Пишувам како жена и како мајка на три деца. Да, три. Токму тоа е одговорот што посакувам да го дадам на прашањето: „Колку деца имаш?“

Но, не сум толку смела. Во тие моменти одлучувам да се поштедам себеси од објаснувањa, а соговорникот од непријатна ситуација, па го кажувам бројот само на моите живи деца: „Две“.

Мојата прва бременост заврши на прагот на осмиот месец. Поради компликации, плодот беше умртвен со пункција по што следуваше индуциранo природно породување.

Сеќавањата од тој ден ми се магловити, можеби и потиснати, но кога низ муабет со сестра ми и маж ми се навраќаме на тој ден, секој пат ми се чини дека наоѓам ново парче од сложувалката за кое не сум ни била свесна дека недостасувало – сложувалка која и после речиси шест години сѐ уште ми се чини незавршена.

„Дали можеби има уште нешто што би сакала да направиш во врска со тоа?“, прашањето тлее.

Одговорот веројатно е „Не сакам ниедна родилка на мртво бебе да помине низ истото искуство. Нехумано е!“

Не сакам ниедна родилка да слуша бебешки плач во часовите што му претходат на раѓањето на нејзиното мртво бебе.

 Не ја сместувајте во породилното одделение, нека лежи со пацинетите што се оперирале од жолчка или некаква си скршеница. Нека не дели соба со родилка на живо бебе. Замислете си ја само ситуацијата кога во иста соба лежи родилка на мртво бебе, додека на другата ѝ го носат бебето на подој. Или пак кога таткото на ужалената мајка доаѓа да ја теши и заедно плачат столечени од болка, додека од другата страна таткото и мајката му се радуваат на новиот живот.

Молчиме. Седиме со сестра ми во тишината на мојата болничка соба, но не е воопшто тивко. Се слушаат стенкањето, офкањето и рикањето на родилките. Се слуша бебешки плач: првиот крик кој го наговестува пристигнувањето на нов живот. Свесна сум дека мојот пораѓај нема да заврши со бебешки плач, туку со мртва тишина. Се плашам од криците на болка кои имам чувство дека ми го распаруваат телото. Се плашам од непознатото. Во зацрвенетиот поглед на сестра ми, која седи отспротива, го гледам одразот на сопствената беспомошност. Наеднаш таа скокнува од столот, водена од инстинктот на постара сестра, во обид да ме заштити од неправедниот свет, да ја засолни својата помала сестра. И во градинка и во основно училиште, самото сознание дека имам поголема сестра создаваше околу мене еден заштитен оклоп на безбедност. И сега, јас со моите 28 години, а таа со нејзините 30, повторно ме заштитува, повторно создава околоп за да ме одбрани од суровиот свет – со своите дланки прави оклоп врз моите уши, обидувајќи се да го пригуши плачот на новороденчињата кој цел ден одекнува низ породилното одделение.

Не сакам ниедна родилка да го сведочи умртвувањето на нејзиното неродено бебе.

Ставете перде налик она што го користите за време на породувањето со царски рез: како што ја поштедувате родилката од призорот на расечен стомак, крв и извадени органи, така поштедете ја од сведочењето на умртвувањето на нејзиното бебе.

Лежам во собата со ултразвук. Докторката ми го мачка стомакот со гел и со сондата поминува по него: на екранот се појавува моето бебе, мрда. Докторката му ја подава сондата на докторот кој ѝ асистира и ја зема големата игла соопштувајќи ми дека ќе ми ја стави во стомакот. Гледам како иглата ми ја продира кожата, го кревам погледот кон мониторот и гледам како иглата се обидува да го улови бебето. Неуспешно. Докторката ја вади иглата и одново ја става. Повторно ја вади и одново ја става. Три пати промашува. Конечно таргетот е погоден, гледам како иглата продира во неговото главче. Моето бебе повеќе не мрда.

Не сакам ниедна родилка да биде лишена од изборот дали сака или не сака да се опрости од своето мртво новороденче.

Прашајте ја дали сака да го види и/или да го подржи. Дајте ѝ избор на родилката, таа нека реши. Задржете ги за себе вашите лични уверувања, ставови и стравови. Не се работи за вас, за неа се работи.

Породувањето е закажано и веќе знам каков ќе биде исходот. Со денови си ја замислувам сцената на опростување. Сакам однапред да си го подготвам умот и телото за она што следи, верувам дека повторувањето ќе ми помогне да ги запомнам сите чекори. Си ја визуелизирам и како филмска лента повеќе пати си ја одигрувам сцената во глава: како ми го подаваат, како го прислонувам кон моето лице, му го бакнувам челцето и на увце му шепнувам дека го сакаме и му посакуваме лесен пат.

Ништо од ова не се случи.

Премалена од стравот и болката кои веќе со часови ми го растргнуваат телото и ми го параат срцето се предавам на убедувањата на докторката која со саати упорно ме преколнува дека тоа е погрешно, дека ќе ми остави траума, дека ќе имам кошмари и дека таа слика ќе ме прати навек. Нејзината упорност дополнително ме истоштува. Иако се обидувам да се изборам за својата желба, на крајот кога сум веќе легната на боксот, докторката повторно ме затрупува со нејзините уверувања. На моменти, ми се чини дека се додека не се согласам со неа, нема да почне да ме пораѓа. Се предавам, поразена сум. Сакам што побргу  да си заминам од ова место.

 ********************************************************************************************

Секоја загуба немилосрдно нѐ фрла во бездна: лесно тонеме во празнотијата на секојневието, во пустошот што настанал во нас. Но, секоја загуба создава и замислени заедници. Загубата на новороденче ги обединува сите родители во една таква замислена заедница, каде со споделувањето на нашите искуства верувам дека станува барем за нијанса полесно. Мојот роман „Тишина“ му го посветив на Петар, за да го обзнанам неговото постоење, да го овековечам неговиот спомен, да се осигурам дека никогаш нема да биде заборавен. Книгата е и за сите Севди, да знаат дека не се сами, напротив дека нѐ има многу. Како се повеќе размислувам на темава, сфаќам дека ние сме всушност и многу повеќе од една замислена заедница. Ние и нашите тела сме извор на знаење. Знаење кое некому ќе служи како непроценлива информација и ќе биде од помош на сите оние кои, за жал, допрва ќе треба да се соочат со една ваква загуба. Пишувам со надеж дека овој есеј ќе стигне до нив, но и до институциите, или барем до некој кој има доволно моќ да ги издејствува овие навидум мали, но значајни промени.

Бидејќи кога веќе разделбата не може да биде полесна, нека е барем похумана!