Пред две недели имав мигрена што траеше три дена. Се чувствував ужасно и едвај можев да сработам нешто и не отидов на факултет еден од деновите. Сепак, чувството не ми беше непознато. Последниве година дена за време на мојот месечен циклус, ми се случува понекогаш да имам мигрени. Но, решив да отидам на часот германски бидејќи веќе не се чувствував толку лошо. Случајно стигнав 10 минути пред да почне часот и почнав да разговарам со мојот професор кој веќе беше во училницата.
„Подобра си? Никита рече дека не ти било добро во средата.“ – ме праша професорот.
„Да, скоро ми се поминати болките. Имав мигрена.“
„Уфф тоа знае да биде лошо.“
„Да, мислам дека има врска со мојот месечен циклус…“
„Елена, тоа е многу приватен детаљ…“ ме прекина професорот.
„Хмм… исто така мислам дека може да има врска со тоа што ми излегуваат умници бидејќи секогаш ме боли левата страна. Заболекарката ми кажа дека може да се случи тоа некогаш.“ – кажав збунето и излегов од училницата за да земам вода.
Не ја очекував таа реакција од него. Се работи за професор кој секогаш го посочува сексизамот кој повремено се појавува во нашите вежби по германски. На пример имаше една вежба за различни улоги на мажите и жените и кој род е подобар во која вештина. Нашиот професор се смееше за тоа колку беше несоодветна вежбата – се разбира дека беше во право. Затоа бев толку изненадена кога професор кој се претставува како феминист и очигледно не поддржува експлицитен сексизам, што така изреагира на спомнување на менструација.
„Нели е многу чудно што така изреагира мојот професор на ова?“ – го прашав другар ми кој лани заврши на нашиот факултет.
„Па не баш. Храбро е од тебе што си го прекршила тоа табу, но повеќето мажи веројатно така би реагирале на таа информација, бидејќи како општество не сметаме дека е „соодветно“ да се зборува за такви работи во јавност.“ – ми рече другар мѝ.
Студирам на Liberal Arts факултетот Bard College Berlin. Често овде многу луѓе ја користат фразата „liberal bubble“ односно „либерален балон“ кога зборуваат за нашиот факултет. Со оваа фраза сакаат да кажат дека овде сите сме многу „либерални“ и дека на нашиот кампус нема сексизам, расизам, хомофобија итн. Прво, со оваа фраза забораваат дека повеќето студенти (и професори) имаат животи надвор од нашиот факултет каде што можеби искусуваат различни форми на опресија како на пример хомофобија или сексизам од страна на нивните фамилии или општеството. Но после оваа случка таа фраза ме изнервира уште повеќе, бидејќи луѓето кои ја користат оваа фраза мислат дека кампус како нашиот постои во некаков вакум кадешто сексистичкото, расистичкото и хомофобичното општество во кое што сите живееме немало никаков ефект врз нас. Нормално дека имало ефект и нормално дека треба постојано да ги преиспитуваме нашите мислења и однесувања. Кога се преправаме дека живееме во „bubble“ може да почнеме да мислиме дека ние сме едноставно совршени и дека не мора веќе да се бориме против различни опресии во нашите „либерални“ заедници.
Artwork: Sam Logan
Во никој случај не сакам да кажам дека мојот професор е лош човек, па дури и не знам дали би го нарекла сексист. Но мислам дека неговата реакција беше сексистичка. Зошто информацијата дека сум имала менструација е поприватна отколку да кажам дека ме болела глава или дека сум имала проблеми со стомакот? Мислам дека одговорот е очигледен. Сите знаеме дека има општествена стигма околу репродуктивните органи, особено женските, и различните телесни функции поврзани со нив, бидејќи живееме во сексистичко општество кое има аверзија не само кон зборување за секс во јавност, туку и за разговори околу органите кои се поврзани со секс. За разлика од други органи како белите дробови или бубрезите, им се дава посебна важност на вагината и пенисот дури и кога се во прашање медицински проблеми поврзани со овие ограни бидејќи секогаш се сексуализираат. Таа асоцијација едноставно веќе постои кога се спомнати женски репродуктивни органи дури и на индиректен начин, правејќи го ова споделување на информација „несоодветно“.
Зошто мислам дека оваа случка не е безопасна? Се разбира дека ова не е некоја екстремна ситуација, но не значи дека ваквите интеракции немаат ефекти. Прво, голем број жени (и транс лица) имаат болни циклуси. Некои луѓе се во толку големи болки што им е тешко да одат на работа или на школо. Ако воопшто не сакаме да зборуваме за менструацијата од медицински аспект, тогаш како би очекувале да се биде сфатен овој проблем на сериозен начин и како би биле превземени соодветни мерки за истиот? И како би формирале политики и протоколи за земање боледување за менструални болки ако нашите шефови сметаат дека медицинските факти за нашата болка се премногу „приватни“ за споделување?
Но сметам дека има и други ефекти на ваквото однесување на мажи во професионални и едукативни средини. На пример, после раскажаната интеракција изгубив мотивација за овој предмет на наредните неколку часа, бидејќи кога ќе го видов професорот се чувствував како да сум згрешила или сум направила нешто непристојно. Помалку учествував на часот и не бев спремна за наставата како порано. Ефектите на оваа интеракција не траеја долго за мене, но почнав да размислувам за тоа какви ефекти имаат овие мали сексистички интеракции на различни работни места. Дали можеби микро сексизмот кочи многу жени на професионално ниво? Дали ефектите на микро сексизмот се мерливи? Како би можеле да почнеме да зборуваме за сексизам на работните места со цел да креираме поинклузивни професионални средини?
Немам конкретен одговор на сѐ ова, но мислам дека е време да почнеме заедно да ги поставуваме овие прашања во нашите школи и работни места, за да можеме да почнеме заедно да наоѓаме вистински одговори.
