Марко

Како квир трансродов маж и активист, досега сум учествувал на панели и живи библиотеки каде што претежно споделувам позитивни искуства за тоа како е да се биде трансродова личност во нашата земја. Никогаш не сум бил мета на трансфобични насилни напади и ја користев (и сѐ уште ја користам) мојата привилегија да помогнам на оние што не се толку привилегирани како мене.
Но, една вечер се почувствував како потполно да ја изгубив таа привилегија.

Беше сабота во мојот град и се разбира бев излезен со моето блиско друштво, со кои се забавуваме и уживавме во ноќта. После полноќ тргнавме кон еден од најпознатите кафичи во центарот на градот: влеговме, си земавме пијалоци и застанавме некаде во средина. Местото беше преполно со луѓе, па како што се забавувавме малку се разделивме. Јас стоев на страна кога ми пријде еден непознат млад дечко и почна да ме навредува мене и моето друштво.  Повеќепати му кажав да ме остави на мира, но откако видев дека не ја сфаќа пораката, малку го повишив тонот. Тој толку збесна што замавна бокс кон мене и ме турна на земја. Во процесот ми ги скрши очилата, продолжи да ме шутира по земја како небаре да сум фудбалска топка. За сето тоа време бев во фетусна позиција и со рацете си ја штитев главата. Напаѓачот веднаш го снема. Во целата таа гужва моите пријатели не знаеја дека јас сум претепаниот сé додека не ме видоа како станав.

Досега во мојот живот не сум бил жртва на вакво физичко насилство и сфатив колку е потребно и важно да се има солидни и стриктни законски мерки кои ќе ги заштитат ЛГБ и трансродовите луѓе (особено трансродовите жени и сексуалните работници/чки) од вербално, физичко и ментално насилство, од говори на омраза, од губење на работни места и здравствени привилегии. Сеопфатното сексуално образование мора да биде задолжително во училиштата и да биде ЛГБТ-инклузивно доколку сакаме иднина во која ќе се стави крај на нашите страдања.

Не губевме време, излеговме надвор и го најдовме првиот полицаец во близина. Ни рече да одиме до болница и да извадиме лекарски документ од преглед и да пријавиме во полиција. Тоа го средивме и на крај земавме такси до мојот дом. Бев преплашен за мојот живот, под огромен стрес и параноја и штом бев дома пишав на било кој од моите пријатели на Фејсбук. Елена беше една од нив.

Елена

Првата порака што ја отворив неделата наутро беше од Марко. Во малку подолга порака ми кажа дека бил нападнат пред помалку од 12 часа додека бил со излезен во кафич со своето друштво. Марко ми имаше и испратено и слика на којашто не му се гледаа модрици, бидејќи можел да си го заштити лицето, но изгледаше психички изнемоштен. Не знаев како да реагирам освен да му покажам дека сум шокирана.

– Добар си? – го прашав, сакајќи да се осигурам дека ситуацијта не е толку страшна.
– Физички сум океј, ама ментално сѐ уште се опоравувам. – ми пиша Марко.

Барем нема големи физички последици, пробав да се утешам. Но, секако инцидентот бил трауматичен за него. Почнав да го споредувам нападот на Марко со мои искуства на сексуално вознемирување од страна на непознати мажи во јавни простори, но не можев вистински да ги споредам тие искуства или да му кажам дека знам како тој се чувствува.

Нападот врз Марко беше насилство поттикнато од хомофобија и трансфобија. Мислам дека е важно да ги разгледаме хомофобијата и трансфобијата како опресии кои потекнуваат од мизогинијата и сексизмот, односно квир и транс луѓето се омразени, дискриминирани и во некои случаи и нападнати, бидејќи не ги исполнуваат очекуваните родови улоги и очекуваната хетеросексуалност на „точен“ начин. Насилството кое Марко го искуси е само еден резултат на опресијата воспоставена од хетеросексуалиот патријархат, во кој нема место за луѓе кои не ги исполнуваат родовите и сексуалните норми.
Му предложив на Марко да напишеме нешто за Медуза, сакајќи било како да помогнам, а тој се согласи. Прво рече дека можам јас нешто да напишам, но сметав дека не е до мене да ја раскажам неговата приказна. Сепак, тој не сакаше сам да го напише написот па решивме заедно да составиме нешто во овој формат: прво опис на настанот со негови зборови, па мојата реакција на неговиот напад како негова другарка.

Мислам дека е од исклучителна важност да се документираат вакви напади. Важно е да не постојат само како статистика, туку и како наративи. Важно е жртвите на насилство да зборуваат и да пишуваат за своите искуства, доколку се чувствуваат спремни да го напраат тоа, но важно е и нивните пријатели и поддржувачи да им помогнат во процесот на опоравување. Мислам дека тоа е мојата улога по вакви хомофобични и трансфобични напади. Мојата улога е бидам солидарна. На крајот од денот, ова е една борба која за цел ја има не само безбедноста на жените и сексуалните малцинства, туку и вистинското ослободување на сите луѓе од канџите на рестриктивниот патријархален систем. Мојата безбедност и ослободување се поврзани со безбедноста и ослободувањето на Марко и на сите квир и транс луѓе.

Законот против дискриминација кој конечно ги вклучи категориите сексуална ориентација и родов идентитет, после долги години активизам од страна на македонската ЛГБТИ заедница конечно беше донесен од страна на Собранието само два дена после нападот на Марко. Нека биде овој закон еден од многу чекори во Македонија кои ќе придонесат до вистинското поместување и ослободување од хетеронормативниот патријархат.