
Има една екстремно шовинистичка традиција за која ретко може да се најде нешто пишано, или помош за како да се справиме со истата - традицијата на повојница/мекици по пристигнување на новороденчето.
  • Од Андреа Угриновска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Зошто разводот е добар?
За децата и родителите е подобро да живеат среќно и разделено, отколку несреќно и заедно.
  • Од Ирена Цветковиќ
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Насилството и општествената моќ
Што се случува кога институциите од кои жртвите треба да побараат помош, во својот состав ги имаат насилниците?
  • Од Натали Китаноска
  • ФЕМ 101
Капитализмот има свои ограничувања
Џудит Батлер за пандемијата COVID-19 и нејзиниот растечки политички и социолошки ефект во Америка.
  • Од Гала Насева
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Жртвите се множат, додека институциите тивко потфрлаат
ЗАЕДНИЧКА ИЗЈАВА НА ЖЕНИ-АКТИВИСТКИ ЗА ЧОВЕКОВИ ПРАВА ОД БАЛКАНСКИОТ РЕГИОН ЗА РОДОВО-ЗАСНОВАНОТО НАСИЛСТВО НА ИНТЕРНЕТ
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Фемицид – од спалувањето на клада до женските инфантициди
Потребно е одвојување и разликување на фемицидот од останатите видови насилство
  • Од Ангелина Станојоска
  • ФЕМ 101
Во фокус: Илинка Митрева
Едно од најпроминентните лица на политичкиот дијалог и дипломатијата
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Абортус на слободата на избор под светото начело „за живот“
Десничарските конзервативни партии и во Европа и во САД имаат слични политички аспирации во насока на забрана на абортусот
  • Од Марта Стевковска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Глад – Роксен Геј
Ова е мемоар на моето тело бидејќи, најчесто, приказните за телата како моето се запоставуваат, отфрлаат или исмеваат.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Студентките не се виновни
Сите студент(к)и се повлијаени и оштетени од општата култура на примитивни односи на моќ, атмосферата на страв и неизвесност, сексизам, шовинизам и сите типови сексуално вознемирување.
  • Од Фросина Крушкаровска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
ГОДИНИ БУДНИ – ПРВО ПА ЖЕНСКО ПОЛНИ 10 ГОДИНИ!
Во тек е јубилејното 10то издание на феминистичкиот фестивал Прво па женско! Од програмата Пролетно будење, не пропуштајте настанот „Срамота!“ (во рамки на Скопскиот викенд на гордоста), оваа сабота од 20ч. во Театар Комедија и перформаност на Оља Грубиќ „Гол живот“, на 18 јуни во Денсинг салата на МКЦ од 19ч. 
  • Од Тимот на Медуза

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram