Забраните за абортус ги одземаат човековите права. Еве зошто мораме солидардно да застанеме против нив

Забраните за абортус не се особено ефективни. Кога владите го ограничуваат пристапот до абортус, истите всушност продолжуваат да се одвиваат со идентична стапка, според Светската здравствена организација. Но, тие стануваат помалку безбедни. Кога услугите за абортус се одбиени или ограничени, закачалките за палто, токсичните билни лекови и неквалификуваните лекари стануваат соодветна замена, додека професионалци кои се бават со медицина и обезбедуваат соодветна грижа се криминализирани.

Целосните забрани или рестриктивните закони за абортус во земји како Ел Салвадор, Полска и неодамна неколку американски држави (вклучувајќи ги Луизијана, Охајо, Кентаки, Мисисипи, Џорџија, Алабама и Мисури) се создадени да ги контролираат и ограничат жените и девојчињата во стереотипни родови улоги. Тие се навреда на нивните човекови права и достоинство и претставуваат родова дискриминација. За трансродовите и квир луѓето кои имаат потреба од абортуси ваквите рестриктивни закони се најнови во долгата низа напади врз нивните права и слободи.

Организациите кои ги бранат човековите права ги документираа агонијата и очајот што произлегуваат од рестриктивните закони за абортус низ целиот свет. Една од најстрашните приказни е онаа на „Ms Y“, жена која доби азил во Ирска откако беше претепана и силувана од паравоенa единица во нејзината земја. Ms Y се обиде да се самоубие неколку пати кога ѝ беше кажано дека не може да стави крај на бременоста, што беше резултат на силување.

На крајот, таа беше принудена да се породи со царски рез. За време на целата процедура, загриженоста на ирските власти за заштитата на фетусот беше поважна од менталното и физичкото здравје на Ms Y.

Минатата година Ирска се приклучи на списокот од 50-тина земји што го проширија пристапот до легален абортус во последните неколку децении. Тоа беше историски потег што задоцни за Ms Y, но ќе може да ги заштити другите од страдање од истата траума.

Неодамна, го воочивме ужасното влијание на кривичните закони за абортус за казнување на лица кои поминале низ компликации поврзани со бременоста. Во Ел Салвадор, жените кои доживуваат спонтани абортуси или пораѓање на мртвородено дете, често се „осомничени за абортуси“ и обвинети за убиство.

Во април 2016-та година, Евелин Хернандез, 21-годишна жена Ел Салвадор доживеа акушерска вонредна состојба дома, што резултираше во загуба на бременоста. Таа беше уапсена, помина низ судска постапка и беше осудена на казна затвор во траење од 30 години за убиство. Во февруари годинава, повисокиот суд ја поништи оваа пресуда и нареди да се одржи ново судско рочиште – на кое Евелин беше прогласена за невина. Сепак, на 6-ти септември, јавното обвинителство во Салвадор објави дека ќе ја обжали пресудата – покажувајќи ја опсесијата на властите да ја обвинат според драконските закони на земјата.

Мораме да продолжиме да се спротивставуваме на напорите на владите да ги контролираат телата на жените и девојчињата. Според најновиот извештај за репродуктивно здравје на Гатмачер Институтот со седиште во САД, заклучно со 2017-та година, 42% од жените на репродуктивна возраст живеат во 125 земји каде абортусот е многу ограничен (целосно забранет, или е дозволен само за да се спаси животот на жената или да го заштити нејзиното здравје). Правните надлежности ширум светот одат во крајност за да го ограничат пристапот до абортус – притоа одземајќи им ги човековите права и телесната автономија на оние кои можат да забременат.

Секое лице кое нема контрола врз тоа што се случува со нивното тело не може да биде слободно. Дебатата околу абортусот треба да го надмине прашањето дали животот на една личност е загрозен од бременоста. Во суштината на ова прашање е правото на една личност да донесува одлуки за тоа што се случува со нејзиното тело. Ова право е клучно за да им се овозможи на сите луѓе кои можат да забременат целосно да ги остварат своите човекови права и да ги живеат своите животи достоинствено. Владите не само што мора да го декриминализираат абортусот и да обезбедат пристап до безбеден абортус во пракса, туку и да создадат социјални услови во кои луѓето можат да донесат одлуки поврзани со бременоста без угнетување, дискриминација, стигма, принуда, насилство, недостаток на можности или казни.
Сè повеќе земји се разбудија поради овој факт, дури и покрај алармантното враќање на репродуктивните права во некои земји, како САД или Полска, предводени од групи против избори и поддржани од популистички политичари. Во текот на последните 25 години, околу 50 земји ги сменија своите закони за да овозможат поголем пристап до абортус. Иако националните контексти се разликуваат, една работа ги обедини сите успешни кампањи за реформа на законите за абортус: жени кои зборуваат јавно. Од Ирска до Јужна Кореја, активистите помогнаа во уништување на стигмата и тајноста околу абортусот преку споделување на нивните приказни. Во Аргентина и Полска, над милион жени маршираа со едно барање – да се слушнат нивните гласови.

Луѓето кои треба да имаат или веќе имале абортус ја заслужуваат нашата поддршка и солидарност. Без разлика дали со одвојување на време и ресурси на домашните мрежи за абортус, излегување на улиците во знак на протест или едукација на луѓето во нашите животи за потребата од безбеден абортус, сите ние треба да играме улога во враќањето на нашите права.

Во исто време, владите мора да го прошират пристапот до безбеден, легален и достапен абортус и контрацепција за сите луѓе. Не само што тоа е хуманиот начин, туку е и државна обврска според меѓународното право. Може да спречи безброј смртни случаи, трауми кои траат цел живот и сериозни повреди.

Извор: Time