Skip to content
  • За нас
  • Контакт
Menu
  • За нас
  • Контакт
Facebook-f Instagram
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • MЕДУЗА TV
Search
Close
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Време на жените
Грижата за локалното, за она што го гледаме пред себе, за оние кои се близу до нас и сакаме да ги заштитиме е вистинската мотивација и движечка сила на хероината.

Првите неколку месеци од пандемијата времето го поминувавме како изолираните хероини од сказните – Пепелашки и Снежани оптеретени од социјални и економски прашања предат, месат леб, чистат или се чешлаат пред огледало затворени во своите куќички – сосема исклучени од животот што сме го познавале, додека надвор грижата за заедницата и товарот од здравствената криза паѓаше на медицинските лица, касиер(к)ите и комуналните хигиеничари/ки.

По едно долго колективно учење како се меси леб, обидувајќи се продуктивно да го искористиме времето надвор од рамките на социумот, сите се препуштивме на едно лагодно меѓучовечко решение: ништо не мора да се прави затоа што надвор секако беснее една невидлива ирационална сила.

Не требаше долго пред секоја можна институција да нè изневери или да придонесе за општата анксиозност. Социјалната, класната и родовата неправда уште толку испарија на површина, како и ароганцијата и небрежноста на луѓето на позиција на моќ во време на општа криза, а црквата уште во првиот месец го достигна врвот на својата хипокризија. Луѓето кои патеа по старото нормално, по некое време сфатија дека „нормалното“ е зло кое чекало токму ваква шанса, како пандемијата, да си ги покаже забите и дека сите треба да се чуваме од нормалната црква и од нормалната просечна институција. Пред вакцинацијата, кога видовме дека нормалното е акт и лицемерие, се прашувавме – кој ќе го спаси светот?

Во акционите филмови најчесто сме навикнати да гледаме како ликови на изнасилени алфа-мажи го спасуваат светот од потенцијална катастрофа (предизвикана од друг, машки антагонист), со помош на екстремна физичка сила, високотехнолошки играчки и скапи мисии придружувани од згодни женски како sidekicks, помошнички и негувателки или понекогаш, пак, само како убави придружнички. Но, кога се работи за филмови со постапокалиптична содржина, се чини дека главни ликови најчесто се жените. Женските ликови од поп-културата, во новите блокбастери, како на пример Сандра Булок во „Bird Box“ (2018) или Емили Блант во „A Quiet Place“ (2018), како и хероината од адаптацијата на книгата од Маргарет Атвуд – серијалот „The Handmaid’s Tale“, се борат со она што не смее да се види и она што не смее да се слушне.

Ако ликовите на хероите се борат со некоја конкретна материјална закана, хероините се борат со невидливото, односно гледаме ликови на жени како опстојуваат во време на безмилосни и тешко сфатливи сценарија, без разлика дали се работи за измислени чудовишта кои не смеат да се видат/слушнат или за дистописки режим. Во филмовите со постапокалиптични содржини жените не го спасуваат светот (светот веќе е уништен), туку се борат да преживеат во него со издржливост, интуиција, борба и носење правилни одлуки. Се чини дека претчувството и силното чувство за неправда е нивното најсилно оружје. Д-р Клариса Пинкола во „Жените кои трчаат со волците“ („Woman Who Run With the Wolves,“ Ballantine Books, New York) вели дека жените кои стануваат социјално, политички или културолошки свесни честопати откриваат дека треба да се справат со колективниот бес, бес што се провлекува низ нив одново и одново, и дека сосема е здраво овој гнев да се канализира во изнаоѓање начини како да се предизвика корисна промена, наместо да се неутрализира гневот за да не се чувствува ништо.

Ако ги земеме предвид сите овие културни референци и силното чувство за неправда, жените како да се тренирани за ова несигурно време, кога пандемијата за нас претставува само уште една нова непредвидлива сила.
Хероините во овие филмови не го спасуваат светот;, нивната задача е да ги зачуваат најблиските, семејството, децата, заедницата. Тие се претставени како чуварки на домот. Шарлиз Терон, зборувајќи за својот лик Фуриоза во „Mad Max: Fury Road“ (2015), вели дека во постапокалиптичен свет, жените би преживеале. Фуриоза се разликува од останатите ликови на заробени жени во филмот, што значи дека единствен начин да не биде потчинета оваа жена е да биде вооружена? Но, и на Фуриоза главна движечка сила во филмот ѝ е домот, или меморијата за домот, како оаза во апокалиптичниот пустош. Главната мисија се води околу враќањето назад, во родното место.

Домот игра важна улога во филмовите со постапокалиптични теми. Домот игра важна улога и во време на пандемијата, кога од нас се бара да се жртвуваме и да останеме во него, со цел да го заштитиме колективот. Ако ја продолжиме паралелата со хероините од сказните, ќе заклучиме дека и Пепелашка се жртвува за на крај да доживее трансформација. Патријахалната идеја дека саможртвувањето, домашната работа и одговорноста се услов за добра девојка која треба да стане жена е вкодирана уште во сказната. Наспроти Снежана, Пепелашка и Рапанзел кои мора да се жртвуваат за мажачка како социјализирачко средство, нашето саможртвување е за здравјето на општеството и домот. Ова време на изолација многумина од нас го сфативме како потенцијал за лична иницијација или можност од сето ова да излеземе подобри за нас и за заедницата. Во овие времиња важно е да се зачува менталното и физичко здравје, грижата за локалното, малите гестови на љубезност и добрососедство… како што нè учат и хероините од постапокалитичните филмови. Ова саможртвување треба да го сфатиме како шанса за колективно растење, но и простор да се испита што значи „нормалното“ и колку всушност сме биле оштетени од него.

По една година пандемија останува „сето ова народот да го позлати,“ како и во секое сценарио каде се очекува институциите да ја вршат својата работа. Грижата, сепак, останува на оние кои се грижат. Во постапокалиптичните филмови визијата за глобалното пропаѓа, херојот не може повеќе да го спасува светот затоа што е дисконектиран од него. Грижата за локалното, за она што го гледаме пред себе, за оние кои се близу до нас и сакаме да ги заштитиме е вистинската мотивација и движечка сила на хероината, како и на милиони жени низ светот со најесенцијалните професии во време на пандемијата. Губењето верба во институцијата носи ново време, нова ера на реобмислување на општественото уредување и навраќање околу домашното „огниште“. Мора да следи ревизирање на цел систем навики, конфронтација на идеи и рефлектирање на траумата што заеднички ја минуваме. И затоа што не сме сигурни дека ова можеме да го очекуваме од институциите, инсистирањето за промена треба да го бараме во нас.

Помина една година борба со непознатото, дојде и втората пролет во пандемија. Оваа пролет можеби нема да нè спаси, но се надевам дека на сите ќе ни ја даде потребната сила, нега и љубезност за да бидеме тука за себе, како и еден за друг.

НАПИШАНО ОД:
  • Кристина Атанасова
  • May 11, 2021
  • ДИЈАЛОЗИ, МОЕ ТЕЛО, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Пејзаж на неименливото: Разговор помеѓу Калиа Димитрова и Билјана Радиноска
Би сакала да ти кажам: „Ја носам својата траума како цвет на реверот или како орден од војната или како свежо налакирани црвени нокти“. Тоа би била добра реплика, но сè уште не е така.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Бидување заедно од дистанца
Одново ќе го откриеме средиштето на состојба на домување (condizione domestica). Ќе имаме можност, конечно, да го откриеме нејзиниот политички потенцијал, од каде што приватноста не е лишена.
  • Од Тимот на Медуза
  • ДИЈАЛОЗИ, ФЕМ 101
Јана Бауер: На детето треба да му се даде комплесен карактер, затоа што животот не е црно-бел
За важноста на книжевноста за деца, обврската на писателите на децата да им понудат решенија за тоа како да живеат со другите и мултикултуралноста како обележје на добрата книжевност.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
*WAP* на најјако
Или зошто за многу луѓе влажна вагина значи опасна вагина
  • Од Калиа Димитрова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Крчкај си на тивко
За феноменот психолошка манипулација (gaslighting)
  • Од Кристина Ивановска
  • ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Писма од Украина (прв дел)
Ги споделуваме написите од дневниците на неколку девојки и жени од Украина, од првите денови на руската инвазија.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Зошто жените „не се смешни“: хуморот и телото
За хумор потребна е слобода на телото којашто, нема да се изненадите, често не е присутна кај жените.
  • Од Благица Димитрова
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Кој ги носи панталоните (дома)?
Како жените се избориле за правото да носат панталони.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Не чепкај традиции!
Има една екстремно шовинистичка традиција за која ретко може да се најде нешто пишано, или помош за како да се справиме со истата - традицијата на повојница/мекици по пристигнување на новороденчето.
  • Од Андреа Угриновска
  • КВИР, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Семејството на прво место: Подемот на антиродовото движење во Северна Македонија
Говорот на омраза насочен кон ЛГБТ заедницата во Северна Македонија е во пораст, но жртвите ретко го пријавуваат. Во меѓувреме, „антиродовото“ движење, остварува придобивки.
  • Од Елена Гаговска
  • ДИЈАЛОЗИ, КУЛТУРА, ФЕМ 101
Еден „клик“ може да уништи цел живот: Интервју со Дина Дума
Имав ретка шанса да поразговарам со околу 100 девојки на кастингот кои беа отворени да ги споделат нивните приказни на оваа тема.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Чекајќи го ветрот
На исклучително добра книга за деца се наидува прилично ретко.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Жените знаат многу нешта: Извадок од есеј на Меридел ле Сиер
Извадок од есејот „Минеаполис“ на Меридел ле Сиер во превод од англиски на Дамјана Видическа
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Голото селфи како нова уметничка форма
За многу жени-уметници, создавањето на сопствениот разголен приказ станува начин за реапроприација на стереотипната слика на жената од машките традиции на историјата на западната уметност.
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Како Портрет на жената во огнот ги прекршува уметничките конвенции
Ако бидувањето гледан се изедначува со бидувањето објектификуван, тогаш Мариан и Елоиз меѓусебно се гледаат еднакво долго и еднакво длабоко, па какви било нееднаквости помеѓу нив исчезнуваат.
  • Од Анастасија Марковска
  • КВИР, ФЕМ 101
Зошто Скопје Прајд?
Затоа што никој не е слободен, додека сите не се ослободат.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
„Библиотеките како простор и за квир заедниците“ – предавање во Националната универзитетска библиотека
Предавање на м-р Лени Фрчковска во НУБ на 1ви јуни, во 18 часот.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Апсурдноста на модерните вештерски кампови во Јас не сум вештерка (2017)
Што се случува кога мислењето на колективот ќе се земе здраво за готово, а молчењето како потврден одговор.
  • Од Радица Стојановска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Од мое гледиште – обука за критичко феминистичко пишување на Прво па женско#9
Ги очекуваме вашите апликации до 28 мај
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Лектирите се важни. Ние нашата работа треба да си ја завршиме
  • Од Лени Фрчкоска
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Работилница за полиаморијата (политика и задоволства)
Среда (11.05) во Комитет со почеток во 18 часот ќе имаме можност да се дружиме со Марта Шушак и Мима Симиќ
  • Од Тимот на Медуза
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Шмукај, шмукај, бејби!
Kлиторалниот шмукач за мене ова беше откритие на векот.
  • Од Тимот на Медуза
  • КВИР, ФЕМ 101
Лудиот астронаут со родово-квир пресврт
Квир телото како место на можности и отпор во расказот „Да и Гомора“ на Семјуел Делејни
  • Од Душица Лазова
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Со свој камен поглава
Кратка приказна за потрагата по здравствен систем во време на пандемија.
  • Од Калиа Димитрова
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Дали Академијата мисли дека филмот Little Women се режираше сам?
Време е да се фрлат номинациите за Оскар оваа година директно во оган.
  • Од Гала Насева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
„Френсис Ха“ – првото „дете“ на Бамбах и Гервиг
Френсис е збунета, смотана, изгубена, весела, разиграна, уморна, висока, смешна, харизматична и чудна. Има 27 години и нема стабилна врска, работно место или дом. Често е сама и повремено осамена.
  • Од Калина Качoровска
  • МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Mислев дека имам внатрешно крварење и умирам: Приказни за прва менструација
Менструацијата е телесен, приватен и интимен процес, но стигмата, срамот и сиромаштијата се прашања кои мора да се адресираат јавно.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
Променливо облачно
Легендата вели, здружено, нашите бели дробови можат да создадат ветер.
  • Од Калиа Димитрова
  • ФЕМ 101
За изолацијата и перспективите
Перспективата е новиот ментален простор што треба да го отвориме за да може да ја освоиме слободата. Меѓите да се трансцендираат во просторот на можното, наместо во просторот на физичкото и ограниченото.
  • Од Ана Блажева
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Шира и моќта на различноста
Серијата може да ја гледате сами или со деца, погодна е и за големи и за мали, а особено за сите девојчиња кои растат и имаат потреба да се најдат себеси во активна улога која значи нешто за подобрувањето на светот или општеството во кое живеат.
  • Од Билјана Кочоска Танеска
  • КУЛТУРА, ПЛОШТАД, ФЕМ 101
Амбер Херд е несовршена жртва
Дали јавното говорење за партнерско насилство само им дава можност на насилниците да го продолжат злоставувањето на нивните жртви преку судските системи?
  • Од Елена Гаговска
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
ПРВО ПА ЖЕНСКО #9
Фестивалот нуди алтернативни мрежи и погледи кон идни начини на здружување на сите оние кои системски истуркани, а експлоатирани.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
„Доаѓаме со поклон“ – самостојна изложба на Шејла Камериќ
На 27 септември во „Чифте Амам“, во 19 часот се отвара изложбата „Доаѓаме со поклон“ на познатата босанска уметница Шејла Камериќ.
  • Од Тимот на Медуза
  • КУЛТУРА, МОЕ ТЕЛО, ФЕМ 101
Кондоми – инструменти за игри на моќ
Стелтинг и отпорноста кон користење кондоми кај хетеросексуалните мажи
  • Од Наталија Станојевиќ
  • КУЛТУРА, ФЕМ 101
Неуспешната родова транзиција во Кожата во која живеам на Педро Алмодовар (La piel que habito, Pedro Almodóvar)
Ако ја боли, ќе си трпи.
  • Од Анастасија Марковска

Момент...

No more pages to load

1 2 … 15 Next »

Категории

ФЕМ 101
КУЛТУРА
МОЕ ТЕЛО
КВИР
ДИЈАЛОЗИ

Корисни линкови

ЗА НАС
КОНТАКТ
БЕСПЛАТНА ПРАВНА ПОМОШ

Copyright © Медуза 2023 | Developed by MASIVA

Scroll to Top
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Menu
  • ФЕМ 101
  • ПЛОШТАД
  • КУЛТУРА
  • МОЕ ТЕЛО
  • КВИР
  • ДИЈАЛОЗИ
  • ЗБОР
  • ПЕСНА
  • MЕДУЗА TV
  • ЗА НАС
  • КОНТАКТ
Facebook-f Instagram