Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Цената на менструалната сиромаштија
Даночењето на производите за менструална хигиена како неесенцијални производи има сериозни последици.

Влошките, тампоните и останатите производи за менструална хигиена може и треба да чинат помалку. Оданочувањето на овие производи е актуелна тема во глобални рамки.

Кај нас, намалувањето или отстранувањето на ваквиот данок е и те како потребен чекор, земајќи предвид дека дури 15% од жените и девојките немаат пристап до средства за менструална хигиена. Во одредени земји влошките и тампоните немаат ДДВ (данок на додадена вредност) или се достапни сосема бесплатно. Каде стоиме ние по ова прашање? Каков данок плаќаме на производите за менструална хигиена во Македонија?

Во нашата држава постојат три даночни стапки – ДДВ од 0%, 5% и 18%. ДДВ-то е 0% за јавни услуги кои државата им ги должи на граѓаните, како образование, здравство, култура. ДДВ од 5% се наплаќа за производи и услуги кои се неопходни за секој човек – исхрана, лекови, медицински средства, училиштен прибор, производи за бебиња. Иако производите за менструална хигиена се неопходни за секоја личност која има менструација да може да води здрав живот и да функционира нормално во тие денови, влошките и тампоните не спаѓаат во оваа даночна стапка. Односно, се даночат со 18%. Тоа значи дека ако купувате пелени за бебе данокот е 5%, бидејќи пелените се неопходни, и тоа е сосема во ред. Но, ако купувате влошки данокот е 18%. ДДВ од 18% меѓудругото се наплатува за многу неесенцијални производи – како патики, слушалки, мебел итн. Значи, влошките и тампоните без кои не може да се помине менструација на хигиенски и достоинствен начин и се купуваат редовно, на месечна база, се во истата категорија како производи од многу помала неопходност во секојдневниот живот.

Даночењето на производите за менструална хигиена како неесенцијални производи има сериозни последици.

Прво, поради повисоката цена на овие производи не секоја личност која има менструација може да си ги дозволи овие неопходни производи, концепт познат како „менструална сиромаштија“. За замена се користат крпи, весници и импровизирани средства коишто не го задоволуваат истиот хигиенски стандард, а уште помалку дозволуваат удобно движење, физичка активност и чувство на безбедност за време на менструацијата. Ваквиот проблем е присутен во нашето општество и со него се соочуваат 15% од девојките и жените. Ова со себе повлекува најразлични последици – од ризици поврзани со репродуктивното здравје, до отсуствување од училиште или работа што на овие жени им ја ограничува можноста за квалитетен и исполнет живот. Намалување на данокот, со што влошките и тампоните би се третирале како неопходни производи е едноставен чекор кој институциите се должни да го направат.

Но табуата и стигмата околу менструацијата не дозволуваат за овие проблеми да се зборува отворено и искрено, со што се потценува сериозноста на проблемот и се игнорира улогата на институциите. Кога менстурацијата се третира како нешто непријатно или тајно, се смета дека и решенијата на проблемите кои ги креира менструалната сиромаштија треба да бидат лични и скришни. Стигматизацијата води до тоа менструалната сиромаштија да не стане тема на разговор во нашите институции. А јасни решенија постојат, како и бројни позитивни примери од други држави.

На пример, во Британија и Индија данокот на производите за менструална хигиена е сосема отстранет. Во Европската Унија некои земји го имаат намалено данокот на 5%, што е минималната даночна стапка во тие држави. Одредени земји, како Боцвана и Шкотска, обезбедуваат бесплатни производи за менструална хигиена, особено во училиштата, со цел да се намали менструалната сиромаштија кај девојчињата и девојките.

Ваквата мерка кај нас би била од особена важност. Истражувањата покажуваат дека дури 90% од девојчињата во руралните средини во Македонија отсуствуваат од училиште за време на менструацијата. Причините се несоодветните хигиенски услови во училишните тоалети, недостапоноста на соодветни хигиенски производи или болна менструација. Овие поразителни статистики покажуваат дека менструалната сиромаштија директно го повредува правото на образование на девојчињата кај нас. Па така, на истиот начин на којшто е невозможно едно дете да оди на училиште без училиштен прибор (па затоа тој има ДДВ од 5%), невозможно е едно девојче да оди на училиште без соодветни хигиенски производи (кои во моментов имаат ДДВ од 18%). Со ова проблемот на менструалната сиромаштија е проблем на дискриминација, родова нееднаквост и нееднаков пристап до јавните услуги кои ги нуди државата.

Дел од решението се наоѓа токму во намалувањето или отстранувањето на ДДВ-то, и можноста за добивање бесплатни хигиенски производи преку јавни установи како училиштата. Институциите мора да одиграат клучна улога во намалувањето на менструалната сиромаштија на конкретен начин со овие мерки. Од примерите можеме да забележиме дека меѓу земјите кои спроведуваат мерки за да се справат со проболемот има и побогати и посиромашни земји. Тоа ни укажува дека решението не зависи од економските можности на земјата, туку од политичката и институционална волја овој проблем да се реши.

Намалување на данокот е прв чекор и само еден дел од справувањето со менструалната сиромаштија. За целосно искоренување на овој проблем важно е да се надминат табуата и да се корегираат дезинформациите поврзани до менструацијата и репродуктивното здравје. За повеќе на оваа тема, следете ги Period. The Menstrual Movement Skopje, иницијатива на група девојки кои се борат против стигмата и табуата за менструацијата во нашето општество и преку социјалните мрежи нудат точни и достапни информации на македонски јазик.

Оданочувањето на влошките и тампоните како неесенцијални производи е особено важно прашање во време на пандемија и криза, кога државата е во можност да им ускрати одредени услуги и слободи на граѓаните – на пример движење по 22 часот, физичко присуство во училиште, седење во кафуле. Во овие ситуации станува особено важно кои производи и услуги се ценат како неопходни, а кои не. Пред само неколку дена во повеќе градови во Италија на неколку девојки не им било дозволено да купат влошки и тампони по 18 часот, затоа што според рестриктивните мерки во Италија, по 18 часот не е дозволено да се купуваат неесенцијални производи. Дали производот е есенцијален или не во овој случај не е прашање на здрав разум (имам менструација – неопходни ми се влошки), туку финансиската дефиниција на овие производи според која производите за кои се плаќа ДДВ од 22% во Италија, или 18% во Македонија, се сметаат за неесенцијални. Проблемите кои во обични услови не се третираат, во кризни ситуации можат да добијат апсурдни димензии, што е уште еден показател за важноста на овој проблем.

Менструацијата е природна, репетитивна состојба и е клучен дел од репродуктивното здравје. Кога немаме пристап до хигиенски производи за време на менструацијата, го ризикуваме нашето здравје, а значително се влошува и нашиот квалитет на живот. А проблемот е решлив. Бизнисите и компаниите секојдневно креираат нови изуми, па денес можат да се купат и менструални чашки, долен веш со вградена влошка, органски тампони без токсични состојки и многу друго. Но, развојот на нови технологии е недоволен доколку цените на овие производи остануваат недостапни. На страна од цените, многу од овие производи воопшто и не се достапни на пазарот во Македонија. Иновацијата не може да надомести за незанимавањето на институциите со овој проблем, кои се должни да се сензибилизираат за важноста на менструалното здравје и менструалната сиромаштија. За нивна среќа, бројните феминистички движења во повеќе земји се имаат изборено за конкретни решенија на овој проблем и постојат позитивни примери од други држави. Сѐ што треба да се направи е овие решенија да се спроведат. А тоа треба да претставува приоритет кога станува збор за квалитетот на живот на половина популација.

НАПИШАНО ОД:
  • Ангелина Цветковска
  • April 21, 2021
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Одисеј и Пенелопа или Одисеј и Партенопа: аспекти на романот „Лисица“ од Дубравка Угрешиќ
Феминистичко читање на ликот на Вдовицата преку симболиката на Партенопа и лисицата.
  • Од Радица Стојановска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Писма од Украина (втор дел)
Ги споделуваме написите од дневниците на тројца млади луѓе од Украина, од првите денови на руската инвазија.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, КУЛТУРА, ФЕМ 101
C.A.R.E.
Култура на солидарност како место на соживот:::::
  • Од Душица Лазова
  • КВИР, ФЕМ 101
Кралиците кои создаваат кралици
Писмо на Миз Крекер која пишувајќи за нејзината релација со дрег-мајката, низ приказната за љубовта, пријателството, поддршката и растењето, доближува една перспектива за животот во дрег заедниците.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Жени жртви или жени злосторници­?
Случајот на Пале Илкоска.
  • Од Тамара Славеска Апостоловски
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
„Невидливиот баталјон“: Жените од украинската армија маршираат во штикли
„Жените, исто како мажите, се борат во војнички чизми“. Неодамна објавените слики кои ја промовираат престојната воена парада во Украина беа широко критикувани поради одлуката женските кадети да парадираат во штикли.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Протести во Косово: Дали училиштето нé третира како ученички или како објекти?
Како реакција на наводите за силување на малолетно лице од страна на вработен во косовската полиција се одржаа организирани протести во Приштина и Дренас
  • Од Сара Миленковска
  • КВИР, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Џудит Батлер: Треба да ја преиспитаме категоријата жена
Авторката на револуционерната книга Gender Trouble вели дека не треба да се изненадуваме кога категоријата жени се проширува и ги вклучува и транс жените.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
(О)станување уметници
Кон „Птицата во мене лета каде што ќе посака“.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
So long 2019!
Со цел да ја затвориме оваа година, прашавме неколку од нашите авторки што е тоа по што ќе ја паметат изминатата година.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Историскиот миг на кој Милена Радуловиќ му даде лице
Од моментот кога Милена Радуловиќ одлучи да проговори и да го пријави насилникот за сексуално насилство, веќе ништо не е исто.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Ова веќе нема да го толерираме: Протести против сексуалното вознемирување и напади во училиштата во Косово
Протестите беа придружени со акции на социјалните мрежи каде жени и девојки, главно анонимно, споделуваат лични сведоштва на сексуално вознемирување и напади во училишта, на работа и на улица.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Опасното користење на приватните сексуални наративи на жените против нив
Приватните сексуални наративи на жените се користат против нив, дури и по смртта.
  • Од Гала Насева
  • КВИР, ФЕМ 101
Секоја трансродова личност носи приказни кои треба да се слушнат
Веќе неколку години по ред, на 31 март го одбележуваме денот на видливоста на трансродовите луѓе. Глобално, трансродовото постоењето и борба се прославува на овој ден од 2009 година.
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Што претставува фемицидот?
Деновиве многу девојки и жени споделуваат црно-бели фотографии од себе под хаштагот #challengeaccepted  како знак на меѓусебно поддршка. Меѓутоа, изворот на овој „тренд“ всушност се наоѓа во Турција.
  • Од Теодора Соколовска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Како општеството гледа на моќните жени преку приказот на Медуза
Изгуглај било чие име на позната жена, од Ангела Меркел до Ненси Пелози, во склоп со зборот Медуза. За сите нив ќе добиете резултати со фотошопирана слика од нивниот лик како горгона.
  • Од Моника Јамандиловска
  • ФЕМ 101
8 март 2019 низ фотографии
Што се случуваше на Меѓународниот ден на жената во градовите низ Европа
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Родови перцепции – Нови методи на размислување и визуелизации за родовата репрезентација: Интервју со Кумјана Новакова
На наше огромно задоволство вечерва во Музејот на современата уметност - Скопје во 20:00 часот се отвора изложбата Родови Перцепции | Perceptions Engendered, фокусирана на женската уметност.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Промоција на „Дијалози“
Во четврток ќе прославиме една година љубов, пријателство, и феминистичко пишување и дејствување.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Скриената неправда меѓу средношколските клупи
Со знаење и свест во борба против менструалната неправда и сиромаштија.
  • Од Ангелина Цветковска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Трчаш како девојче: Гравитација
Бројот на варијации на формата на женските гради е веројатно соодветен на бројот на жени во светот или ко што би рекла една моја драга личност “сто жена, двеста сиса”
  • Од Бојана Јовановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Митот за (не)дисциплираните девојки
„Таа беше најдисциплинираната, најпочитуваната, најсредената - совршена девојка, толку совршена што може да те извади од кожа. Накаде се стремеше таа? Ја следев. Таа можеше да ги среди дури и полиците на празнината“.
  • Од Кристина Атанасова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Зрачни и во полн цут: монструозното-женско во филмот „Мидсомар“
Родова перспектива на ликот на Дени во филмот „Мидсомар“.
  • Од Елена Петрова
  • ФЕМ 101
Бараме од работодавачите да ги ослободат работничките за да присуствуваат на Маршот за Осми март
Маршот ќе се одржи на 8ми Март со почеток во 15.00 часот пред МВР (ул. Димче Мирчев бр.9, главен влез), а ќе заврши во Парк Жена Борец.
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Системот (не) функционира: Зошто Македонките повеќе се охрабруваат да пријават семејно насилство откако ќе се преселат во странство?
Родово базираното насилство го поткопува здравјето, достоинството, безбедноста и автономијата на своите жртви, но сепак останува обвиткано во култура на тишина.
  • Од Александра Спасеска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Болката е нашиот отпор
Кон создавање речник за болката.
  • Од Ангел Димитриевски
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Три книги „за момчиња“
Три приказни што на различен начин ги критикуваат насилните аспекти на воспитувањето момчиња.
  • Од Лени Фрчкоска
  • ФЕМ 101
Фудбалот е за девојчиња, како што и куклите се за момчиња
Родителите и старателите немаат намера да се однесуваат поинаку кон момчињата и девојчињата, но доказите покажуваат дека тие очигледно го прават токму тоа.
  • Од Лени Фрчкоска
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
„Право на избор“
Зошто невакцинирањето не е прашање на телесна автономија.
  • Од Елена Гаговска
  • МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Колку е безбеден јавниот простор за жените?
Поради чувството на небезбедност жените се принудени да трошат повеќе време да стигнат до посакуваната дестинација или да потрошат повеќе пари, доколку од страв да пешачат сами, решат да стигнат до посакуваната дестинација со автобус или такси, иако автобусите и такси возилата се исто така места каде што повторно жената може да искуси некаква форма на родово-базирано насилство.
  • Од Марија Ангеловска
  • ФЕМ 101
5 ЖЕНИ ЗБОРУВААТ НА ТЕМА: НАДЕЖ
Неда Чаловска, Ружица Максимовска, Ена Утевска, Џане Крешова и Вики Младенова споделуваат од каде црпат чувство на надеж.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Шира и моќта на различноста
Серијата може да ја гледате сами или со деца, погодна е и за големи и за мали, а особено за сите девојчиња кои растат и имаат потреба да се најдат себеси во активна улога која значи нешто за подобрувањето на светот или општеството во кое живеат.
  • Од Билјана Кочоска Танеска
  • Uncategorized, КВИР, ФЕМ 101
Магијата на Скопје Прајд низ фотографии – Втор дел
Ако и вие како нас не можете да се наситите на прекрасните фотографии од Скопје Прајд, во прилог втор дел галерија фотографии.
  • Од Тимот на Медуза
  • ФЕМ 101
Можна ли е достоинствена дигитална интимност?
Потребно е како нација да научиме како правилно да ја уважуваме интимноста, и како правично да ги казниме злосторниците кои ги загрозуваат жените.
  • Од НИКОЛА ДОНЕВ И РАДОВАН СПИРИДОНОВ
  • КВИР, ФЕМ 101
Лудиот астронаут со родово-квир пресврт
Квир телото како место на можности и отпор во расказот „Да и Гомора“ на Семјуел Делејни
  • Од Душица Лазова

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram