Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Шира и моќта на различноста
Серијата може да ја гледате сами или со деца, погодна е и за големи и за мали, а особено за сите девојчиња кои растат и имаат потреба да се најдат себеси во активна улога која значи нешто за подобрувањето на светот или општеството во кое живеат.

Си беше еднаш едно малечко девојче кое растеше во осумдесеттите. Многу сакаше да гледа филмови, секакви филмови, а особено анимирани и научно фантастични, што беше малку нетипично за девојче, зашто ја интересираше и спорт и стрипови. Кога ќе порасне сакаше да стане научник или детектив. А суперхеројскиот повик постојано ја туркаше кон одбрана на послабите, грижа за околината и тренирање карате.

Сепак во сите тие приказни од кои сакаше да биде дел, главните ликови беа секогаш машки. Тоа воопшто не ја запираше да се идентификува со нив – во нејзината детска глава таа можеше да постои како Тарзан, Супермен или Шерлок Холмс без да има проблем со родов идентитет, но секогаш толку многу посакуваше да беше родена како машко.

Вредностите кои беа ставани на пиадестал беа секогаш „машки“ – борбата беше секогаш на машки начин, така да посакувањата за иднината се движеа повеќе во насока на војник или полицаец, со нескриена аверзија кон сите улоги што општеството ѝ ги доделуваше на жената.

 

 

За среќа денес девојчињата имаат многу повеќе места во филмовите, сериите и цртаните филмови да го пронајдат својот потенцијал, да бидат ослободени и да веруваат во својата моќ прифајќајќи се онакви какви што се. Токму затоа сакам да пишувам за овие нови ликови кои на девојчињата и момчињата им нудат безброј нови алтернативи за идентификација со надеж за подобар, похрабар и потолерантен свет.

Денес ќе пишувам за Ши-ра и принцезите на моќта, цртана серија на Дримворкс која се прикажува на Нетфликс. Ши-ра е всушност римејк на стара серија од осумдесеттите, и е женска верзија на Хи-Мен, поточно негова сестра. Воопшто не е важно да знаете било што за старата, за да може да уживате во новата серија која има сосем нова приказна, ликови и твистови.

Интересното во Ши-ра не е тоа што најголемиот број на ликови се женски (скоро сите), но слободниот шарен свет во кој тие ликови живеат. Да не се разбереме погрешно, светот на Етериа и не е баш слободен во конвенционален смисол – има постојана војна помеѓу Хордата (која сака да го освои светот) и Отпорот на принцезите на моќта. Но таму владее слободата на љубовта и пријателството, припаѓањето, флуидноста на идентитетот и непостоење на наметната потреба да се дефинираат нештата.

Кога би кажале само дека Ши-ра е серија која е отворена кон ЛГБТ луѓето би било потценување. Јас повеќе ја разбирам како приказна за свет каде што имаш слобода да бидеш она што си. Да, можеби кога би се обиделе да ја дефинираме или класифицираме серијата, би рекле дека е Квир, но кога ќерка ми ја гледа, за неа единствен проблем со кој се соочува е да дефинира дали некој е машко или женско. Изгледот на ликовите е толку варијабилен што не е лесно да се класифицираат бинарно. Но сепак, и покрај тоа што тие немаат секогаш човечки изглед, за карактерите во серијата се користат традиционалните родови заменки „тој“ или „таа“.

Приказната ги има сите елементи на класично херојско патешествие, но односите помеѓу ликовите и нивната психологија се на сосем ново ниво. Обработката на комплексни емоционални конфликти, морални разрешници и избори кои ги носиме во нашиот развој како личности се толку прекрасно доловени и фантастично презентирани, што дури и мојот скоро 6 годишен син ги консумира со леснотија.

 

Серијата изобилува со симболи, разновидности и храбрости. Освојувачот Хорд со целото свое неовоземско битисување и потпомогнат од технологијата да го одржува во живот, може да нѐ асоцира на стандардни ликови како Дарт Вејдер или кој и да било вонземски освојувач. Тој го симболизира патријархатот, а длабоко во себе е едно повредено момче, кое сака да му ја докаже својата вредност на својот „татко“. И се разбира тоа го прави со агресија и освојување.

Важен симбол е и мечот на Ши-ра, доста користен машки фалусен симбол, кој овој пат има женска улога како „меч на заштита“ а по потреба се претвора и во штит. Додека пак целата нејзина појава за време на трансформацијата од принцеза Адора во херојот Ши-ра потсеќа на грчката божица Атина, што е на иста линија со нејзините инспиративни лични особини.

Принцезите на моќта се тинејџерки, секоја различна на свој начин и со свои посебни моќи, но скоро сите асоцирани со „фемини“ симболи: цвеќиња, светки и телепортација, манипулирање со вода или мраз. Највпечатливото кај нив е меѓусебното пријателство и лојалноста која постепено ја градат, а со тоа придонесуваат за зајакнување на „движењето на отпорот’.

Не знам дали во оваа серија поважни се суптилните симболи како виножитниот коњ „Брз ветер“ и облеката на единствениот машки лик меѓу принцезите која неодоливо потсеќа на превој за градите кај женската транс популација, или пак отворените односи меѓу карактерите како нескриената афекција што еден женски лик ја изразува кон друг и двајцата татковци на еден од ликовите.

Што се однесува до стереотипите имаме ликови кои лесно влегуваат во нив како главниот машки лик Хордак, но имаме и онакви кои ги кршат како мистериозната мудра старица, која по надворешниот изглед влегува во сите традиционални описи на вештерка.

Од друга страна принцезите, за разлика од оригиналната серија каде се совршено градени секси жени со долги коси, тука се типични тинејџерки во различни форми и облици на тело, коса и облека. Кога сме веќе кај телата и доколку сѐ што пишав досега не ве натера да ја гледате, сигурно ќе ви се види интересен фактот дека со првото излегување на римејкот се случи „интернет аутрејџ“ на фанови на социјалните медиуми кои го нападнаа дизајнот на новата Ши-ра зашто не е доволно секси. Некои одеа и до таму да кажат дека новата Шира е тотално ограбена од нејзината женскост. Сето тоа зашто нејзиното тело е тело на тинејџерка во развој, со неизразени облини, и атлетски градено, и за разлика од старата серија е без деколте, не нашминкана и под кратката сукња носи кратки панталони.
За среќа голем дел женски илустратори излегоа во одбрана на овој дизајн произведувајќи фан-уметност со Шира покажувајќи дека женскоста не е само во секси телото.

 

 

Колку што е интересна Шира како херој, три пати поинтересна е Кетра – антихеројот.
Постепено запознавајќи се со животната приказна на Кетра, често можеме да ги разбереме и најзлобните нејзини потези. Ситуациите и контекстот ни дава можност да сфатиме дека никој не се раѓа злобен и дека не е едноставно да се избере добрата страна. Кетра живее во постојана болка нанесена од ударите во животот и околината не и овозможува да се издигне над тоа.

Во оваа приказна војната помеѓу Отпорот и Хордата не е суштинскиот конфликт што ја носи приказната понатаму, но внатрешната борба за пронаоѓање на своето место во општеството и улогата која би ја избрале за себе. Шира е приказна за адолесценската криза на идентитет, барањето на своето јас, причината за постоењето и неговата смисла, раскажана преку антагонизмот на две довчерашни најдобри другарки кои пораснале заедно без родители Ши-ра и Кетра.

Најголемиот контраст помеѓу херојот и антихеројот, или може слободно да го наречеме негативецот, во оваа серија не е во злите спроти добрите намери, но резултатите на бодрењето наспроти потценувањето во раното детство и моќта на очекувањата врз формирањето на личноста. Приказната е за тоа дека секогаш имаме шанси да се издигнеме над она што средината не направила да бидеме.

Да не откривам премногу и да го засенам доживувањето кое го предизвикува ова модерно анимирано парче забава, ќе ве оставам сами да му дадете шанса да ве заведе. Серијата може да ја гледате сами или со деца, погодна е и за големи и за мали, а особено за сите девојчиња кои растат и имаат потреба да се најдат себеси во активна улога која значи нешто за подобрувањето на светот или општеството во кое живеат.

НАПИШАНО ОД:
  • Билјана Кочоска
  • Билјана Кочоска Танеска
  • October 10, 2019
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Ќотекот е од рајот
Како видеото протекува не знаеме, меѓутоа самиот факт што некој сакал да го “овековечи” овој момент ни укажува на желбата за понатамошно споделување на чин на насилство како триумф.
  • Од Бојана Јовановска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што гледав кога ја гледав Бритни Спирс?
Вистината за состојбата на Бритни доцни. Само за еден краток миг, пред да се актуализираат темите поврзани со менталното здравје и грижата за себе, светот сеирџиски и малициозно го коментираше сломот на една талентирана жена.
  • Од Кристина Атанасова
  • КУЛТУРА
Песна на годината: Anna Wintour од Azealia Banks
Нашата омилена вештерка е веројатно првата која најумешно го подготвува и развива рецептот за вистинската форма и пропорција на најделикатесниот микс на хаус и хип-хоп.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Повредите на една класа: Текстилниот погон како страв и трепет
Влегуваш како на минско поле. Една ако се разболе, ојдеме сите.
  • Од Ена Бендевска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Викторија #1
Изложба на фотографии по повод 16 дена активизам против родово базирано насилство
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Луњата
Хаосот е нештото од кое треба најмногу да стравуваме, но во последно време верувам дека е нештото што најмногу го сакаме.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Пенси во Неапол или за: ведрата трагичност на расличностувањето
Излезот од мапата на повредите, неочекувано може да биде светкав, и пред сѐ игрив. Тоа го покажа и Пенси.
  • Од Вики Младенова
  • Од Вики Младенова
  • ФЕМ 101
Полициската бруталност и расизмот против Ромите
Ретко се зборува за условите во кои живееат Ромите кај нас, а кога се зборува тоа често се гледа низ традиционалната призма на лични избори или различен менталитет, наместо многукратна и повеќеслојна системска дискриминација.
  • Од Елена Гаговска
  • ФЕМ 101
Емоциите се нашите политички и животни ресурси
Овој колективен гнев треба да се канализира, да се застане цврсто, без компрописи во легитимната борба за нашите животи: Говор на Калиа Димитрова од протестниот марш „Јавна соба е кривично дело“.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зошто жените „не се смешни“
Знаевте ли дека жените не се смешни? Јас дознав пред некое време. Штета, а баш мислев дека јас сум смешна, барем според реакциите на луѓето околу мене. Изгледа се преправале.
  • Од Благица Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Родово базирано насилство: Кривично дело кое останува толерирано
Некои медиуми го нарекоа „хорор“, некои „грозоморно“, некои „трагедија“. Но, ретки беа јавните гласила кои лани на 10 септември го именуваа убиството во Гостивар со точното име – „фемицид“.
  • Од Гала Насева
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Они би ги „контролирале младите“, ние би ги воспитале девојчињата да знаат дека можат да блујат оган
Кај нас редовно се појавувават луѓе кои не покажуваат храбост отворено да застанат зад жртвите на криминал, па својата недоволна информираност и конзервативност ја камуфлираат зад жалопојките поради губењето на семејните вредности.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Како да ги украдеме женските митски ликови
Со своето (женско) препрочитување на ликовите на Пенелопа и Деметра, Кавареро ги ослободува од стисокот на патријархалното имагинарно
  • Од Душица Лазова
  • ФЕМ 101
BLM лектири
Не е доволно да не сме расисти. Мора да бидеме антирасисти.
  • Од Сара Миленковска
  • ФЕМ 101
На 8 Март марширам!
Нека ни е честит денот на женската борба
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Женскиот поглед во визуелната уметност: Во комуникација со делото
Погледот отсекогаш бил, и е, политички.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зошто жените „не се смешни“
Знаевте ли дека жените не се смешни? Јас дознав пред некое време. Штета, а баш мислев дека јас сум смешна, барем според реакциите на луѓето околу мене. Изгледа се преправале.
  • Од Благица Димитрова
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Маргиналки
За жените и војната
  • Од Дијана Петрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Митовите за убавина и женската сексуалност
Жената учи како да изгледа сексуално привлечна, а речиси никогаш не учи како да ја осознае сопствената сексуалност.
  • Од Доротеа Огненовска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Промоција на „Дијалози“
Во четврток ќе прославиме една година љубов, пријателство, и феминистичко пишување и дејствување.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Време на жените
Грижата за локалното, за она што го гледаме пред себе, за оние кои се близу до нас и сакаме да ги заштитиме е вистинската мотивација и движечка сила на хероината.
  • Од Кристина Атанасова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Постбалкански барок и евровизиска ренесанса
Констракта ги мапира невралгичните точки на современото пост-југословенско општество и ги поврзува во една конечна слика – портрет на пост-Балканот во неолибералната магла.
  • Од Душица Лазова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Дипфејк порно: нова генерација на сексуално насилство
Проблемот со дипфејк технологијата не е што се користи во порнографска смила, проблемот е што тоа се прави на малициозен, сексистички и насилнички начин.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Што можеме да научиме за родово базирано насилство од „Squid Game“
За разлика од сите други натреварувачи, Џи-Јонг не учествува во игрите за да преживее, туку за да умре.  
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Стварно ли ни требаат машки херои во женска верзија?
Зошто да не правиме нови наративи со сосема нова динамика и заплет, какви до сега не сме виделе? Зошто да не почнеме да си ги градиме визиите за нов подобар свет без атачмент кон стариот?
  • Од Билјана Кочоска
  • Од Билјана Кочоска Танеска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО
Цели генерации девојки пораснаа заедно со ППЖ: Интервју со Тиииит!Инк
Бидејќи ниеден феминистички настан не може да помине без да биде прославен на Медуза, со четирите Тиииитовки разменивме впечатоци од овогодинешната програма, се потсетивме на другите фестивалски изданија и воздивнавме пред убавината на женското другарство.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Чекајќи го ветрот
На исклучително добра книга за деца се наидува прилично ретко.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КВИР, МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Каде ни е дома?
Колку сме всушност безбедни во привремените простори за домување.
  • Од Елена Петрова
  • КВИР, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Кој се „плаши“ од трансродовите лица?
Анализа на анти-родовото движење во Македонија.
  • Од Елена Гаговска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Родови перцепции – Нови методи на размислување и визуелизации за родовата репрезентација: Интервју со Кумјана Новакова
На наше огромно задоволство вечерва во Музејот на современата уметност - Скопје во 20:00 часот се отвора изложбата Родови Перцепции | Perceptions Engendered, фокусирана на женската уметност.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Безбедниот абортус е основна здравствена заштита – и точка!
28 септември – Меѓународен ден на безбедниот абортус
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Подмолното прваче
Подмолното прваче наводно сака да научи за феминизмот, родовата нееднаквост и патријахатот, но сите информации сака да му бидат уредно сервирани и со питок јазик
  • Од Елена Петрова
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
IN-YOUR-FACE КОНЦЕПТУАЛНА УМЕТНОСТ: Кон отворањето на првата самостојна изложба „Ова објективизирано тело“ на Марија Ангеловска
Со изложбата „Ова објективизирано тело“ се отвори седмиот по ред Фестивал за феминистичка култура и акција ПРВО ПА ЖЕНСКО, кој се одржа во просториите на МКЦ од 9 до 12 мај, 2019 година.
  • Од Мања Величковска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Гласови кои недостасуваат: Водич за жени филозофи наспроти нивната исклученост од учебниците
„The Philosopher Queens“ ги истакнува мислителките од Хипатија до Хана Арент, за кои авторките велат дека ги нема во повеќето книги за филозофијата.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Суровата реалност на „Слугинка“ – серија која непоколебливо го насочува објективот кон сиромашните жени
Во с’ржта на „Слугинка“, лежат циклусите на злоупотреба кои ги одржуваат луѓето—особено жените—во сиромаштија.
  • Од Тимот на Медуза

Момент...

No more pages to load

1 2 … 13 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2022 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram